Online tentamens met ‘proctoring’ voor 3300 Fontys-studenten

Al bijna 1200 studenten van Fontys deden deze week een online tentamen waarbij een zogeheten proctor hen op een afstandje in de gaten hield. Er volgen er tot de vakantie nog 2200. Tot nu wilden vier studenten er niet aan meedoen en bij tien ging iets mis tijdens het tentamen.

Vooraf was er vanuit verschillende hoeken, zoals studentenvertegenwoordigingen, argwaan voor deze manier van tentamens afnemen. De student moet namelijk zijn kamer vooraf filmen én toestaan dat op afstand wordt meegekeken via zijn laptop. Het zou de privacy schenden. Sommige hogescholen wilden er niet aan beginnen.

Maar Fontys wilde het wel, met als belangrijkste reden: studievertraging voorkomen. Na een pilot met verschillende instituten van Fontys en gesprekken met onder anderen leden van de studentenfractie van de Centrale Medezeggenschapsraad, kreeg online tentaminering met proctoring groen licht.

Problemen bij tien studenten
Vijf instituten (van de 24 die Fontys telt) doen mee en de Dienst Studentenvoorzieningen maakt er gebruik van om bepaalde toelatingstoetsen af te nemen. Het gaat om 56 tentamens voor 3300 studenten.

Volgens John Kropman, concern-informatiemanager van de Dienst IT, gaat het tot nu toe goed, hoewel er bij tien studenten problemen waren. “Het is op dit moment moeilijk te zeggen hoe dat kwam. Mensen werken in hun eigen wifi-omgeving en je weet ook niet precies met wat voor laptop.”

In principe konden alle studenten wel van tevoren oefenen met het systeem. Dat was een van de afspraken die voortkwamen uit de overleggen. De tien studenten kunnen alsnog hun tentamen op een Fontys-locatie maken.

Een andere afspraak die werd gemaakt was dat studenten konden weigeren om een online tentamen met proctoring te maken. Dat deden vier studenten. Ook zij maken hun tentamen op locatie.

Eén docent per tien studenten
Het organiseren van de ‘proctor-tentamens’ was nog een hele klus, vertelt de IT-manager. Er moesten bijvoorbeeld proctors komen en dat kon niet een surveillant zijn die in zijn eentje een grote zaal in de gaten houdt. “We hadden nu één docent per tien studenten nodig.”

Er werd bewust gekozen voor docenten die vooraf een training kregen, zodat zij hun studenten kunnen helpen als ze problemen hadden met het systeem.

Verder moeten zij in de gaten houden of hun studenten niet spieken. Het systeem checkt daarbij of niet andere tabbladen op de laptop openstaan.

De student moet een ‘tweede device’ – zijn smartphone – aan hebben staan waarmee hij zijn tentamenplek filmt. “Zo kun je zien of er iemand binnenkomt bijvoorbeeld”, zegt Kropman.

Terwijl de tentamens worden afgenomen zitten in de ‘warroom’, zoals Kropman het noemt, een groepje van tien medewerkers uit de werkgroep Online toetsen standby om het systeem in de gaten te houden.

Aantekening bij twijfel
De filmpjes van de studenten en tentamens worden bewaard. "Als een docent denkt dat het geen zuivere koffie is, omdat de student steeds onder de tafel kijkt bijvoorbeeld, maakt hij een aantekening, die de student ook te zien krijgt. De examencommissie kan dan achteraf het materiaal bekijken en een oordeel vellen."

Afspraak is wel dat zodra het punt bekend is, alle materiaal wordt verwijderd. Of er bij deze eerste tentamens 'aantekeningen' zijn gemaakt door docenten bij vermoeden van fraude is Kropman niet bekend.

De informatiemanager benadrukt dat het niet alleen voor de privacyregels belangrijk is zorgvuldig te werken, maar ook voor de waarde van het diploma. “Er mag geen twijfel zijn over de kwaliteit daarvan en je wilt voorkomen dat tentamens moeten worden overgemaakt, omdat regels niet zijn nageleefd.”

Maar vooralsnog heeft de IT-manager geen klagen. "Het ging al met al boven verwachting goed'." [Petra Merkx]