Overdaad aan prikkels in R10 maakt studeren lastig
Het is lastig studeren in gebouw R10 op campus Rachelsmolen in Eindhoven. Vooral studenten en docenten die prikkelgevoelig zijn ervaren veel onrust in het gebouw. Nog deze week wordt gekeken naar slimme en snelle oplossingen.
Bij de opening in 2020 werd gesproken over een transparant gebouw voor eigentijds en boeiend onderwijs, een gebouw dat breed toegankelijk is en uitnodigt tot ontmoeting en het delen van kennis.
We zijn inmiddels een jaar verder, maar de inclusiviteit van R10, de thuishaven van Fontys Hogeschool ICT, lijkt niet goed uit de verf te komen. Docenten en studenten hebben hun zorgen geuit over het weinig prikkelarme gebouw. Tijdens een rondleiding kwamen afgelopen week diverse pijnpunten naar voren.
Open leeromgeving
Vooral het werken in een van de elf OIL’s, Open ICT Lab’s, blijkt in de praktijk lastig. In deze open leeromgevingen werken grote groepen studenten (tot 150) aan projecten, begeleid door een team van docenten. Dit zorgt voor veel omgevingsgeluid en beweging op de leerpleinen.
Studenten met een auditieve beperking en studenten met autisme, ADD of ADHD hebben moeite om de instructies van docenten te volgen. Het kost ze veel energie om vijf dagen in de week te werken in deze open leeromgevingen.
Hoofdpijn door de ruis
Een van de studenten die aan de bel trok is Bas. De eerstejaarsstudent ICT is slechthorend en draagt een gehoorapparaat. “Een studiedag van negen tot vier in R10 is voor mij heel vermoeiend. Ik heb regelmatig aan het eind van de dag hoofdpijn omdat ik overprikkeld raak door alle ruis in het gebouw.”
Volgens Bas hebben meer studiegenoten moeite met het prikkelrijke gebouw. “Het gaat niet alleen om het omgevingsgeluid, maar ook om de bewegingen in het gebouw. Zo lopen de gangen dwars door de leerpleinen, dat leidt enorm af en dat vreet energie.”
Lijst met verbeterpunten
Marlou Heskes, coördinator bij Student+, heeft een lijst met mogelijke verbeterpunten voorgelegd aan de directie van FHICT. “Daar is gelukkig heel positief op gereageerd. Nog deze week ga ik met de gebouwbeheerder in gesprek over mogelijke snelle oplossingen.”
Volgens Heskes valt er te denken aan akoestische maatregelen zoals gordijnen, kleedjes en panelen aan de muren, meer plekken om afgeschermd instructies te kunnen geven, en minder mensen inroosteren in de open leeromgevingen.
Oplossingen hoeven niet veel geld te kosten, stelt Heskes. “Dit gebouw geeft een overvloed aan prikkels, tot aan de glazen stilteruimtes aan toe. D
eze kunnen bijvoorbeeld beplakt worden met folie. Zo kun je met simpele en goedkope oplossingen het aantal prikkels omlaag brengen.”
Les uit leren
Heskes heeft goede hoop dat R10 met enkele snelle ingrepen meer rust biedt aan studenten en docenten. “Maar ik hoop vooral ook dat we hier Fontys-breed een les uit leren, want dat blijkt in de praktijk lastig.”
De open leeromgevingen zorgen ook in andere gebouwen volgens Heskes namelijk voor veel klachten. “En toch zet die ontwikkeling zich steeds verder door. Ik zeg niet dat het nieuwe onderwijsconcept niet werkt, maar er moet vooraf wel heel goed over nagedacht worden.”
Heskes pleit er dan ook voor om bij ontwerptrajecten nog meer de dialoog aan te gaan met ervaringsdeskundigen en eindgebruikers. “En dan moet er ook goed geluisterd worden naar studenten en docenten die meer prikkelgevoelig zijn. Alleen dan krijg je echt inclusieve gebouwen.” [Ivo van der Hoeven]
In Tilburg wordt binnenkort ook een rondleiding gehouden in het nieuwe gebouw P8, de thuisbasis van Fontys Hogeschool ICT en Fontys Academy for Creative Industries. Ook hier zal gekeken worden naar het aantal prikkels in het gebouw en wat hier eventueel aan gedaan kan worden.
Voor de heel korte termijn worden al verbetervoorstellen genoemd. Voor de langere termijn heb ik het volgende voorstel. Laat het idee los waarbij 150 studenten (of minder) de hele dag op dezelfde locatie binnen het gebouw aanwezig zijn. Vaak hebben studenten maar met een beperkte groep andere studenten te maken, namelijk hun projectgroep en de andere studenten die van dezelfde docent les krijgen (hun 'klas'). Voor lezingen, voorlichting, diploma-uitreikingen en onderwijs aan grote groepen kan beter een aparte ruimte worden ingericht, een collegezaal.
Mijn voorstel is om het gebouw aan te passen zodat er afgesloten instructieruimtes, projectlokalen, een collegezaal, een kantine en vrij toegankelijke ruimtes ontstaan. Die vrije ruimtes heten studielandschap. Studenten kunnen daar de hele dag terecht. In sommige delen kun je samenwerken met andere studenten aan je project. Andere delen zijn bedoeld om zelfstandig te studeren en eventueel zachtjes met je buurman/buurvrouw te praten. Het zou mooi zijn als studenten in R10 in een rustige omgeving zelfstandig kunnen werken en studeren en niet hun heil ergens anders hoeven te zoeken.
Ook kunnen studenten de hele dag terecht in de kantine. Deze is bedoeld om pauze te houden en met elkaar te ouwehoeren of een spelletje te spelen zonder anderen te storen. In de kantine mag je ook eten (ook je eten dat je van thuis meebrengt).
Projectlokalen zijn afgesloten ruimtes waar (bijvoorbeeld) 8 personen met elkaar kunnen overleggen. Denk ook aan whiteboard en monitor. Deze worden ingeroosterd voor gezamenlijk overleg over het project en overleg met docent of opdrachtgever. Instructieruimtes worden ingeroosterd voor onderwijs (workshops, opleveringen, etc.) en ook voor docent-cursussen. Projectlokalen zouden ook gebruikt kunnen worden voor stage- en afstudeer-assessments, etc. Kortom, veel meer mogelijkheden voor overleg zonder dat we elkaars overleg hoeven te verstoren.
In mijn voorstel zijn zowel studielandschap als kantine de hele dag en het liefst ook 's avonds toegankelijk voor alle studenten, dus je hoeft niet 150 studenten onder te brengen op dezelfde vierkante meters. Overige ruimtes worden ingeroosterd zodat het voor iedereen duidelijk is wie zich waar mag bevinden. Voor projectruimtes kun je nog de mogelijkheid toevoegen om ruimtes te reserveren als ze niet ingeroosterd zijn. Tot slot, er moeten werkplekken voor docenten zijn en voldoende ruimte voor overleg tussen docenten. Gelukkig is er al een fijne ruimte waar docenten elkaar kunnen ontmoeten. Het zou mooi zijn als we dit ook voor studenten krijgen.
Classificeer de soorten van activiteiten die we hebben - instructie, gezellig samen, college, individueel studeren, groepstuderen, enz. - en maak voor elke soort activiteit een aantal ruimtes die daar geschikt voor is. Regel vervolgens activiteiten waarbij groepen studenten en de docent(en) elkaar ontmoeten op centraal niveau, en andere activiteiten vooral niet.
Daar ben ik het volledig mee eens!
Hoewel je waarschijnlijk meer dan 90% van deze prikkels onopgemerkt aan je voorbij laat gaan, verwerk je iedere prikkel in je onderbewustzijn. Wanneer je tien minuten op je mobiele telefoon kijkt, analyseren je hersenen iedere afbeelding, ieder filmpje en ieder audio-fragment dat voorbijkomt. Verschillende onderzoeken tonen aan dat de totale hoeveelheid reclameprikkels die een individu te verwerken krijgt boven de 6.000 per dag ligt!
https://tegenmacht.org/veel-prikkels-voldoende-rust/
Je kunt kijken naar fysieke oplossingen in het gebouw, maar is het niet een idee om het probleem van overprikkeling breder aan te pakken en te kijken naar de bron van overprikkeling. Hoe ga ik als student/medewerker om met al deze prikkels? Wat helpt mij naast een rustige werkruimte om minder prikkels te ontvangen? Is het denkbaar in deze tijd om een dag niet bereikbaar te zijn of wachten we tot het echt te laat is?
M.i. ligt hier een gezamenlijke verantwoordelijkheid en ook vanuit het onderwijs studenten en medewerkers te begeleiden met de hoeveelheid prikkels anno 2021.
Dat geldt voor neurotypische mensen. Voor mensen met een prikkelverwerkingsstoornis (ASS, ADD, ADHD, ...) komen 100% van die prikkels gewoon binnen, zonder filter. Dus voor neurotypische mensen is dit gebouw "gewoon" vermoeiend, mensen met een prikkelverwerkingsstoornis raken hier compleet overprikkeld.
Helaas zijn deze open leerpleinen een leuk idee wat in de praktijk niet werkt.
is wel gezellig daar hoor :)