‘Online toetsen kan, maar nu nog niet grootschalig’

Het online afnemen van tentamens bij Fontys is mogelijk, maar vooralsnog niet op een grote schaal. Er moet op het gebied van (technische) ondersteuning nog het een en ander gebeuren. Dat is het advies van een speciale werkgroep aan het College van Bestuur, dat hierover deze vrijdag een besluit neemt. 

Het digitaal afnemen van kennistoetsen, ook wel online proctoring genoemd, is een optie nu door de coronacrisis het tentamineren binnen de muren van een opleiding niet mogelijk is. Fontys heeft vóór de meivakantie een week lang proefgedraaid met de programma’s ProctorExam en TestVision bij zes instituten.

Het ging volgens de lector, lid van de Werkgroep ToetsenOnline die het advies aan het bestuur uitbracht, onder meer om de hogescholen Academy for Creative Industries, Mens en Gezondheid, International Business School, Economie en Communicatie en Toegepaste Natuurwetenschappen, plus haar ‘eigen’ Master Toetsdeskundige. 185 studenten namen eraan deel.

Meer tijd nodig
Tijdens de evaluatie bleek dat er nog vrij veel moet gebeuren op het gebied van (technische) ondersteuning en scholing, aldus Joosten. “Het is niet mogelijk om vanuit die pilots in één keer door te gaan naar een grootschalige opzet. Om alles goed te regelen, heb je gewoon veel meer tijd nodig.”

In haar ogen was dat vooraf maar deels te verwachten. “We wisten niet wat de effecten zouden zijn. Je wilt eigenlijk dat een student vooraf te zien krijgt hoe zo’n online toets eruit ziet en precies werkt. Daar was de tijd nu te kort voor. Dat is iets voor het vervolg: ze moeten hiermee kunnen oefenen.”

Directeuren zijn deze donderdag nog aan het inventariseren voor welke opleidingen ze online proctoring zouden willen inzetten, als dat mogelijk is. Volgens Joosten gaat het hooguit om 150 toetsen en is nog niet bekend of alle instituten dit instrument kunnen gebruiken.

Storm van protest
Ondertussen is er in den lande een storm van protest ontstaan tegen online proctoring. Studenten vrezen met name voor hun privacy, als surveillanten straks via de webcam en mobiele telefoon een kijkje in hun kamer kunnen nemen. En waar worden die opnames opgeslagen? Politieke jongerenbewegingen en studentenorganisaties als LSVb en ISO trekken hierover aan de bel.

Avans Hogeschool heeft, bij monde van bestuursvoorzitter Paul Rüpp, laten weten dat het hier niet voor kiest omdat het de privacy te veel aantast. Ook zouden er technische haken en ogen aan zitten.

Fontys-lector Joosten geeft aan dat alle data worden opgeslagen binnen Europa en dat Fontys deze zelf kan beheren en vernietigen. Tevens voldoet het werken met deze systemen ‘aan de richtlijnen van de Algemene Verordening Gegevensbescherming’ (AVG): “Er is tijdens de pilot ook meegekeken vanuit de Information Security & Privacy Office en de juridische afdeling van Fontys.”

Alternatief bieden
Een petitie tegen het gebruik van online proctoring door Tilburg University is momenteel al ruim 4700 keer ondertekend. Een belangrijk verschil met de universiteit is volgens Joosten dat haar werkgroep Fontys-docenten eerst geadviseerd heeft te bekijken of een andere toetsvorm mogelijk is, zoals een open boektentamen of opdracht. “Zo niet, dan is online proctoring mogelijk een optie.”

Het bieden van een alternatief is eveneens een belangrijk punt voor de studentenfractie van de Centrale Medezeggenschapsraad (CMR) van Fontys. “Er is ons gezegd dat dit mogelijk is, maar dat een student dan iets langer zal moeten wachten op een tentamen in een vorm die hij wel geschikt vindt”, vertelt voorzitter Thyme van den Beuken van de studentenfractie. “Wij kunnen ons daar wel in vinden. Al moet dat dan geen jaar duren.”

Joosten kan inderdaad de toezegging doen dat als studenten niet mee willen doen aan online tentamineren, er altijd wordt gezorgd voor alternatieven. “We kunnen dan alleen niet garanderen dat er geen studievertraging optreedt.”

Niet achteraf
Voor de studentenfractie van de CMR is het waarborgen van de privacy het allerbelangrijkste punt. Thyme: “We zouden het heel vervelend vinden als die wordt geschaad. Maar als met dit plan voor studenten de druk én studievertraging kan worden verminderd, vinden we dat heel erg goed.”

Het landelijke Studenten Overleg Medezeggenschap (SOM) in het hbo vindt dat bij een belangrijke beslissing als over online proctoring de medezeggenschap niet pas achteraf geïnformeerd mag worden. Thyme zegt dat zijn studentenfractie er juist heel erg bij wordt betrokken: “We snappen ook dat je in deze crisis niet direct het perfecte systeem hebt en dat sommige zaken heel snel moeten.” [Tim Durlinger]