Vooroordelen smelten weg bij gesprekken tussen generaties

Vriendschap, geloof en de Hongerwinter: enkele onderwerpen die vandaag langskomen bij Fontys Social Work in Eindhoven. 38 eerstejaars praten (in duovorm) met senioren over gezond en gelukkig ouder worden. Doel is onder meer om vooroordelen weg te nemen. “Onze studenten hebben vaak vooroordelen jegens ouderen.”

Eerstejaarsstudenten Social Work en ouderen ontmoetten elkaar op meerdere locaties in Eindhoven. De hoofdmoot heeft zich verzameld in het gebouw van Fontys Hogeschool Sociale Studies aan de Ds. Theodor Fliednerstraat.

Docent/onderzoeker Lydia van Dinteren van het lectoraat Sociale Veerkracht vertelt over de vooroordelen en over de gesprekken die zij voor het eerst organiseert: “Ze denken dat die doelgroep suf en saai is. Ik hoop te laten zien dat zulke vooroordelen snel verdwijnen als oud en jong echt met elkaar in contact komen.”

Ingrediënten voor een goed gesprek
Om het ijs te breken hebben de studenten voorwerpen verzameld die uitnodigen tot het delen van verhalen, zoals vakantiefoto’s, kinderspeelgoed en een Bijbel.

Voor een gesprek van een uur verspreiden de deelnemers zich in drietallen over verschillende lokalen. Daar blijkt al snel dat er de nodige overeenkomsten zijn tussen de generaties.

Studenten Selle en Selina zijn gekoppeld aan mevrouw Van Loon (76) uit Eindhoven. Als zij vertelt dat ze ooit begon aan een opleiding Verpleegkunde maar die niet afmaakte, beaamt Selle dat voor haar hetzelfde geldt.

Alleen de reden verschilt: waar Selle het vak Anatomie niet leuk vond en meer wilde gaan voor de zorgkant van Social Work, stopte mevrouw Van Loon omdat ze ging trouwen. “Vervolgens raakte ik al snel zwanger. Een studie paste niet langer in mijn leven. Zo ging dat toen.”

Net als de studentes voelde mevrouw Van Loon zich altijd aangetrokken tot werk in de zorg. Ze doet nog altijd vrijwilligerswerk in verzorgingshuis St.-Annaklooster, waar ook haar inmiddels overleden man verbleef. (Verhaal loopt door onder de foto)

Mannetje staan
In een ander lokaal praten studenten Bram en Suus met Wil Flier-Schmidt (90). Kijkend naar de Bijbel die de studenten hebben meegebracht zegt ze: “Een boek met prachtige verhalen. Maar die verhalen moet je lézen, niet léven.”

De geboren Rotterdamse vertelt dat ze als jong meisje in de Hongerwinter in de rij stond voor eten. “Mijn moeder stuurde me erheen. En ik liet heus niemand voordringen, hoor.” Een assertiviteit die haar ook van pas kwam toen ze als negentienjarige het lager onderwijs in ging en voor een klas met 42 kinderen kwam te staan. “Je moet voor jezelf opkomen zonder een rotwijf te zijn”, zo vat ze haar levensles krachtig samen.

Divers
Student Bram is na afloop onder de indruk. “Vaak beoordeel je ouderen vooral op leeftijd. Je denkt dat ze hulpbehoevend zijn en zelf weinig kunnen. Je staat er niet altijd bij stil dat mensen zo veel hebben meegemaakt en hele diverse levens leiden.”

Ook Selina ‒ die in gesprek ging met mevrouw Van Loon ‒ is getriggerd: “Ik heb weliswaar het vak Gerontologie gedaan, maar verder heb ik de doelgroep ouderen niet zo goed in beeld. Frappant dat velen onder hen nog zo’n druk leven hebben... Het is een leukere doelgroep dan ik dacht.”

Onbekend dus onbemind
Organisator Lydia van Dinteren onderzoekt waarom studenten binnen de opleiding Social Work niet altijd een directe ‘match’ hebben met ouderen(zorg) en daarom een andere specialisatie kiezen.

“In het buurtwerk bijvoorbeeld zijn ouderen niet altijd even zichtbaar; voor studenten is het soms een wat abstracte groep.”
Bijeenkomsten als deze kunnen dat veranderen.

“Veel deelnemers lijken nu al aan te geven dat ze het contact graag willen voortzetten. Gelet op de positieve reacties, lijkt het inderdaad vooral een kwestie van bestaande vooroordelen wegnemen.” [Frank van den Nieuwenhuijzen]