Publinova ontsluit onderzoek Fontys voor breed publiek

De helft van de uitkomsten van praktijkgericht onderzoek aan Fontys Hogeschool vindt zijn weg naar wetenschappelijke tijdschriften en vakbladen. De andere helft belandt meestal in een la. Het platform Publinova moet hierin verandering brengen.  

Zo’n twintig jaar geleden is het hoger onderwijs gestart met praktijkgericht onderzoek. Dat levert veel waardevolle kennis en producten op voor de beroepspraktijk en het onderwijs. De resultaten worden meestal gepubliceerd op de eigen websites van hogescholen en in wetenschappelijke tijdschriften en vakbladen. Daarnaast wordt gebruikgemaakt van de HBO kennisbank, dat eigenlijk is bedoeld voor studenten. Maar de vindbaarheid van deze kennis en producten op landelijk niveau en voor een breed publiek laat te wensen over.

Dat ondervond ook docent en onderzoeker Masha Boosten van Fontys Hogeschool Communicatie. Het onderzoek naar de wijze waarop Artificial Intelligence het leerproces van de student kan bevorderen dat ze samen met een groep onderzoekers had uitgevoerd, was ‘te klein’ voor wetenschappelijke tijdschriften en vakbladen en werd alleen op de HBO Kennisbank gepubliceerd. “Maar daardoor was het niet beschikbaar voor een breed publiek en belandde het uiteindelijk in een la,” zegt Boosten. “Publinova moet hierin verandering brengen.”

Nationaal Platform Praktijkgericht Onderzoek
Onder de noemer Nationaal Platform Praktijkgericht Onderzoek is de afgelopen jaren gewerkt aan een manier om alle informatie over en kennis uit het Nederlandse praktijkgericht onderzoek op één centrale plaats samen te brengen en vindbaar te maken. Dat heeft deze maand geresulteerd in de presentatie van het platform Publinova. Masha Boosten houdt zich voor de dienst Onderwijs en Onderzoek bezig met de implementatie hiervan binnen Fontys Hogeschool.

“Via Publinova kunnen onze onderzoekers en lectoren informatie en opbrengsten uit onderzoek makkelijk delen met bijvoorbeeld​ beroepsgenoten van andere hogescholen, maar ook voor een breder publiek beschikbaar stellen. Denk aan journalisten, bedrijven en andere geïnteresseerden”, licht Boosten toe. “Op deze manier kunnen we samenwerkingen tussen bedrijven en hogescholen bevorderen.”

Kleine onderzoeken
Uit een inventarisatie van dit jaar blijkt dat Fontyslectoraten in 2019-2021 naar schatting 3.000 publicaties hebben opgeleverd. Deze ​onderzoeksoutput is divers van aard en bestaat grotendeels uit wetenschappelijke- en vakbladartikelen. Maar zo’n 50 procent van de output is niet zichtbaar voor het brede publiek. Vooral onderzoekresultaten van relatief kleine onderzoeken bereiken vaak de doelgroep niet.

Boosten: “Publinova kan hierin zeker faciliteren. Je hoeft geen artikel te publiceren, een rapport kan ook. Dat maakt de drempel laag.”

Aan de ontwikkeling van Publinova hebben veertien hogescholen meegewerkt. Fontys is later ingestapt, nadat is gebleken dat de behoefte aan een dergelijk platform groot is. “Onze onderzoekers willen graag de resultaten van hun studies publiceren. Voor wie doen zij onderzoek? Niet voor de la! Ze willen hun kennis het liefst met iedereen delen.”

Eenvoudig in gebruik
De verwachting is dat Publinova in januari 2023 beschikbaar wordt gesteld aan alle aangesloten hogescholen, ​bedrijven en publiek. Volgens Boosten kunnen Fontysonderzoekers nu al onderzoeksoutput​ plaatsen op het nieuwe platform. Hiervoor wordt SURF Sharekit​ gebruikt, de applicatie die ook gebruikt wordt voor publicatie op de HBO kennisbank. Publicaties die nu in de kennisbank staan, worden overgezet naar het nieuwe platform.

Vorig jaar heeft SURF Sharekit een nieuwe interface gekregen waardoor het gebruik ervan is vereenvoudigd. De applicatie moet werkbaar zijn en moet iets opleveren, is het idee. “Dat maakt de drempel om onderzoeksoutput te publiceren lager”, hoopt Boosten. “Het is belangrijk dat het platform al enigszins gevuld is voordat het open wordt gesteld voor een breed publiek.”

Publinova is in eerste instantie een grote database met een goede zoekmachine, maar de ontwikkelaars hebben grotere ambities. Ze willen op den duur meer diensten gaan aanbieden, zodat onderzoekers elkaar eenvoudig kunnen vinden en makkelijker samenwerkingen kunnen aangaan. 

Geen verplichting, wel monitoring
Publiceren op Publinova wordt vooralsnog niet verplicht gesteld, niet zoals het geval is onder academici. Wel ziet Fontys het belang in van goede monitoring, zodat inzichtelijk wordt wat het onderzoek oplevert. Hoe dat eruit gaat zien, weet Boosten nog niet.

Publinova kost Fontys dit jaar 20.000 euro als bijdrage in de ontwikkeling van het platform. Tot en met 2024 is er 40.000 euro per jaar gereserveerd. Dat geld gaat naar software, beheer en verdere ontwikkeling van het platform.  En ook naar een redactie, die nog moet worden samengesteld. Of dit geld daadwerkelijk wordt uitgegeven, is volgens Boosten nog niet te zeggen. [Marieke Verbiesen]