Stappen maken op weg naar gezonde circulaire transitie

Kunnen we onze toekomstige generatie uitleggen dat we zo welvarend zijn, maar daar wel de aarde voor hebben opgebruikt? Dat willen we niet op ons geweten hebben, zo blijkt donderdagmiddag tijdens een themabijeenkomst van het Center of Expertise for Sustainability and Circularity Transitions. 

Verschillende professionals gingen daar met elkaar in gesprek over wat wél de bedoeling is. Volgens Jifke Sol, leading lector van CoE SCT, is het doel van de themamiddag dat bedrijven met casussen komen waar Fontys-lectoren en studenten mee aan de slag kunnen, om zo samen de circulariteit te bevorderen. “Zo kunnen we onze kennis over duurzaamheid en circulariteit verdiepen en verbreden, om de weg naar een duurzame economie slim aan te jagen.”

Het publiek van donderdag bestaat uit verschillende ondernemers, lectoren en studenten die zich allemaal hard maken voor circulariteit, of er in ieder geval interesse in hebben. Met ongeveer dertig aanwezigen lijkt er dus nog een lange weg te gaan voordat ieder bedrijf overstag gaat. 

Dat is dan ook precies waar het vandaag om draait. “Je hebt in deze tijd heel wat kansen om circulair te ondernemen, maar er zijn tegelijkertijd ook heel wat valkuilen. Om die te kunnen overwinnen hebben we als onderzoekers tools, advies en kennis nodig. En door samen het gesprek aan te gaan, komen we verder.”

Andere economie en samenleving
Die stappen zijn volgens Sol hard nodig. “We zitten namelijk in meerdere crises tegelijk. Denk maar aan diversiteit, luchtvervuiling, CO2, het klimaat, de oorlog en vluchtelingenstromen. Deze crises spiegelen ons de uitdagingen die we op moeten lossen. Daarom moeten we ervoor zorgen dat we over tien, twintig of dertig jaar een hele andere economie en samenleving hebben. En dan het liefst eentje die ingesteld is op andere waarden, die herstelbaar en hergenereerbaar is.”

Om die transitie te bevorderen zijn zeker veertien lectoraten verbonden aan het Center of Expertise. Lectoren Ger Post en Jean Louis Stevens bijten na de introductie het spits af, waarbij zij dieper ingaan op wat hun lectoraten doen op het gebied van circulariteit en die o zo belangrijke duurzame transitie.

Masterclasses
Daarnaast zijn er ook heel wat ondernemers die zich hier hard voor willen maken. Dat blijkt uit onderzoek vanuit het centrum, waarin duidelijk werd dat het MKB behoefte heeft aan kennis en tools voor circulair ondernemen en het daarbij horende netwerk. “We weten alleen nog niet precies op welke volgorde, hoe en bij wie. Maar we hebben al wel verschillende masterclasses ontwikkeld, waarin we bijvoorbeeld ingaan op circulaire businessmodellen en hybride leeromgevingen.”

Tekst gaat verder onder de foto.

Sol bekijkt het circulair ondernemen heel positief, hoewel er ook risico’s aan verbonden zitten. “Maar de kansen zijn enorm. Een nieuw beleid dwingt bijvoorbeeld verantwoordelijkheid af, ondernemers kunnen pionieren, studenten zoeken juist circulaire bedrijven op en onderzoekers kunnen actief meedenken over hoe we dit bevorderen.”

Een stapje voorop lopen
Een aantal studenten dat donderdag aanwezig is, beaamt de woorden van de leading lector. “De acceptatie en doorvoeren van alles wat we vandaag bespreken is enorm belangrijk. De jongere generatie is wat mij betreft ook veel meer bezig met dit onderwerp dan oudere mensen. De huidige student denkt hier meer over na. Ga als ondernemer dan ook echt een stapje voorop lopen, want dat hebben we nodig.”

In de drie workshops die deze middag worden gegeven komen praktijkgericht werken, multidisciplinair onderzoek naar technologische oplossingen in het bedrijfsleven, samenwerken in netwerken en inspireren in het onderwijs als kernwaarden naar boven. “Als we ons daar allemaal voor inzetten, werken we samen naar een circulair en duurzaam kennissysteem.”

Wij in plaats van ik
En ja, een circulaire economie is complex. Dat realiseert de leading lector zich maar al te goed. “Daarom willen we vanuit het CoE ook graag met bedrijven in gesprek over hoe volwassen ze zijn en welke stappen naar de toekomst gemaakt kunnen worden. Financiële groei zit daarbij vastgesleten in onze cultuur, maar we moeten meer uitgaan van ‘wij’, in plaats van ‘ik’”, besluit Sol. [Noëlle van den Berg]