Van Rainman naar Filemon

Laura Brouwers is 21 jaar en heeft autisme. Als kind kreeg ze een weinig rooskleurige toekomst voorgespiegeld: geen werk, wonen onder begeleiding. Toch is ze nu een succesvol tekenares, met een eigen huis en veel fans. Ze is een van de sprekers op de autismedag op 4 april. Daar staat kennis delen voorop, want er is nog een wereld te winnen, zegt organisator Ilonka van der Sommen.

“Niet iedere persoon met autisme heeft kunstzinnig talent, maar wat ze vaak wel gemeen hebben is oog voor detail en ze kunnen zich vaak langdurig op één taak richten. En met goede begeleiding kunnen ze vaak veel meer dan vroeger werd gedacht. Werkgevers zijn daarom juist extra in hen geïnteresseerd voor werk waarbij die eigenschappen van belang zijn”, vertelt Ilonka van der Sommen, die lesgeeft over autisme op Fontys OSO (Master Eductional Needs).

Ze is de kartrekker van de autismedag Luisterrijk Autisme, die wordt gehouden tijdens de autismeweek. Ook Fontys ICT, Spectrum Brabant, en Autisme Steunpunt Zuidoost Brabant doen mee. Het zijn allemaal organisaties die actief zijn rond professionalisering, begeleiding, opleiding en arbeidstoeleiding met en voor kinderen, jongeren en volwassenen met autisme.

Onbekendheid
Er wordt veel onderzoek gedaan naar autisme en de kijk erop is de laatste jaren al veel veranderd. “Van Rainman naar Filemon, zeg ik altijd”. Van de wereldvreemde autist die wel heel goed kon rekenen (gespeeld door Dustin Hofman) tot de toegankelijke tv-persoonlijkheid Filemon Wesselink die nu met het programma Het is hier autistisch op tv is en waarin zijn eigen autisme een rol speelt.

Maar Van der Sommen merkt in de praktijk dat er ook nog angst en onbekendheid is over autisme. “Dat een leerkracht verschrikt reageert met ‘ojee’ als zij hoort dat er een autistisch kind in haar klas komt”, vertelt Ilonka. “Maar als je de juiste handvatten hebt, kan zo’n kind vaak heel goed meedraaien in een gewone klas.”

Tekst gaat verder onder het filmpje over Laura Brouwers.

Ander brein
“Je ziet autisme niet aan de buitenkant. Het gaat om het brein, dat werkt anders. Ik geef ook trainingen aan de coaches die bij Fontys ICT studenten begeleiden met een hulpvraag, onder wie veel met autisme. Die coaches geven bijvoorbeeld aan dat hun studenten niet op tijd komen. Ik leg dan uit dat plannen met een autistisch brein vaak moeilijk is.”

Van der Sommen zou nog veel meer willen bereiken. “Het is jammer dat we niet veel meer samenwerken. Ook binnen Fontys zijn hogescholen vaak afzonderlijk bezig met heel mooie projecten, maar het is zonde dat ze zelf het wiel opnieuw aan het uitvinden zijn. Daarom vind ik het belangrijk dat we vooral kennisdelen op de autismedag.”

Autistische ervaring
Wat kunnen de deelnemers verwachten op 4 april? Naast Laura komen ook andere jonge mensen met autisme spreken, evenals professionals uit de sector. Daarnaast zijn er zes workshops. Die gaan over hoe mindfulness kan helpen om bijvoorbeeld overprikkeling te voorkomen of over hoe autisten wendbaarder en weerbaarder kunnen worden. Er is een ’AutismeBelevingsCircuit’ voor een ‘autistische ervaring’.

Zelf gaat Van der Sommen vertellen over de kracht van storytelling. “Met persoonlijke verhalen bereik je veel meer dan met cijfers en feiten. Ik ga die techniek ook inzetten voor het lectoraat Waarderen van diversiteit, waarbij ik ben betrokken.” [Petra Merkx]