‘Student niet verantwoordelijk maken voor stagevergoeding’

Leraren in opleiding (LIO) lopen tijdens hun afstudeerstage in het voortgezet onderwijs vaak ten onrechte een vergoeding mis, blijkt uit een enquête van de Algemene Onderwijsbond. Ook studenten van de lerarenopleidingen van Fontys krijgen niet altijd een vergoeding, waar dat volgens de AOb wel zou moeten.

De Algemene Onderwijsbond (AOb) claimt dat álle vierdejaarsstudenten in het voortgezet onderwijs (vo) recht hebben op een stagevergoeding. De lerarenopleidingen van Fontys laten het echter afhangen van de mate van zelfstandigheid van de student.

Volledig begeleid
“Alle studenten van Fontys Lerarenopleiding Sittard hebben een ‘gewone’ stageovereenkomst en krijgen nooit een vergoeding”, licht coördinator stagezaken Patrick Wenmakers toe. “Daar staat tegenover dat de meesten tijdens hun stage volledig begeleid worden door de school en dus niet zelfstandig lesgeven”, voegt hij toe.

“Zij staan na een beginperiode wel zelfstandig voor de klas, maar er is altijd sprake van een begeleider die beschikbaar is. Onze studenten dragen niet alleen de verantwoordelijkheid voor de groepen waaraan ze lesgeven”, aldus Wenmakers.

“In die zin zijn de taken en verantwoordelijkheden van onze stagiairs dan ook anders dan die van lio-stagiairs, vermoed ik”, waarmee hij refereert aan de term (lio-stagiars) in een artikel van de Algemene Onderwijsbond (AOb), geschreven naar aanleiding van een recente enquête onder 219 student-leden over stagevergoedingen in het onderwijs.

“Als het wel dezelfde taken en verantwoordelijkheden zijn, zouden onze studenten door de stagescholen dus gewoon beschouwd en behandeld moeten worden als lio volgens cao-voorschrift”, concludeert Wenmakers.

Keuzemogelijkheid
Bij Fontys Lerarenopleiding Tilburg (FLOT) hebben studenten in de afstudeerfase drie mogelijkheden. “Onze afstudeerders hebben de keuze uit de LIO- stage (voltijd, betaalde variant), de gewone stage zonder vergoeding en de docent-met-dispensatie (student die zijn tijdelijke baan op school in wil zetten als stage). Bij een LIO-stage hebben studenten recht op een vergoeding conform de cao”, vertelt coördinator Samen Opleiden Ellen Mesch.

“Als studenten kiezen voor een gewone stage, mogen ze in principe niet alleen voor de klas staan, slechts onder supervisie van een bevoegd docent. Hoewel het in het geval van afstudeerders wel de bedoeling is dat de studenten in staat zijn zelfstandig les te geven. Dat komt dus wel voor in de afstudeerstage, op voorwaarde dat er altijd iemand in de school aanwezig is op wie ze kunnen terugvallen.”

Afspraken over vergoedingen worden vastgelegd in de akte van benoeming/aanstelling tussen LIO-er en school, aldus Mesch. “De cao geeft precies aan welk bedrag ervoor staat. We tekenen weliswaar de overeenkomst, maar ik durf niet te zeggen of studenten scherp zijn op de precieze hoogte van de vergoeding. Wij attenderen studenten er op de stage-site wel op dat zij een LIO-salaris mogen verwachten.”

Verwarrend jargon
Uit een toelichting van Lisette Douma van het AOb blijkt dat er veel verwarring is over alle jargon. “In tegenstelling tot het primair onderwijs bestaat in het vo en mbo geen onderscheid tussen een ‘LIO als werknemer’ (met vergoeding) en ‘LIO als stagiair’ (zonder vergoeding).”

“Alle vierdejaars lio’s hebben recht op een contract met vergoeding. Hoe je het dan ook noemt: stageovereenkomst, LIO-overeenkomst, het maakt niet uit.”

AOb-bestuurder vo Henrik de Moel bevestigt dat: “In de cao voor het vo staat heel duidelijk dat alle studenten die hun afrondende stage doen en zelfstandig voor de klas staan een vergoeding moeten krijgen, namelijk 50 procent van het salaris behorend bij de eerste trede van docentsalarissen.”

Dichte deur
Hij wijst de nuance met betrekking tot die zelfstandigheid van de hand: “Natuurlijk is er altijd begeleiding en overleg tijdens een afstudeerstage. Maar de student staat gewoon in zijn eentje voor een klas met dertig leerlingen en een dichte deur.”

Die keuze en verantwoordelijkheid voor studenten klopt volgens AOb-bestuurder De Moel niet. “Als in de praktijk blijkt dat stagescholen zich niet aan de regels houden, kunnen hogescholen weigeren om studenten onder te brengen bij deze scholen. Het is onterecht om dat bij studenten neer te leggen, zij zijn immers afhankelijk van die scholen voor hun afstuderen.” [Anke Langelaan]