Nienke Meijer en de grote Fontys-familie

Ongetwijfeld zal het heel veel over Fontys gaan, veel ook over studenten en over TEC for Society. En als het aan Nienke Meijer ligt wat minder over haarzelf. Toch zal ook dat wel gebeuren morgen, tijdens het Denk Groter Debat waarin zij centraal staat. Wie is de mens achter de bestuursvoorzitter van Fontys? Bron geeft alvast een eerste inkijkje.

Dit vind jij niets hè, praten over jezelf? En dan moet je dat morgen nog eens en dan zelfs op een podium.

“Nee, dat is zo. Maar ik kan me er wel over heen zetten, hahaha. En toch verheug ik me er erg op. Ik ben heel benieuwd naar vragen uit en discussie met de zaal. Dat vind ik echt leuk en ik hoop dat het Denk Groter Debat vooral daaruit zal bestaan.”

Ooit was je directeur bij het Eindhovens Dagblad. Daar werkten 300 mensen en die kende je allemaal. Hoe voelt het als baas van dit veel grotere Fontys?

“De krant was als één grote familie. Dat voel ik bij Fontys ook wel, maar deze familie is een stuk groter. Je kunt niet een warm en persoonlijk contact hebben met alle 4.000 medewerkers. En dan hebben we het nog niet over de studenten. Maar ik streef er wel naar. Soms kom ik binnen Fontys ergens waar ik nauwelijks medewerkers ken. Maar je hebt een gemeenschappelijke basis. En ik ben van nature nieuwsgierig naar mensen. Daardoor leg ik altijd gemakkelijk contact.”

Je studeerde psychologie. Maar je werd krantendirecteur en daarna onderwijsbestuurder. Heb je eigenlijk wel de goede studie gedaan?

“Ik was zeventien toen ik ging studeren. Ik wist nog niets. Ik studeerde psychologie en haalde netjes mijn tentamens, maar ik begrijp eigenlijk nu pas waar die boeken over gingen. Daarna studeerde ik marketing, voorlichting, communicatie. Het heeft mij heel veel gebracht om af en toe van het geijkte pad af te wijken. Zo liep ik destijds stage bij Artis. Artis! Dat had nog nooit iemand uit mijn studie gedaan. Ik was daarin echt een buitenbeentje. Nu is zoiets veel gewoner, is er veel meer mogelijk. Het blijft spannend, maar je leert er veel van en je wordt ook meer jezelf. Dat gun ik alle studenten.”

Uiteindelijk ben jij bestuurder geworden. Niet alleen bij Fontys trouwens, je zat en zit ook in meerdere toezichtfuncties, zoals in de Raad van Commissarissen van Deloitte. Ben jij je, zie nu ook weer ING, bewust van het risico van zo’n bestuurlijke bijbaan?

“Zeker wel. Het is een waanzinnig risico, je bent heel kwetsbaar. De stomste reactie is om te zeggen dat iets wel bij de buurman maar nooit hier kan gebeuren. Alles kan overal gebeuren. Maar door dit soort functies die ik erbij doe, word ik nog scherper en leer ik ook hoe ik dingen nog beter kan doen voor Fontys.”

Over die bredere bestuurservaring: kan de politiek voor jou een volgende stap zijn?

“Zeker niet. Dat ambieer ik echt niet. Den Haag vind ik vooral ingewikkeld. In de politiek overheersen soms andere prioriteiten dan wat er echt moet gebeuren. Ik wil bovendien toch wel graag met één hand aan de knoppen kunnen zitten, en dat kan niet in de politiek. Bovenal ontbreekt daar soms de nuance die ik zelf zo belangrijk vind.”

Zoals laatst de onverwachte stap van minister Van Engelshoven om het aantal studiepunten te verlagen... 

“Ja! Nou, dat was dus zó ongenuanceerd. Als de minister daarover een discussie wil, met alle plezier. Dat ze studentenwelzijn belangrijk vindt: een enorme pré. Maar op deze manier willen scoren op de dag van de opening van het studiejaar, dat bewijst voor mij nu precies het opportunisme van de politiek. Als bestuurder hoor je de nuance in gesprekken te houden. Respect voor elkaar, hoor-wederhoor. Zo zit ik althans wel echt in elkaar.”

Over hoe iets in elkaar zit gesproken: je maakt je al heel lang sterk voor techniek, maar hoe technisch ben jij zelf eigenlijk?

“Uuuh… Nou, van huis ben ik niet extreem technisch aangelegd. Thuis heb ik drie enorme bèta’s rondlopen. Van mijn twee dochters studeert er eentje scheikunde en wil de ander natuur- en sterrenkunde gaan studeren. En daar kom ik dan aan met mijn psychologie. Zij schieten dus heel hard in de lach als ik het woord techniek in de mond neem. Toch vind ik het wel interessant. Niet hoe iets werkt, maar wel: wat kun je er mee.”

Ooit meegemaakt in die tech-wereld, of nog breder tijdens je hele loopbaan, dat ze je niet serieus nemen omdat je een vrouw bent? 

“Nooit. Echt nooit. Bij het Eindhovens Dagblad werd ik de jongste en eerste vrouwelijke directeur van een krant. Maar de discussie toen ging vooral over mijn leeftijd, niet over het feit dat ik een vrouw was. Voor mij is het dus geen issue”

Je bent in 2014 uitgeroepen tot Topvrouw van het Jaar. Dat gaat ook over gender. Is die genderdiscussie voor jou een ding?

“Voor mij persoonlijk niet, maatschappelijk vind ik het wel echt een punt. Ik vind het bizar dat er nog steeds besturen en RvC’s zijn waar het niet eens een beetje gelijk verdeeld is tussen mannen en vrouwen. Dat klopt niet. Niet omdat het moet maar omdat het gewoon beter is.”

Vaak komt het bestuurderswereldje ook telkens bij dezelfde namen uit. Ben jij niet al voor veertig bestuursfuncties gevraagd?

“Ik zeg overal nee op. Er zit maar 24 uur in een dag en ik gebruik er al 25 van. Mijn rol ligt toch vooral hier bij Fontys. Om hier een familie van te maken moet je tijd en energie steken in het creëren van een samen-gevoel. Ik zie Fontys ook gewoon als één groot dorp.”

Dan wel een dorp met wijkjes die heel ver uit elkaar liggen ...

“Ja, maar met een goede busverbinding. Nee, serieus: ik hecht erg aan onze decentrale bestuursfilosofie. Wel betekent dat voor het community-gevoel dat je meer moeite moet doen omdat je nu eenmaal op afstand zit van elkaar. Aan de andere kant heb je op al die dertig plekken wel de vrijheid en ruimte om je eigen lijn te voeren.”

Voor het gemak noem ik die lijn even autonomie. Is dat bewust jouw lijn of gewoon het onvermijdelijke gevolg van hoe Fontys is ontstaan?

“Voor mij is het heel principieel. Autonomie is een groot goed. Maar het is geen absolute vrijheid. En het is ook nooit zonder kaders. Daar mag je wat aan trekken en duwen. Maar die kaders zijn wat onze community bij elkaar houdt.”

Hoe ervaar jij dat trekken en duwen? Zit je soms wel eens bij een directeurenoverleg en dat je dan iemand achter het behang zou willen plakken?

“Oh, ik ben ook maar een mens, dus dat komt altijd voor. Het enige waar ik moeite mee heb is als het over macht gaat en niet over inhoud. Dan is mijn geduld heel snel op. Dat én als mensen alleen maar zenden en geen interesse hebben in een dialoog aangaan. Ook daar ben ik snel klaar mee. Inhoudelijke meningsverschillen zijn een heel ander verhaal: dan wil ik gewoon de discussie aangaan.”

Jij hebt twee kinderen. Wat geef je hen mee over studeren, over gender, over macht en politiek?

“Vooral: ga doen wat je graag wilt, volg je hart. Tegelijkertijd geef ik wel kaders aan in wat daarbij kan en niet. Ik zie mezelf niet als ongelooflijk strenge moeder, maar dat zou soms zomaar zo ervaren kunnen worden. Zeker nu ze wat groter zijn wil ik ze vooral een fijne, veilige omgeving geven waarin alles bespreekbaar is. Ook als dingen fout gaan.”

Maar ben je ook zo’n moeder die ’s avonds laat nog de smartphone onder het hoofkussen van haar kind haalt?

“Oh, in die zin ben ik zeker nog een klassieke moeder. En dan vooral klassiek in de zin van hockeycoach en dat soort dingen. Niet dat ik goed kon hockeyen, maar ik kan wel goed coachen. Hahaha.”

Bij sporten denk je bij jou eerder aan bergsport. Althans: je hebt het altijd over bergen. Moeten we daar een Freudiaanse betekenis aan hangen? Altijd gaan voor de top?

“Nee, bergen betekenen voor mij vooral rust, ruimte en uitzicht. Langs een bergwand omhoogklauteren is een beetje spannend, maar vooral ook ontspannend. Je bent nergens anders mee bezig. Voor bergwandelingen geldt dat trouwens ook. Sinds anderhalf jaar doe ik ook weer yoga. Om te ontspannen en zo ruimte te maken voor nieuwe dingen.”

Nieuwe dingen… Je bedoelt een nieuwe stap in je carrière?

“Ik heb meer plannen en ideeën dan in één mensenleven passen. Terwijl ik geen idee heb welke keuze ik moet maken. Gelukkig hoef ik dat ook nog niet. Ik vind dit een wereldbaan. Natuurlijk, je moet zorgen dat je je houdbaarheidsdatum niet overschrijdt. Maar mijn officiële termijn bij Fontys loopt nog tot … uuuhm, ik geloof 2021. Of 2022. Het feit dat ik daarover moet nadenken geeft wel aan dat ik daar helemaal niet mee bezig ben. Ik zit hier nog wel eventjes." [Jan Ligthart]