Rubberen tegels

Het Bindend Studieadvies (BSA) wordt afgeschaft las ik op Bron Fontys schaft BSA helemaal af, maar pas over twee jaar . Heb het zelf altijd een rare term gevonden. Je kunt een student natuurlijk niet ‘bindend’ adviseren en dwingen om te blijven bij gebleken geschiktheid. En wanneer een student de opleiding moet verlaten wegens het niet voldoen aan studienormen is er natuurlijk geen sprake meer van een advies. ‘Bindend advies’ is een contradictio in terminis.

De functies van de propedeuse waren ooit oriënterend, verwijzend en selecterend. Die laatste functie verdwijnt en studenten die niet over de intellectuele capaciteiten beschikken of gewoon geen flikker uitvoeren kunnen niet meer de wacht aangezegd worden. Want dat laatste strookt niet zo lekker met de huidige tijdsgeest waarin we allemaal unieke talenten zijn die geen strobreed in de weg gelegd mogen worden bij onze zelfontplooiing. Of zoals ons college van bestuur het verwoordde “het wegsturen van studenten past niet in de visie op talentgericht opleiden waarin de autonomie van de student een belangrijk goed is.”

Over holle kretologie gesproken. Alsof er ineens geen studenten meer instromen die niet beschikken over de capaciteiten of instelling om een opleiding succesvol af te ronden. Nee, die zullen ook zonder BSA niet allemaal blijven maar het hoeven er maar een paar te zijn die dat wel doen en de opleidingen zullen allerlei extra inspanningen moeten doen om ze er doorheen te slepen en dat gaat ten koste van andere studenten. 

Het probleem is dat we collectief zijn gaan denken dat het afronden van een hogere opleiding voor iedereen moet zijn weggelegd en dat het niet meer uitmaakt hoeveel bakken coaching en begeleiding we er tegenaan moeten gooien om dat te bereiken. Dat zorgt voor veel maatschappelijke en persoonlijke ellende. En uiteindelijk heeft iedereen een stok achter de deur nodig om toch even door te gaan en een tandje bij te zetten, ook als je er even wat minder zin in hebt. Gelukkig leeft dat besef nog wel enigszins binnen Fontys. De Centrale Medezeggenschapsraad is akkoord met het afschaffen van het BSA maar vroeg zich ook af of er nog wel enige druk blijft op de studenten om te presteren. En dus komt er naar goed poldergebruik een taskforce die gaat kijken hoe dit te ondervangen. Het devies hierbij is enige druk, ja, maar zonder dat dit stress oplevert voor studenten.

Om dit soort gepamper kan ik zowel huilen of lachen maar de serieuze vraag die bij mij opkomt is hoe dit alles te rijmen valt met het eveneens met onze onderwijsvisie samenhangende idee om studenten bloot te stellen aan ‘betekenisvolle en authentieke leeromgevingen’ die de beroepspraktijk zo dicht mogelijk benaderen? Bestaan er daar in de praktijk geen prestatienormen waar je als werknemer aan moet voldoen? Volgt er nooit gedwongen ontslag wanneer je dat consequent niet doet? En krijg je van dit alles nooit stress, al is het maar een klein beetje? Die wollige waanwereld bestaat alleen binnen de rubberen-tegel universiteiten en hogescholen die we aan het creëren zijn. Het wordt een harde landing voor de toekomstige afgestudeerden.

Ewoud Jansen is docent Finance & Economics bij de opleiding International Business en auteur van diverse boeken en opiniestukken. Lees hier zijn eerdere columns voor Bron.