‘Rapport CPB over leenstelsel mist belangrijke factoren’

Studenten krijgen sinds 2015 geen basisbeurs meer. Volgens een onderzoek van het Centraal Planbureau heeft dit niet geleid tot minder instroom van studenten. Er is daarom geen reden om de basisbeurs terug te brengen. Maar dat is niet het hele verhaal, aldus critici.

“Er is een grote groep studenten niet meegenomen in het onderzoek”, reageert Thyme van den Beuken, voorzitter van de studentenfractie van de Centrale Medezeggenschapsraad van Fontys.

“Ik had namelijk graag cijfers gezien van de mbo’ers die doorstromen naar het hbo. Dit is over het algemeen een kwetsbare groep die hier ook last van kan hebben”, zegt Van den Beuken.

Daling
Mbo-studenten die doorstromen naar het hbo zijn in deze studie niet meegenomen, omdat daar volgens het Centraal Planbureau (CPB) aanvullend onderzoek voor nodig is. Maar uit cijfers van onderwijsincijfers.nl blijkt dat juist in deze groep sinds 2014 een daling is te zien.

Ook Eline van Hove, bestuurslid van het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO vindt dat informatie ontbreekt: “Wij willen nog niet concluderen dat de toegankelijkheid van het hoger onderwijs niet is beïnvloed. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap laat een onderzoek uitvoeren naar het leenstelsel, ook daar moeten we op wachten.”

Meer leningen, meer problemen
Sinds het leenstelsel is ingevoerd, zijn er volgens het rapport wel meer studenten gaan lenen en ook met een hoger bedrag. Ook dat is problematisch zegt Van den Beuken: “Op latere leeftijd hebben deze studenten een hoge schuld.”

“De studenten die in 2015 zijn begonnen, gaan nu ongeveer afstuderen en de woningmarkt op. Zo’n schuld kan leiden tot beperkingen in een hypothecaire lening.”

Burn-outs
Youri Hoogewoning, student Fontys Academy for Creative Industries, bedacht afgelopen jaar een ludieke actie om premier Mark Rutte tikkies te sturen als compensatie voor het wegvallen van de basisbeurs. "Het valt op dat het CPB in dit rapport vooral kijkt naar het financiële aspect en niet naar de psychologische effecten die een studielening heeft op studenten", zegt hij.

"We ervaren een enorme druk om zo snel mogelijk af te studeren. Studenten hebben minder sociale contacten omdat ze minder vrije tijd hebben. We kunnen ons zo min mogelijk vertraging veroorloven.” Tijdens zijn actievoering tegen het leenstelsel, hoorde hij over studenten die hierdoor een burn-out kregen. “Dan ben je nog verder van huis.”

Duurder studentenleven
Daarbij speelt volgens Eline van Hove dat het studentenleven afgelopen jaren duurder is geworden. “Wij zijn bang dat dit probleem nog groter wordt door de coronacrisis.”

“Door studie-uitloop zullen studenten meer moeten lenen en tegelijkertijd worden de kansen op de arbeidsmarkt kleiner door de economische gevolgen van de crisis.” [Kasper Wienk]