Studenten juichen om afschaffing studieadvies
Studentenorganisaties hebben met gejuich het nieuws ontvangen over het afschaffen van het bindend studieadvies (BSA). Twee Fontys-docenten zijn daar minder enthousiast over.
Studenten in het hoger onderwijs krijgen aan het eind van hun eerste jaar met een BSA te horen of zij hun opleiding kunnen voortzetten of moeten stoppen. Vaak gebeurt dat aan de hand van een minimaal aantal te behalen studiepunten.
Een motie van GroenLinks om het dwingende karakter van zo’n advies af te halen, haalde het gisteren in de Tweede Kamer. Die gaf minister Van Engelshoven (OCW) de opdracht hierover in gesprek te gaan met hogescholen en universiteiten.
Mijlpaal
Een absolute mijlpaal, zo beoordeelt de Landelijke Studentenvakbond dit besluit. Hoewel het BSA ooit werd ingevoerd om het aantal langstudeerders terug te dringen, heeft dit tegenovergestelde effecten, stelt de bond in een reactie.
‘Zo blijkt uit recent onderzoek dat het merendeel van de studenten die een negatief bindend studieadvies kregen, alsnog eenzelfde soort studie begon aan een andere onderwijsinstelling. Deze studenten lopen daarmee studievertraging op en worden zo weer opgezadeld met extra studieschuld.'
Voorzitter Dahran Çoban van het Interstedelijk Studenten Overleg ziet ook geen heil in wat zij het ‘rondpompen van studenten van opleiding naar opleiding’ noemt: “Het zorgt niet alleen voor verloren tijd door studievertraging. Dat extra jaar kost studenten en onderwijsinstellingen ook ontzettend veel geld.’’
Stok achter de deur
Als studiebegeleider van tweedejaarsstudenten van Fontys Hogeschool Sociale Studies in Eindhoven, weet Stefan Assink nog niet of dit een juist besluit is.
“Aan de ene kant zie je studenten worstelen met het digitale onderwijs en de consequenties van de coronacrisis. Aan de andere kant wil je de onderwijskwaliteit en opleidingseisen zoveel mogelijk in stand houden. Ik neig naar het laatste. Zo’n BSA is een stok achter de deur. Het kan de student dwingen om alle zeilen bij te zetten en zich volop te concentreren op het behalen van de vakken van de opleiding."
Als studenten met een achterstand het volgende jaar in gaan, zorgt dat volgens Assink voor een behoorlijke studielast.
Tegenstander
Cees van Tilborg, docent van Fontys Hogeschool ICT in Eindhoven, was enkele jaren geleden nog een tegenstander van een negatief BSA. “Ik heb de examencommissie toen voorgesteld dat af te schaffen en het is daarna ook twee jaar niet gegeven, internationale studenten uitgezonderd.”
Nà het brede eerste semester dat vooral een oriënterende functie heeft, kiezen ICT-studenten pas hun feitelijke studierichting. Het is volgens Van Tilborg een onmogelijke opgave om in een half jaar tijd de scherpe keuze te maken wie de studie wel of niet kan afronden.
Gaandeweg leverde de afschaffing van het advies echter problemen op. “Sommige studenten komen niet tot het zelfinzicht dat ze het niet gaan halen en blijven het steeds maar proberen." Daarom is het advies met het oog op de categorie langstudeerders weer ingevoerd.
“Ik sta er op zich niet achter. Maar als een opleiding geen enkele manier meer heeft om iemand de deur te wijzen, krijg je studenten zonder zelfinzicht in huis. Je kunt vinden van het BSA wat je wilt, maar het is de enige manier voor ons om aan te geven dat iemand beter kan gaan. Alleen niet zo vroeg in de opleiding; het zijn jonge mensen in ontwikkeling.”
Uitgesteld
Overigens besloot Fontys vorig studiejaar, als gevolg van de coronacrisis, het geven van een BSA uit te stellen. Dat hadden hogescholen en universiteiten samen met studentenorganisaties en minister Van Engelshoven in maart afgesproken. De minister gaf gisteren aan snel aan de slag te gaan met de uitvoering van de Kamermotie. [Tim Durlinger]
Ook leert de ervaring dat als het BSA na jaar 2 gegeven wordt, er vaak al een achterstand opgebouwd is, die vaak niet ingehaald kan worden, om binnen 4 jaar af te kunnen studeren.
Zonder compensatiemogelijkheid een BSA van 100% lijkt me niet wenselijk, daar de overgang van het middelbaar onderwijs naar het hoger onderwijs best een stap is, waardoor een 100% score veel gevraagd is.
Er is ook zoiets als zelfverantwoordelijkheid, waarvoor de ene student wellicht wat langer nodig heeft om die te kunnen nemen dan de ander.
We roepen allemaal dat iedereen, indien die daartoe in staat is, zelfverantwoordelijkheid moet kunnen nemen voor zijn of haar levensloop. Welnu, daar ligt een mooie kans voor ons als hoger onderwijs waarin wij zelfverantwoordelijke, zelfsturende professionals willen voorbereiden voor de participatiesamenleving!