Aanpassingen R10 na kritiek over teveel aan prikkels
Een taskforce gaat onderzoeken welke structurele oplossingen in R10 kunnen zorgen voor meer rust in het gebouw. Met enkele snelle verbeteringen wordt het ICT-gebouw op campus Rachelsmolen in Eindhoven op korte termijn al minder prikkelrijk gemaakt.
De afgelopen maanden uitten docenten en studenten hun zorgen over R10, het nieuwe onderkomen van Fontys Hogeschool ICT (FHICT) in Eindhoven. Een overdaad aan prikkels maakte het lastig om te studeren in het gebouw. Tijdens een rondleiding met studenten en docenten kwamen diverse pijnpunten naar voren.
De klachten zijn door de directie van FHICT meteen opgepakt. Er wordt op korte termijn een taskforce opgericht met studenten en docenten die gaan zoeken naar mogelijke verbeterpunten. Met enkele quick wins, zoals folie op ramen en simpele akoestische maatregelen, worden alvast de eerste stappen gezet.
Inclusieve organisatie
Hans Nederlof, lid van het college van bestuur en verantwoordelijk voor huisvesting en facilitaire zaken, is blij met de doortastendheid van de directie van FHICT. “We willen een maximaal inclusieve organisatie zijn en daar horen uiteraard ook inclusieve gebouwen bij.”
Nederlof verwacht geen heel ingrijpende bouwkundige aanpassingen. “Met kleine aanpassingen kun je vaak al een heel eind komen. Dat hebben we eerder ook gezien bij gebouw Nexus op het TU/e-terrein. Ook daar waren na oplevering in de eerste jaren aanpassingen nodig.”
Ondanks de vele klachten is Nederlof zelf nog steeds erg te spreken over gebouw R10. “Een heel mooi, modern gebouw met een zeer innovatief onderwijsconcept met Open ICT Lab’s (OIL’s) waar vanuit binnen- en buitenland veel aandacht voor is geweest.”
Nederlof benadrukt dat gebouw R10 is ontworpen in intensieve samenwerking en na heel veel overleg met Hogeschool ICT. “We zijn hierbij zeker niet over een nacht ijs gegaan. We hebben voor wat betreft de OIL’s zowel in Tilburg als op Strijp met proefopstellingen gedraaid en de bevindingen waren heel positief.”
Toekomstbestendig onderwijs
Het nieuwe onderkomen van FHICT op campus Rachelsmolen met open leeromgevingen sluit volgens Nederlof naadloos aan bij het toekomstbestendige onderwijs dat Fontys voor ogen heeft.
“We willen i
n onze gebouwen de integratie van onderwijs, praktijkgericht onderzoek en het werkveld realiseren. Dat vraagt om nieuwe huisvestingsconcepten en andere faciliteiten.”
En de kritiek op het huidige gebouw en de OIL's? Nieuwe, meer open onderwijsgebouwen vragen volgens Nederlof óók om een aanpassing van de gebruikers zelf. “Dat kost wat tijd. Mensen moeten nu eenmaal wennen aan de nieuwe situatie, dat was ook het geval toen de open kantoortuinen hun intrede deden.”
Integratie met werkveld
Ook in nieuwbouwprojecten die de komende jaren op de rol staan bij Fontys wordt volgens Nederlof volop ingezet op open leeromgevingen en een verdere integratie met het werkveld.
“Dat past bij het moderne onderwijs dat wij voor ogen hebben. Zo gaan we bij Mindlabs, het nieuwe onderkomen voor de journalistiekopleiding, het werkveld nadrukkelijk naar binnen halen. Daar krijgen de Brabantse redacties van De Persgroep bijvoorbeeld een plek in het gebouw. Zo creëren we andere onderwijsomgevingen en een andere energie.” [Ivo van der Hoeven]
Huh? Waar komt die conclusie vandaan? Graag bronvermelding en ik wil weten hoe en door wie dit onderzoek is uitgevoerd. Van de meeste collega's en studenten waarmee ik heb samengewerkt in zo'n OIL hoor ik namelijk het tegenovergestelde...
Luister eens naar deskundigen uit de medische wereld over hoe studenten leren en omgaan met stress en prikkels. Voor dit gebouw is het te laat, maar wellicht interessant voor de andere gebouwen die de komende jaren gebouwd gaan worden.
En lees vooral de reactie van Boudewijn van Dongen, waar ik het volkomen mee eens ben.
Kantoortuinen werken namelijk niet. Er zijn tientallen grootschalige wetenschappelijke studies waaruit blijkt dat kantoortuinen leiden tot verhoogd ziekteverzuim, productiviteitsverlies en algemene ontevredenheid. Collega's kennen elkaar niet meer en zijn dus niet meer bereid een stap extra te zetten als een willekeurige collega er om vraagt. Studenten zoeken zich suf naar de juiste docent, en de enige die wel in de OIL zit, krijgt alle 150 studenten over zich heen met vragen. Zijn of haar eigen werk komt niet meer af, terwijl de collega's met koffie thuis zitten.
Wat wel werkt: Sociale interactie bevorderen. Een prachtig voorbeeld daarvan is het Rabobank kantoor in Utrecht. Een toren vol werkplekken, maar vergaderen gebeurt niet in die toren. Dat gebeurt beneden in de verschillende zalen en horeca-gelegenheden. Als je met je collega's wilt praten ga je even naar beneden. En dat doe je op vaste tijden met het team, of op willekeurige tijden voor vergaderingen.
Dat kan ook in het onderwijs: Geef docenten hun eigen plek, met een eigen bureau in een rustige omgeving en een eigen kast, die op slot kan. Als studenten hulp nodig hebben, of vragen willen stellen, loop je samen even naar beneden, naar de open ruimte.
Willen studenten samenwerken aan projecten? Geef ze een projectruimte voor een beperkte tijd per dag, zodat ze daar een team worden. Maar dan wel aan het werk, dus geen koffie of pizza laten komen, dat moet in de kantine.
En onderwijs? Sorry, maar klassikaal onderwijs hoort er bij en daarvoor zijn lokalen nodig. Want, laten we eerlijk wezen, klassikaal onderwijs is nog steeds een van de meest efficiente vormen van kennisoverdracht en daar kunnen MS Teams en Zoom niet tegenop.
En tot slot nog een tip voor de mensen die zeggen dat het "even wennen is". Doe dat alleen als je zelf ook de hele dag in de OIL zit te werken. Niet als je zelf een kantoor van 50 m2 tot je beschikking hebt. Dan is het makkelijk praten. Ik denk dat het een algemene maatregel moet zijn dat iedere architect en iedere bestuurder verplicht zou moeten worden om tenminste een jaar zelf te werken in de omgeving die door hem of haar gemaakt is. Dan zouden de OILs heel snel verdwijnen.