Roep om 'open onderwijs' vindt gehoor in Den Haag

In zijn strijd voor de erkenning van 'open onderwijs' vindt Fontys-lector Robert Schuwer het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) aan zijn zijde. Hij en drie andere experts schreven op verzoek van Den Haag ieder een essay over digitalisering in het hoger onderwijs. Die gebruikt het ministerie dit jaar bij het opstellen van nieuw beleid.

Schuwer is lector Open Educational Resources (OER) binnen Fontys Hogeschool ICT in Eindhoven. In een eerder interview met Bron definieerde hij OER als open leermaterialen, gratis te vinden op internet. Schuwer is ervan overtuigd dat ze bijdragen aan de efficiency en kwaliteitsverbetering van het onderwijs. Toch kost het hem de nodige moeite om de overheid, onderwijsinstellingen en met name docenten hiervan te doordringen.

Ideale les
"Veel docenten die ik heb gesproken, stellen de vraag: wat schiet ik ermee op? Het kost ze veel tijd om op zoek te gaan naar geschikte leermaterialen, of om die zelf te maken en te delen. Als ik hen dan duidelijk kan maken dat ze dichter bij hun 'ideale les' komen door die buitenwereld via open platforms meer naar binnen te halen, is dat een antwoord op hun vraag."

In het essay dat hij voor OCW schreef, noemt de lector (foto links) met het oog op die 'buitenwereld' het voorbeeld van een toets. Normaal gesproken verdwijnt die, nadat er een cijfer voor is gegeven, in de prullenbak. "Kies je echter voor het schrijven van een Wikipedia-artikel als vorm van toetsing, dan heeft de maatschappij er ook iets aan."

Geen beleid
Behalve dat het ze veel tijd kost, zijn docenten volgens Schuwer eveneens bang dat het te delen materiaal niet goed genoeg is. Daarnaast is er de angst voor het schenden van auteursrechten en om te 'zwemmen', omdat hun opleiding nog geen beleid voor open onderwijs heeft. "Overheden en instellingen zouden dat moeten faciliteren met zowel IT-, onderwijskundige als auteursrechtelijke ondersteuning", vindt de lector.

Toch bestrijdt hij dat de overheid terughoudend is op dit gebied. In de Strategische Agenda Hoger Onderwijs en Onderzoek 2015-2025 van OCW worden volgens hem twee ambities ten aanzien van open onderwijs heel expliciet genoemd. "Nu is men bezig met het opstellen van een nieuwe strategische agenda. Die moet dit jaar nog klaar zijn. Ergens dit voorjaar houdt het ministerie daar ook een conferentie over, waarvoor de vier essays input vormen. Ik verwacht dat ik mijn essay daar mag presenteren." [Tim Durlinger]

Het essay dat Robert Schuwer voor OCW maakte vind je hier.