Fontys schaft BSA helemaal af, maar pas over twee jaar
Het Bindend Studieadvies gaat op de schop. Het Fontysbestuur wil het BSA per studiejaar 2024/2025 helemaal loslaten. Wel moet er eerst op instituutsniveau heel goed nagedacht worden over hoe studenten dan wel een ‘advies’ moeten krijgen na een of twee studiejaren.
De discussie over het BSA loopt al langer. Sterker nog: studenten waren vanaf dag één tegen deze maatregel, waarbij er in het eerste studiejaar een bepaald aantal studiepunten moet worden behaald om door te mogen naar het tweede jaar.
De maatregel vloeit voort uit een besluit dat toenmalig minister Ritzen van Onderwijs nam om hogescholen en universiteiten te verplichten hun studenten na het eerste jaar te adviseren of het verstandig was om door te gaan met de opleiding. Of studenten dat advies moesten opvolgen, mocht de opleiding zelf bepalen.
Vooral de hogescholen zijn vervolgens de BSA in gaan voeren. In het jaar 2000 had tweederde van alle hogescholen de BSA al tot norm verheven, sinds 2008 was de BSA vrijwel op alle hogescholen en de helft van de universiteiten een feit. Voor het hoger onderwijs werd dit de manier om kaf van koren te scheiden en studenten die waarschijnlijk niet voor de juiste studie hadden gekozen hiermee voor zichzelf te behoeden. En ondertussen konden de instellingen zo de uitval beperken.
Maar de inzichten zijn veranderd door de coronacrisis. Onderzoek, nota bene uitgevoerd door Fontys, leverde dit najaar als verrassende resultaat op dat het uitstellen van de BSA vanwege corona juist een positief effect had. Het leidde tot een grotere doorstroom naar het tweede studiejaar en een beter propedeuserendement na twee jaar.
Wegsturen
Meerdere hogescholen hebben inmiddels het BSA losgelaten. Ook Fontys gaat dit nu doen. Bij Techniek en Logistiek in Venlo is het zelfs al afgeschaft. Studenten worden voortaan in het eerste jaar van hun studie begeleid om te ontdekken of de studie bij hen past. Zij krijgen daarover na afloop van dat studiejaar een onderbouwd studieadvies, eventueel een jaar later als de omstandigheden van de student daartoe aanleiding geven.
Een student kan dan nog steeds een negatief studieadvies krijgen, maar beslist vervolgens zelf over het wel of niet opvolgen van dit studieadvies. “Bij Fontys krijgen studenten die starten vanaf studiejaar 2024/2025 geen bindend studieadvies meer. Het wegsturen van studenten past niet in de visie op talentgericht opleiden waarin de autonomie van de student een belangrijk goed is", aldus het college van bestuur.
Dat bestuur legde haar besluit gisteravond ter instemming voor aan de centrale medezeggenschapsraad (cmr). Die had daar nog wel wat kanttekeningen bij. Wordt die begeleiding goed ingericht? Zijn alle instituten hier wel zo blij mee? En blijft er dan nog wel enige druk op de studenten om te presteren?
Bestuursvoorzitter Joep Houterman stelde dat, zoals te verwachten viel, de reacties van de instituten sterk variëren. Maar dat een taskforce nu aan de slag gaat om zo goed mogelijk in kaart te brengen hoe je die begeleiding straks moet inrichten. En enige druk, ja, maar geen stress. Want stress was namelijk wat veel studenten kregen van het BSA.
Cmr-voorzitter Enrico Bosters stelde tot slot toch wel verbaasd te zijn en het ook jammer te vinden dat het bestuur de afschaffing pas in 2024 wil laten ingaan en niet al komend studiejaar. “Dan kun je nog zeggen tegen instituten dat ze een jaar uitstel kunnen krijgen als het ze voor die tijd niet is gelukt om een nieuw begeleidingssysteem op te zetten.” Het bestuur stelde bij monde van Houterman dat een minder ‘positieve’ optie te vinden en vast te willen houden aan 2024/2025. [Jan Ligthart]
BRON schrijft: “…studenten waren vanaf dag één tegen deze maatregel”. Dat is onjuist. Studenten zien bij ons instituut juist de toegevoegde waarde van het BSA en de coachende, helpende rol van de docent om na een jaar of tijdens het eerste jaar als student goed de balans op te kunnen maken. Als laatste wil ik namens mijn collega’s onze zorg delen dat we de komende jaren heel veel energie moeten gaan steken in studenten met een flinke studie-achterstand die de finish met heel veel pijn en moeite gaan halen of hier nooit komen. Dit gaat ten koste van het onderwijs aan studenten die wel bij de opleiding passen en/of wel grotendeels op eigen kracht de eindstreep behalen. Ook hier geldt: vertrouw meer op de kennis en kunde van je docenten. Zijn maken immers het verschil voor de adolescenten/jong volwassenen bij hun persoonlijke en professionele ontwikkeling.
De kern van de zaak moet naar mijn bescheiden mening zijn: leidt het onderwijs volgen in het eerste jaar tot de conclusie dat de student het naar de overtuiging van hemzelf c.q. haarzelf en naar de overtuiging van de opleiding aankan en de student het een voldoende boeiende en/of voor hem of haar nuttige opleiding acht? De antwoorden zijn "ja" en de resultaten zijn er naar, dan doorgaan, anders het eerste jaar als een nuttige poging beschouwen en nader studieadvies t.b.v. een andere studie inwinnen. Dat heeft niets met "stress" te maken maar met het langzamerhand vinden van een pad in het leven.