Patiënt zien, voelen, ruiken en dan: klinisch redeneren

Dankzij een cursus bij Fontys Paramedische Hogeschool worden zorgprofessionals veel meer als volwaardig beschouwd. In plaats van in een dienende rol onderzoeksresultaten van een patiënt aan te leveren, kunnen zij voortaan ook hun eigen conclusies hieraan verbinden.

Dat is de ervaring van Yvonne van Zaalen, associate lector Interprofessioneel samenwerken bij deze hogeschool in Eindhoven. Gisteren rondde een groep van zestien laboranten uit ziekenhuizen de cursus voor 'echografie abdomen' (bovenbuik) af. Die bevat een praktijkexamen, maar sinds 2016 is de leergang uitgebreid met de module klinisch redeneren. In een eindpresentatie neemt de cursist zijn groepsgenoten mee op deze patient journey.

Bijgesteld
Populair gezegd beschrijven ze hoe een patiënt de zorginstelling binnenkomt en weer naar buiten gaat. Natuurlijk zijn er daarbij de gebruikelijke rituelen: het uitsluiten van mogelijke oorzaken, onderzoeksgegevens uit bloed en echo's verzamelen, de diagnose van een specialist en de prognose. Maar daar houdt het volgens Van Zaalen niet op. "Bekeken wordt ook of een diagnose moest worden bijgesteld, hoe dat is gekomen, wat er eventueel is gemist en wat daaruit te leren valt."

Bij klinisch redeneren leren cursisten welke nieuwe inzichten er zijn en hoe ze die moeten toepassen bij patiënten. En daarin zit wat de associate lector betreft de meerwaarde. "Normaal gesproken voeren laboranten onderzoek uit op basis waarvan iemand anders conclusies trekt, bijvoorbeeld een radioloog. Terwijl die het wellicht juist prettig vindt om daarover te sparren. Nu leren cursisten zich te profileren als een paramedicus met veel kennis van het menselijk lichaam. Dat wordt gewaardeerd. Ze worden ineens als een volwaardig professional gezien."

Meerwaarde
Cursiste Christel Martens zegt zeker de meerwaarde te zien voor haar praktische werkzaamheden. "Je bent betrokken bij het denkproces rondom de patiënt en in staat om op zoek te gaan naar de oplossing voor het lichamelijk probleem", stelt de laborante van het Máxima Medisch Centrum in Eindhoven. "Dit maakt je werk uitdagend en tilt het naar een hoger niveau."

Profileren is mooi, maar wordt de patiënt er ook iets wijzer van. Zeker wel, meent Van Zaalen. "Als zorgverleners verkeren zij in de unieke positie dat ze een patiënt zien, voelen, horen en ruiken. Ze ervaren hun zorg, terwijl een radioloog vaak alleen maar de beelden ziet. Maar iets níét zien op een echo, betekent niet dat je je dan maar geen zorgen moet maken over een patiënt." [Tim Durlinger]