‘Studieadvies, in welke vorm ook, helpt student’
Het geven van ‘een vorm van studieadvies’ helpt propedeusestudenten in het vervolg van hun opleiding. Die conclusie wordt getrokken in een intern Fontys-onderzoek, dat onlangs aan het College van Bestuur is aangeboden.
Zo’n studieadvies kan dus óók bindend zijn. Eind vorige maand werd in de Tweede Kamer een motie aangenomen om juist het dwingende karakter hiervan af te schaffen.
Een bindend studieadvies (BSA) wordt gegeven in de propedeuse van hogescholen en universiteiten. Het kan ertoe leiden dat eerstejaarsstudenten vertrekken bij hun opleiding. Veel hogescholen hebben deze advisering centraal geregeld, Fontys niet. Bij sommige instituten is het dan ook niet bindend. “Dat hoeft ook niet. De wet zegt dat je ‘een advies’ moet geven”, weet Rosemarie Moonen.
60 studiepunten
Zij is projectleider van het onderzoek dat bij zes Fontys-opleidingen is verricht. Bij de een lag de lat op het behalen van 60 studiepunten voor een positief studieadvies, bij een ander op 52.
“Bij weer andere opleidingen wordt enkel een kwalitatief oordeel geveld of is er een ‘doorstroomvariant’. Daarbij wordt gekeken of de student voldoende heeft gehaald om verder te kunnen”, aldus Moonen.
Ook docenten en studenten zijn bij het onderzoek betrokken. Volgens Moonen waren alle partijen het erover eens dat het hebben van zo'n lat een student helpt, welke vorm zo’n advies ook heeft. “Wel is flankerend beleid hierbij noodzakelijk: wat heb je allemaal gedaan om tot een advies te komen.” De onderzoekers spreken zich niet uit over een voorkeursvariant.
Vrije Universiteit
Het College van Bestuur heeft vorig jaar om de studie gevraagd. Uit eerder onderzoek bij de Vrije Universiteit in Amsterdam bleek dat een flink deel van de studenten met een negatief BSA dezelfde studie bij een andere opleiding met succes wist af te ronden.
De onderzoekers van Fontys hebben in kaart gebracht hoe de praktijk op de hogeschool eruitziet. Hiervoor werd onder meer met het Centraal Bureau voor de Statistiek een grote data-analyse gedaan naar de jaargangen 2011 tot 2018.
Moonen: “Daaruit bleek dat de selecterende functie, in alle vormen die Fontys heeft, op de een of andere manier wél goed werkt. Wij troffen maar een heel klein percentage aan dat dezelfde studie bij een andere hogeschool is gaan doen en daar wel succesvol was.”
Hbo-wereld anders
Met die afwijkende uitkomst moeten beleidsbepalers volgens de projectleider rekening 
houden: “Veel besluiten over het hoger onderwijs worden genomen op basis van wat er gebeurt op universiteiten. Maar de hbo-wereld, waarin ook veel praktijk zit, blijkt toch anders te zijn.”
De onderzoekers hopen dat er naar deze verschillen wordt gekeken in de discussie die nu gaat plaatsvinden over het bindend studieadvies. Minister Van Engelshoven gaat hierover met de hoger onderwijskoepels aan tafel.
Beoordeling wél belangrijk
Moonen stoort zich aan het beeld als zouden alle studenten blij zijn dat het bindend studieadvies wordt afgeschaft. Binnen het Fontys-onderzoek is volgens haar met de nodige studenten gesproken die stellen zo’n beoordeling juist wél heel belangrijk te vinden.
“Ze geven aan dat het helpt als studiegenoten, met wie ze bijvoorbeeld in projectgroepen samenwerken, ongeveer in dezelfde fase zitten. Als die niet door achterstanden worden gedwongen andere keuzes te maken.”
Vervolgonderzoek
De Fontys-onderzoekers vragen het College van Bestuur om in 2021 een vervolgonderzoek te mogen doen: wat heeft het voor studenten betekend dat zij het afgelopen jaar geen BSA hebben gehad. Ook dit studiejaar wordt het niet gegeven. [Tim Durlinger]