Eindhoven,
31
maart
2022
|
12:25
Europe/Amsterdam

Nooit eerder zo weinig aanmeldingen bij Fontys

Nooit eerder in het 25-jarig bestaan van Fontys Hogescholen was er relatief zo'n grote terugval in aanmeldingen van nieuwe studenten. Vergeleken met dezelfde periode vorig jaar een afname van 19 procent.  “Er is geen reden voor paniek. Maar er zijn wel grote zorgen.”

Zoals Bron vorige week al meldde,  is het landelijk slecht gesteld met de aanmeldingen voor het hbo. Dat aantal ligt sinds deze week op -8 procent vergeleken met vorig jaar. Met name de opleidingen in het educatieve en het zorgdomein blijven achter. Een studie en later een baan in het onderwijs of in de zorg, daar voelen aankomende studenten minder voor. 

In die twee domeinen scoort Fontys tot nu toe aanmerkelijk lager nog dan het landelijk gemiddelde: -20 procent. Maar de forse achterstand in aanmeldingen beperkt zich niet tot die twee domeinen. Gemiddeld is het aantal aanmeldingen bij Fontys over de hele linie 19 procent lager dan een jaar eerder.  

.Hans NederlofHet zijn tussentijdse cijfers en pas in mei zal duidelijker worden of de soep echt zo heet gegeten wordt. Maar uiteraard zijn er zorgen, zo zegt bestuurslid Hans Nederlof. “Het heeft zeker onze aandacht. We hebben er deze week met het college van bestuur over gesproken en gaan binnenkort nog een keer met de dienst Marketing en Communicatie om de tafel zitten.  Nee, er is geen paniek. Maar wel ongerustheid.”

Doorstroming
Naast de cijfermatige zorgen, zit de ongerustheid vooral in het feit dat er geen aantoonbare oorzaak is waarom op dit moment in het jaar Fontys zoveel achterloopt op het landelijk gemiddelde.  

Voor sommige opleidingen en instituten valt het overigens mee: ICT, HRM en Toegepaste Psychologie, en International Business School zitten nauwelijks in de min. Andere zoals Academy for the Creative Economy (ACE), Pedagogiek, Toegepaste Natuurwetenschappen en Bedrijfsmanagement, Educatie en Techniek zitten daarentegen dik in de dubbele rode cijfers, tot zelfs -52 procent aanmeldingen.  

Soms zijn daar specifieke verklaringen voor te geven, zoals ACE dat zichzelf herpositioneerde na de coronacrisis. En voor álle opleidingen zijn oorzaken aan te wijzen die ook landelijk spelen. De komst van de basisbeurs in 2023 zorgt er bijvoorbeeld voor dat meer scholieren nu een tussenjaar overwegen. Het aantal havisten dat doorstroomt naar hbo daalt landelijk, mede omdat een groter deel kiest voor het mbo. 

En er zijn regionale factoren. De demografische ontwikkeling speelt het hele zuiden van het land parten. Het mbo en het vwo laten landelijk een daling zien in aanmeldingen die in Zuid-Nederland nog groter is. 

In de Fontysregio is de daling onder mbo'ers bovendien nog groter. Een van de redenen daarvoor is dat het bedrijfsleven hard aan deze mbo4-groep trekt, en dat die groep daardoor vaker kiest voor een baan in plaats van een vervolgstudie.  

Uitstelgedrag
Een andere oorzaak van het lagere aantal aanmeldingen is dat veel scholieren de keuze voor hun studie later maken. “Dit uitstelgedrag horen we ook terug van de decanen die wij spreken”, zegt Daan van der Velden van de dienst Marketing en Communicatie van Fontys. “Daardoor zijn ze wat apathischer als het om de studiekeuze gaat.”

Dat heeft ook te maken met de coronacrisis. Veel scholieren hebben de afgelopen twee jaar niet lekker in hun vel gezeten, hadden stress en/of liepen achterstanden op. Daardoor zijn ze nu vooral bezig met het halen van hun diploma. En de verwachting is dat er dit jaar minder scholieren in het voortgezet onderwijs dat diploma zullen halen.

Geen reden
Maar al deze factoren en oorzaken, enkel of gecombineerd, verklaren niet waarom Fontys het zo veel slechter doet dan andere hbo-instellingen. Niet alleen is het verschil met de landelijke cijfers groot; ook bij een vergelijking met alleen de hbo-instellingen in het zuiden steekt Fontys schril af.

Zo staat Avans nu op -10 procent en Hogeschool Arnhem en Nijmegen op -5 procent. Hogeschool Zuyd ziet verrassend genoeg niet eens krimp: daar is het aantal aanmeldingen tot nu toe even groot als vorig jaar rond deze tijd.

In februari van dit jaar werden weer open dagen gehouden bij Fontys. Drie maanden eerder waren de open dagen vanwege corona volledig digitaal. “Wij hebben er als enige ook voor gekozen om in november geen fysieke open dagen te organiseren”, ziet bestuurslid Nederlof als een mogelijke factor. “Dat was op dat moment een weloverwogen besluit vanwege corona. Andere hogescholen hielden wel een fysieke open dag. Daar hebben we dus wel iets laten liggen dat voor een deel het verschil kan verklaren.”

Misschien. Voor een deel. Feit is dat er geen sluitende verklaring is, zo geeft ook Van der Velden toe. “Op veel van die factoren hebben we helaas gewoon geen invloed. Decanen weten wel precies te zeggen waarom scholieren in het algemeen minder doorstromen of nog niet met hun studiekeuze bezig zijn. Maar ook zij kunnen niet verklaren waarom Fontys het dan nog zoveel slechter doet dan andere.”

Draaien aan knoppen
Uit onderzoek komt niet naar voren dat het aan de voorlichting, de open dagen of de campagnes ligt. Een inmiddels gehouden imago-onderzoek leverde ook niets op dat deze forse daling enigszins kan verklaren. Van der Velden: “Omdat we de oorzaak niet kennen, weten we ook niet aan welke knoppen we moeten draaien."

"In mei, zo is de verwachting, zal een nivellerend effect optreden als meer scholieren alsnog een keuze hebben gemaakt. Maar zeker weten doen we het niet. Het zal echt niet die -19 procent blijven, denken we. Maar we gaan er op achteruit. Zo'n grote achterstand op de landelijke cijfers krijgen we niet meer weggewerkt.”  

Gevolgen
Maar wat als er weinig of geen nivellering optreedt? Betekent dit, om maar iets te noemen, gedwongen ontslagen of opleidingen die de deuren moeten sluiten? Zo somber ziet Nederlof het zeker niet in. “We zijn de afgelopen zeven jaar ook heel erg gegroeid, en ook in die periode waren er opleidingen die het wat minder goed deden.”

“We hebben een flexibele schil en er zijn andere ‘instrumenten’ die we tot onze beschikking hebben. Zo'n vaart zal het dus niet lopen voor Fontys, zelfs niet als we als instelling bijvoorbeeld duizend nieuwe studenten minder zouden krijgen."

"Wel is het jammer dat we bij deze cijfers ook merkbaar marktaandeel verliezen. En dat er bij sommige instituten ongerustheid is, ja dat snap ik. Op dat niveau kan de problematiek heel indringend zijn of worden. Daar kijken wij als bestuur dus ook met zorg naar.” [Jan Ligthart

Reacties (0)
Bedankt voor uw bericht.