Eindhoven,
29
mei
2019
|
12:53
Europe/Amsterdam

Studeren in het hart van Europa

'Grensoverschrijdend bewustzijn vraagt maatwerk in onderwijs'

In de Atlas voor Gemeenten wordt dit jaar nadrukkelijk aandacht besteed aan de kansen van grensoverschrijdende samenwerking voor Nederlandse grensregio’s. Om die kansen te kunnen benutten moet het grensoverschrijdend bewustzijn groeien. En daarin ligt ook een taak voor het onderwijs, zo betogen Bram ten Kate en Vincent Pijnenburg in onderstaand opinieartikel.

Bram ten KateVincent PijnenburgAfgelopen woensdag werd de Atlas voor Gemeenten gepresenteerd. Een jaarlijkse ranking van gemeenten waarbij veel grensgemeenten steevast onderaan bungelen. De mogelijkheden in het buurland worden immers nooit meegenomen. Gelukkig besteedt de 2019 editie nadrukkelijk aandacht aan de kansen van grensoverschrijdende samenwerking voor Nederlandse grensregio’s.

En dat er kansen zijn, bijvoorbeeld op
 het gebied van werkgelegenheid, dat blijkt wel uit het kaartmateriaal in de atlas. Zo zijn er vanuit de meeste Noord-Limburgse gemeenten net zoveel banen in een uur rijden bereikbaar als vanuit de meeste Randstedelijke gemeenten, mits we de buitenlandse banen meetellen. 

Maar eigenlijk is het niets nieuws dat er grensoverschrijdend kansen liggen. Waarom zouden we immers met z’n allen massaal langs de Nederlandse grenzen grensoverschrijdend samenwerken? De tijden dat we dit alleen maar deden om de vrede te bewaren zijn voorbij. Inmiddels gaat het grensoverschrijdend om thema’s als regionale concurrentiekracht, innovatie, smart mobility en duurzaamheid. 

De nieuwste atlas is dan ook een bevestiging van datgene wat we eigenlijk al wisten. Het benutten van grensoverschrijdende kansen is van groot belang voor zowel de regionale, nationale als internationale economie. Duitsland is voor Nederland de belangrijkste handelspartner. Andersom is Nederland dat voor het Bundesland Noordrijn-Westfalen, een deelstaat die zowel qua oppervlak als inwoneraantal in grootte vergelijkbaar is met heel Nederland. 

Om die kansen te kunnen benutten moet allereerst ons grensoverschrijdend bewustzijn groeien. De media kunnen een aanzienlijke bijdrage leveren in het versterken van grensoverschrijdend bewustzijn. Dat bewustzijn is nodig, want nadat we zo’n 200 jaar geleden de landsgrenzen opnieuw getrokken hebben, is de landinwaartse focus richting de politieke hoofdstad sterk toegenomen. Gericht op de plek waar de gelden verdeeld worden. Maar de getrokken grenzen vervagen door een groeiend Europees perspectief.

Studenten
Daar ligt ook een
 expliciete rol voor het onderwijs. Sinds het Bologna Verdrag van 1999 kunnen Europese studenten in heel Europa kiezen waar ze willen studeren. Het is verheugend dat veel Duitse studenten ervoor kiezen om vlak over de grens te gaan studeren. Het hbo in Venlo trekt met name studenten uit haar directe regio en dat is de regio aan beide kanten van de grens. Dat verklaart direct dat er in Venlo naast Nederlandse ook veel Duitse studenten komen studeren.

De opleidingen in Venlo richten zich op dat wat de beroepspraktijk in de regio nodig heeft en daarom richten we ons ook op de kansen en belangen van de economische samenwe
rking tussen Nederland en Noordrijn-Westfalen. Dat gebeurt in al het onderwijs op de campus: business, techniek, logistiek en ICT.

Het krijgt ook vorm in het
 toegepast onderzoek dat vanuit het Lectoraat Cross-border Business Development wordt uitgevoerd. Zo kunnen ondernemers aan beide kanten van de grens bijvoorbeeld bij het lectoraat een internationaliseringsscan laten uitvoeren om vervolgens advies te krijgen over kansen voor het bedrijf met betrekking tot grensoverschrijdende samenwerking.

Bij Fontys Venlo worden young professionals in de Duits-Nederlandse context opgeleid, zodat ze over de juiste competenties beschikken om binnen de grensoverschrijdende handel actief te zijn. Zo zijn de cultuur, taal, marketingstrategie en mate van digitalisering vaak verschillend aan weerszijden van de grens.

Het business model voor de Nederlandse kant van de grens kun je niet klakkeloos
 kopiëren aan de Duitse kant. En dat geldt ook andersom. Hier is maatwerk nodig. En precies binnen deze niche is Fontys Venlo actief. Studenten opleiden die aan beide zijden van de grens hun weg kunnen vinden. 

Bram ten Kate is directeur Fontys International Business School. Vincent Pijnenburg is lector Cross-border Business Development bij Fontys.