Neemt Prinsjesdag geldzorgen van student weg?
Door de gierende inflatie hebben sommige studenten voortdurend stress of lopen tegen problemen aan. Bij Fontys kunnen studenten op verschillende plekken aankloppen voor hulp. Of biedt Prinsjesdag de oplossing?
De meeste studenten redden zich nog wel. Hun ouders springen extra bij of ze gaan meer werken. Ook bezuinigen loont. Zo duiken studenten minder regelmatig de kroeg in, zetten ze de verwarming een paar graden lager, douchen ze minder vaak en bekijken ze hun boodschappenmandje kritisch voor het afrekenen. Toch zijn er ook studenten die financiële stress ervaren of problemen ondervinden door de inflatie. Een aantal ligt er zelfs wakker van. Dat kan hun studieprestaties negatief beïnvloeden.
Bij Fontys kunnen studenten op verschillende plekken aankloppen voor hulp. Eerste aanspreekpunt is de studentcoach. Ook zijn er op elk instituut sinds vorig jaar welzijnsambassadeurs. Soms is een luisterend oor al genoeg. In andere gevallen kunnen studenten de hulp inroepen van studentendecanen en studentenpsychologen. Wie hen het beste kan helpen, is afhankelijk van de hulpvraag. Bij wie een student aanklopt, maakt niet uit. Hij wordt altijd naar de juiste persoon verwezen.
Mentale problemen
“Als studenten financiële problemen hebben of hierdoor stress ervaren, is het belangrijk dat ze erover kunnen praten en weer perspectief gaan zien”, zegt studentendecaan Ton Rutten. “Als ze bij ons komen, gaan we samen kijken wat er aan de hand is, wat ze zelf al hebben gedaan en welke stappen ze nog kunnen zetten.”
Rutten benadrukt dat studenten geen kant-en-klare oplossingen krijgen aangereikt. “We proberen studenten in hun kracht te zetten door te kijken wat voor hen werkt.”
De studentendecaan kan niet zeggen of er nu al meer studenten langskomen met financiële problemen of zorgen door de inflatie. “Ik verwacht wel dat ze gaan komen. De inflatie speelt al een tijdje, maar nu beginnen studenten de gevolgen ervan pas echt te merken.”
Wel weet Rutten uit ervaring dat financiële stress voor mentale problemen kan zorgen. “Als studenten financieel moeilijk kunnen rondkomen, kan dat invloed hebben op hun mentale gezondheid, en dat kan weer invloed hebben op hun studieprestaties.” [Tekst loopt door onder foto]
Steun van ouders
Het grootste deel van de studenten heeft ouders die hen financieel extra kunnen ondersteunen, weet de studentendecaan. Maar er is ook een groep van wie de ouders het zelf moeilijk hebben. “Wat je dan ziet, is dat deze studenten meer moeten gaan werken. Ook dat kan ten koste gaan van hun studieprestaties. Bovendien betekent dit dat ze langer geld zullen moeten lenen en gedurende langere tijd collegegeld moeten betalen. Het heeft allemaal invloed op elkaar.”
Ook verwacht Rutten dat de inflatie grote impact heeft op het besteedbare inkomen van internationale studenten. “Zij betalen het instellingscollegegeld van een paar duizend euro per jaar. Veel van hen kunnen dat vaak al lastig opbrengen. Door de hoge prijzen kunnen ze moeite krijgen om rond te komen. Dit hebben we nog niet in beeld, maar het is wel iets waar we rekening mee houden.”
Meer lenen
Buiten Fontys kunnen studenten met geldproblemen terecht bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). De dienst die de studiefinanciering uitkeert. DUO kan bekijken of het mogelijk is dat studenten tijdelijk meer gaan lenen, zodat ze beter kunnen rondkomen.
Uit recente cijfers van het CBS blijkt dat er meer studenten zijn gaan lenen. In zeven jaar is de studieschuld verdubbeld. Dat komt in de eerste plaats omdat in 2015 het leenstelsel is ingevoerd. “De gestegen kosten zullen ongetwijfeld invloed hebben op het leengedrag van studenten, maar dat zien we pas over een paar jaar terug in de cijfers”, aldus Tea Jonkman, woordvoerder van DUO.
De dienst denkt ook mee met mensen die hun studieschuld tijdelijk niet kunnen aflossen. “Daarvoor kunnen ze gebruikmaken van een aflossingsvrije periode", vertelt Jonkman. “Aan de hand van het inkomen wordt bekeken of het maandbedrag kan worden aangepast.”
Koopkrachtmaatregelen
Vandaag, tijdens Prinsjesdag, wordt duidelijk in hoeverre de overheid studenten tegemoetkomt. Uit uitgelekte stukken blijkt dat er volgend jaar vele miljarden worden uitgegeven om de koopkracht van Nederlanders op peil te houden. Naar verluidt gaat het om een ongekend groot pakket van zo'n 17 miljard euro. Ook studenten zouden een extra bedrag tegemoet kunnen zien als koopkrachtcompensatie.
Daarnaast komt er per september 2023 weer een basisbeurs en krijgen studenten die onder het leenstelsel vielen een kleine tegemoetkoming van 359 euro per jaar, als ze eenmaal hun diploma hebben behaald. Bovendien krijgen uitwonende studenten volgend collegejaar mogelijk een toeslag van 165 euro bovenop de basisbeurs.
Daartegenover staat dat het collegegeld volgend jaar met 105 euro stijgt. Wel kunnen studenten mogelijk profiteren van een verhoging van de huur- en zorgtoeslag. Ook wordt het minimumloon met tien procent verhoogd en neemt het kabinet maatregelen om de energierekening omlaag te brengen.
Volgens studentendecaan Ton Rutten kunnen deze overheidsmaatregelen enigszins voor rust gaan zorgen bij studenten. Maar of ze voldoende zijn en op tijd komen om hen van hun financiële zorgen af te helpen, durft hij niet met zekerheid te zeggen. [Marieke Verbiesen]
Fontys Helpt is de plek waar studenten terechtkunnen met ondersteuningsvragen en waar ze praktische informatie kunnen vinden.