Klein maar fijn (1): Toegepaste Gerontologie

Fontys telt ruim 40.000 studenten. Maar die massaliteit zie je niet overal. Onder de vele tientallen opleidingen zitten echte kleintjes: studies die aan het begin van dit schooljaar minder dan twintig voltijd-eerstejaars mochten verwelkomen. Bron koos er drie uit. Deel 1 van deze serie: Toegepaste Gerontologie.

“De grote pre van kleinschaligheid is aandacht voor onze studenten en elkaar”, zegt opleidingsmanager Michel Duinkerke (foto) van Toegepaste Gerontologie, gevestigd in Eindhoven. “Daarnaast is er hoogwaardige expertise in het team aanwezig, onder andere doordat de helft van alle docenten gepromoveerd is. Met de inhoud zit het dus wel goed. Ons kleine team is wendbaar en schakelt snel, zonder ellenlange vergaderingen. Wij ontwikkelen het curriculum al doende met vernieuwende didactiek.”

Studenten zitten dicht bij het vuur en profiteren van een grote dosis persoonlijke aandacht. “We kennen iedere student persoonlijk. Je weet dus steeds wat er speelt. Als alles goed gaat, zorgt dat voor een prima energie.” In geval van conflicten en andere issues is dit ook een duidelijk nadeel, erkent Duinkerke. “Er is dan bijvoorbeeld minder ruimte voor studenten om elkaar onderling enige tijd uit de weg te gaan.”

Een ander nadeel: de geringere middelen qua geld en menskracht. Duinkerke: “Ook bij ons hangt de financiering samen met studentenaantallen. Verder hebben we te maken met dezelfde formele voorwaarden als elke andere opleiding en het daarbij behorende werk. Ook al zijn we klein, we hebben bijvoorbeeld toch een opleidingscommissie, werkveldadviesraad en leerplancommissie. Met het oog op onze omvang is dat weleens bewerkelijk.” Bovendien maakt de beperkte capaciteit de opleiding erg kwetsbaar. “Er hangt veel af van weinig mensen. Voor docenten die onverwacht uitvallen is er niet altijd meteen een alternatief.”

Beeldvorming en groei
Per 1 oktober van dit jaar telt Toegepaste Gerontologie 79 voltijdstudenten. Volgens Duinkerke zit er nog volop rek in de opleiding. “Onze positionering kan beter. Formeel zijn we een gezondheidszorgopleiding, ondergebracht bij Fontys Hogeschool Mens en Gezondheid. Maar ons beroepenveld is veel breder dan alleen zorg. Onze alumni komen terecht in brede (commerciële) sectoren als de bouw, techniek, consultancy en advies.”

Dat past ook bij het algemene opleidingsprofiel waarin het ontwikkelen en realiseren van leeftijdsvriendelijke diensten centraal staat. Duinkerke: “In sectoren zoals de bouw staan oudere werknemers onder druk. Met hun specialistische kennis kunnen onze studenten bijvoorbeeld in het kader van duurzame inzetbaarheid veel bijdragen om anders om te gaan met die belasting.”

Ouderen interessante doelgroep
Duinkerke erkent dat niet alle studenten staan te trappelen om aan de slag te gaan met deze doelgroep. “Jongeren lijken over het algemeen een negatief beeld te hebben van ouderen. Er zijn veel vooroordelen. Maar bijvoorbeeld dienstverlening van toegepast gerontologen in de ouderenzorg is veel breder dan de directe zorgverlening in een verpleeghuis. Qua levenservaring en diversiteit zijn ouderen één van de interessantste groepen waarmee je te maken kunt krijgen.”

Het huidige debat over ouderenzorg wordt steeds breder maatschappelijk gevoerd, constateert Duinkerke. “Denk maar aan het Denk Groter-debat met Hugo Borst en Carin Gaemers (vandaag in het Parktheater in Eindhoven, red.) . Al die aandacht kan helpen om studenten over de streep te trekken om zich in hun carrière meer op ouderen te richten. Juist ook voor studenten die deze doelgroep interessant vinden, maar minder zorg-minded zijn. Op termijn zie ik ons studentenaantal verdubbelen. Maar we moeten natuurlijk ook weer niet té groot gaan denken. Ondanks de groei-ambitie moet er een duurzame basis blijven met aandacht en kwaliteit.”

Kennis en kunde delen
Wat kan de ‘reus’ Fontys doen om kleinere opleidingen beter te ondersteunen? “Voor ons is het natuurlijk extra handig om gebruik te maken van bepaalde centrale diensten, bijvoorbeeld marketing. Maar ook het beter kunnen benutten van de aanwezige expertise bij andere opleidingen is belangrijk. Hierbij is het soms de vraag: Waar zit de betreffende knowhow? In die zin is het goed om Fontys-breed meer kennis en kunde te delen, en dit op een laagdrempelige manier toegankelijk te maken. Dat maakt ons sterker. Samenvattend: als kleintje zijn we al erg wendbaar, nu moeten we ook weerbaarder worden.” [Frank van den Nieuwenhuijzen]