Wordt Pepper straks een nuttige zorgassistent?

Techniek en robots kunnen de komende jaren 110.000 zorgmedewerkers uitsparen, zo blijkt uit onderzoek. Maar daarvoor is wel betere software nodig. Een mooie uitdaging voor studenten en onderzoekers van Fontys Hogeschool ICT.

Het Robots4Care project van Fontys Hogeschool ICT (FHICT) en het lectoraat High Tech Embedded Software (HTES) onderzoekt de kansen voor robotica in de zorgsector. In samenwerking met het Catharina Ziekenhuis hopen de onderzoekers een robot te ontwikkelen die het zorgpersoneel kan assisteren.

Het betreft in dit geval een robot die een menselijke vorm heeft en de naam Pepper draagt. Pepper moet voor allerlei functies gebruikt kunnen worden, van sociale interactie met patiënten tot het ontvangen en informeren van familie van patiënten.

Oplossen personeelstekort
“Het belang van robots in de zorg is overduidelijk nu de personeelstekorten oplopen”, stelt projectleider Erik van Alphen. “Bij FHICT zijn we ervan overtuigd dat zorgrobots een mooie bijdrage kunnen leveren, mits ze goed zijn geprogrammeerd.”

Juist in dat programmeren van de robots zit de uitdaging. Tot op de dag van vandaag is de software van zorgrobots namelijk te beperkt. In de meeste gevallen kunnen ze niet veel meer dan een dansje en dus belanden ze vaak na enkele weken al in de kast.

Niet adaptief genoeg
Volgens Teade Punter, lector High Tech Embedded Software zijn zorgrobots nog niet adaptief genoeg. Ze passen zich onvoldoende aan aan de wensen van hun omgeving. “We werken al enkele semesters aan een prototype zorgrobot die meer kan dan een dansje, maar dat gaat met vallen en opstaan.”

Punter en Van Alphen zien twee belangrijke verbeterpunten voor Pepper waaraan ze samen met ICT-studenten hard werken. Het eerste betreft de navigatie van de robot. Die kan volgens de onderzoekers nog worden verbeterd door de parameters aan te passen. Dan zal Pepper zich nauwkeuriger over een afdeling kunnen bewegen.

Het tweede verbeterpunt betreft de sociale vaardigheden van Pepper, want ook op dat vlak is nog wel een slag te slaan. “Een robot is niet in staat om emoties te herkennen”, stelt Van Alphen. “Hij kan 'de ruimte niet lezen’ en heeft maar een beperkte blik op zijn omgeving.”

De onderzoekers kijken nu of soundcamera’s in de ziekenhuisomgeving uitkomst kunnen bieden. Van Alphen: “Deze soundcamera kan de emotie in een ruimte vaststellen en doorgeven aan de robot. Die past daar vervolgens zijn interactie met de mensen op aan.”

Digital Twin Academy
Het project Robot4Care is sinds 2021 onderdeel van het grotere project Digital Twin Academy. En dus heeft Pepper inmiddels een digitale tweelingbroer waarmee de onderzoekers in een virtuele omgeving experimenteren.

Punter: “De digital twin is ideaal gebleken tijdens de covid-periode. Studenten mochten niet naar de campus en al helemaal niet naar het ziekenhuis, maar konden wel gewoon doorgaan met het project. In een nagebouwde virtuele ziekenhuisomgeving hebben we de digitale tweeling aan allerlei onderzoeken onderworpen.”

‘Brein’-functie verbeteren
Ook nu de coronarestricties zijn opgeheven zien de onderzoekers van Robot4Care nog veel potentie in de digital twin. Van Alphen: “We onderzoeken in de virtuele omgeving hoe we de cognitieve functies van Pepper kunnen verbeteren. Dat doen we door heel veel data op te halen met sensoren in die virtuele ziekenhuisomgeving. Met al die data kunnen we de ‘brein’-functie van de digital twin beter z’n werk laten doen.”

Van Alphen en Punter weten dat er nog veel werk te doen is voordat Pepper de gedroomde assistent is, maar ze zijn hoopvol dat er snel weer op locatie in het Catharina Ziekenhuis getest kan worden. Punter: “Dan kunnen we testen in de omgeving waarvoor de robot bedoeld is en krijgen we feedback van het ziekenhuis. Die terugkoppeling is voor ons heel belangrijk, want dan weten we beter hoe en waar we bij moeten sturen.”  [Ivo van der Hoeven]