Eindhoven,
11
januari
2019
|
11:54
Europe/Amsterdam

Nashville-tumult: hoe ieders mening ertoe doet

De Nashville-verklaring overheerste afgelopen week het nieuws. Een groep orthodox-protestanten stelt dat homoseksualiteit en transgenderisme onrein is, en dat het goedkeuren hiervan zondig is. Het uitgangspunt van Renée Langens, Nanke Dokter, Monique Santegoets van Fontys Hogeschool Kind en Educatie is verdraagzaamheid, waarbij diversiteit en vrijheid van meningsuiting voorop staan.

‘Op veel plekken wapperen regenboogvlaggen om Nashville-verklaring’, schrijft NOS op dinsdag 8 januari 2019 naar aanleiding van het nieuws over de Nederlandse variant van de Nashvilleverklaring. Ook Fontys veranderde haar profielfoto van Facebook die dag – zoals velen – in de regenboogvlag. Daar zijn wij trots op, want acties zoals de Viering van de Liefde zorgen voor gesprekken over verdraagzaamheid.

Nanke Dokter, Renée Langens en Monique SantegoetsWij vinden dat deze gesprekken op ieder moment tot stand gebracht moeten worden. Je leert je inleven in ieder ‘ander’ door gesprekken te voeren over je overtuiging en over de bijbehorende onderbouwing.

Vrijdag 16 november 2018 vond de finale van Paleis van de Verdraagzaamheid plaats, waar ik – Renée Langens - de prijs ‘Consul van de Verdraagzaamheid’ won. Nanke Dokter en ik verzorgen op Fontys Pabo ’s-Hertogenbosch een reeks taalbijeenkomsten aan derdejaars studenten waarin we met hen – op basis van actualiteiten en jeugdliteratuur – spreken over (talige) diversiteit, discriminatie en verdraagzaamheid, waarbij de focus ligt op meningsuiting, argumentatie en inlevingsvermogen in de ‘ander’. Ook in de bijeenkomsten levensbeschouwing voert Monique Santegoets gesprekken over verschillende waarden.

In onze rol als docent richten we ons niet op waardeoverdracht – we willen onze mening over de Nashville-verklaring niet aan studenten verkopen – maar op de waardeverheldering en waardecommunicatie van de student: we dagen de student uit om na denken over wat diegene vindt, waarom en waar dat vandaan komt. Dit betekent dat onze mening er niet toe doet, ook in dit opiniestuk niet. Uitgangspunten hebben we wel.

Feiten en meningen
Verdraagzaamheid is voor ons een uitgangspunt, en dat betekent dat diversiteit en vrijheid van meningsuiting voorop staan. Het is belangrijk dat studenten leren dat er verschillen bestaan tussen mensen en dat zij leren zichzelf en die ‘ander’ te zien. Om daartoe te komen, is het van belang dat actuele situaties zoals die rond dit pamflet met studenten in alle openheid besproken worden. Welke feiten en meningen vind je in de nieuwsberichten over dit onderwerp, welke verschillende standpunten herken je daarin en wat is jouw standpunt?

Een voorbeeld: onze taalbijeenkomst wordt gestart met een actualiteit. ‘Lily en Howick schrijven brief aan Rutte’, ‘Serena Williams beticht umpire van seksistisch handelen’, ‘Trump dreigt grens Mexico te sluiten’ en ‘Homostel met babywens kan nu ook in kliniek in Nederland terecht’.

Studenten verdiepen zich in de feiten en gaan daarna via diverse werkvormen in gesprek met elkaar over hun mening. Uitgangspunt is dat de feiten als onderbouwing dienen bij die mening.

Wanneer we een artikel over de Nederlandse variant van de Nashville-verklaring zouden bespreken, zouden we studenten laten nadenken over de volgende vragen: waarvoor dient deze verklaring? Wat vind jij van deze verklaring en van de reacties daarop? Hoe denk jij over de Viering van de Liefde? Wat weegt zwaarder, verdraagzaamheid of vrijheid van meningsuiting? Hoe denk jij daar over in de rol van leerkracht?

Vervolgens bespreken we een bepaald onderwerp: seksuele geaardheid, discriminatie op basis van uiterlijke kenmerken, gender, of meertaligheid en superdiversiteit. Daar waar mogelijk nodigen we gastdocenten uit om vanuit eigen praktijk extra inzicht te geven over hun situatie en de plaats in de maatschappij die ze daarmee hebben of moeten veroveren.

Daarna maken we de vertaalslag naar de basisschoolpraktijk en stellen we studenten de vraag welke rol zij hebben als leerkracht bij het betreffende maatschappelijke onderwerp. Daarmee willen we verdraagzaamheid bij kinderen creëren via hun leerkrachten in opleiding.

Dialoog
Binnen de bijeenkomsten levensbeschouwing wordt veel aandacht besteed aan waardeverheldering en waardencommunicatie om studenten te kunnen voorbereiden op hun rol binnen de dialoog in de samenleving. Het gesprek met studenten is vooral gericht op persoonlijke betekenisgeving.

In het licht van de Nederlandse variant van de Nashvilleverklaring kan het gaan over de betekenis van waarden als liefde, gastvrijheid, seksualiteit en verdraagzaamheid voor de student en diens leerlingen. Hoe belangrijk is het voor jou om je geaccepteerd te voelen? Wie houden er van jou en op welke manier? Wat doe jij om de kinderen in jouw klas het gevoel te geven dat ze welkom zijn?

De verklaring is ook een aanleiding om met elkaar te spreken over beelden van liefde, seksualiteit en over hoe die binnen verschillende levensbeschouwelijke stromingen kunnen ontstaan. In een bijeenkomst door Moniques stagiair Steven Velthuis kwam de quote van Loesje aan de orde: ‘homoseksualiteit is aangeboren, homofobie is aangeleerd’; een mooie aanleiding voor een gesprek met studenten over het ontstaan van levensvisies.

Gezien worden
Wij vinden dat ieders mening – mits goed onderbouwd – ertoe doet. Wenselijk daarbij is dat men rekening houdt, zeker in het geval van (landelijke) uiting van die mening, met het feit dat er behalve vrijheid van meningsuiting ook noodzakelijkheid bestaat voor verdraagzaamheid; een situatie waarin iedereen – ook de ‘ander’ – gezien wordt.

Fontys zet zich in voor verdraagzaamheid; op allerlei manieren en plaatsen. Voor ons is het voeren van gesprekken over waarden daarbij van cruciaal belang. In dit stuk hebben we voorbeelden gegeven van hoe we dat binnen Hogeschool Kind en Educatie aanpakken. Wanneer voer jij gesprekken ter bevordering van verdraagzaamheid?

Renée Langens, Nanke Dokter, Monique Santegoets zijn docent aan Fontys Hogeschool Kind en Educatie

Reacties 1 - 3 (3)
Bedankt voor uw bericht.
Steven Velthuis
15
January
2019
Mooi artikel met een sterke boodschap!
Ilse Van den Biggelaar
13
January
2019
Ik weet nog hoe erg ik zelf heb geworsteld met mijn geaardheid. Nu ben ik er trots op dat ik kan en wil zijn wie ik ben.
Iedereen mag zijn / haar eigen mening of geloof hebben. Maar blijf elkaar respecteren. Dat is zo belangrijk.

Vronie Disselhorst
11
January
2019
Verdraagzaamheid als waarde heeft een fundament in de wet op de vrijheid van meningsuiting. Heel goed om aandacht te vragen voor niet alleen het uiten van de mening, maar vooral het daarover met elkaar in gesprek te gaan (dialoog).

COMPLIMENTEN!!!