Wat is een lector?

Afgelopen vrijdag was ik bij Zilveren Kruis-Achmea omdat ik samen met studenten een supergaaf onderzoek naar chatbot-conversatie voor hen doe. En prompt dook bij het voorstelrondje de vraag weer op: wat is eigenlijk een lector?

Ik mag nu anderhalf jaar het lectoraat Smart Marketing en Strategie leiden en de vraag ‘wat is een lector?’ heb ik minimaal zo vaak gesteld gekregen als het aantal weken dat mijn lectoraat oud is.

Ik ben blijkbaar niet de enige. Toen Vincent Pijnenburg een paar weken geleden geïnstalleerd werd als lector Cross-Border Business Development, kreeg hij in de media het label ‘jongste hogeschoolprofessor van Nederland’ mee. De media lijkt uit zichzelf gedacht te hebben ‘lector, dat snapt toch niemand, we maken er gewoon hogeschoolprofessor van’. Blijkbaar spreekt hogeschoolprofessor meer tot de verbeelding.

Alhoewel, is dat wel zo? Waar een lector of hogeschoolprofessor of business professor of hoe je het beestje ook noemen wilt evident iets met onderzoek te maken heeft, is het binnen een hogeschoolcontext vrij onduidelijk wat dat onderzoek dan precies betekent. Bij een aantal lectoraten gaat het geluid op dat een goede onderzoeker vooral zijn opinie verkondigd krijgt in de media. Met je kop in de krant of bij een blog is interessanter voor de praktijk, dan met een goed onderzoek nieuwe kennis vergaren, zo lijkt de (marketing)gedachte.

Binnen Fontys heb ik de afgelopen jaren dan ook meer aandacht gekregen voor de blogs die ik schrijf voor Fontys BRON en voor Innovation Origins dan voor mijn wetenschappelijke studies. Buiten Fontys, in de praktijk dus, is dat overigens wel anders. Daar word ik eerder benaderd voor mijn onderzoeken over chatbots en vertrouwen. Gelukkig maar.

Het is jammer dat wetenschapsfilosofie in het hbo geen enkele rol van betekenis speelt. Daardoor stellen we onszelf niet de vraag wanneer iets nu eigenlijk waar is, wanneer iets tot wetenschap gerekend mag worden of wanneer we iets kunnen bestempelen als goed onderzoek. Het feit dat hbo-onderzoek toegepast onderzoek betekent, zegt enkel iets over de context van het onderzoek en de toepassingen van de opgedane kennis. Het hoort niets te zeggen over de aard en de kwaliteit van het onderzoek.

Waar het schrijven van blogs en opiniestukken een keileuke hobby betreft, dient onderzoek toch echt te gaan over het toetsen van meningen en niet over het verkondigen ervan.

Die spraakverwarring over wat een lector is, is nog niet zo’n probleem. Een spraakverwarring over wat precies onderzoek is, is een veel groter probleem. Juist in een tijdperk waarin ‘fake news’ de boventoon dreigt te voeren, ligt er voor onderzoekers de extra zware taak om feit van fictie te onderscheiden en om de praktijk en de studenten de toegevoegde waarde van toegepast onderzoek te laten ervaren.

Eveline van Zeeland neemt graag Fontys-gedrag onder de loep. Daarnaast is zij Associate Lector Smart Marketing & Strategie bij FHMM en auteur van Basisboek Neuromarketing.