Journalistiek: wat voor baan wordt het?
Welke banen kunnen studenten die nu bij Fontys studeren, in de toekomst verwachten? En welk salaris zullen ze daarbij verdienen? Moeten ze zich zorgen maken over robots? Bron gaat over verschillende branches in gesprek met lectoren en docenten. Vandaag: journalistiek.
De journalistieke wereld is een wereld die constant verandert. Danielle Arets is iemand die de verschuivingen in de gaten houdt. Als lector houdt ze zich bezig met innovatie binnen de journalistiek en kijkt ze naar drie vlakken in het bijzonder: “Innovatie in het digitale domein, sociale innovatie en nieuwe manieren van verhalen vertellen”, legt ze uit. We stellen haar vijf vragen.
Welke banen zijn momenteel populair onder journalistiekstudenten?
“We zien dat het flink aan het verschuiven is. Zeker de helft kiest nog steeds voor het journalistieke werk op de traditionele redactie. Dat kan een krant of een omroep zijn, maar er is ook een groot deel dat zich richt op blogs, communicatie of onderzoek. Bij dat laatste kun je bijvoorbeeld denken aan werk bij de recherche.
Studenten lopen graag stage bij de bekende mediabedrijven en ze zien dat een redactie een leerzame omgeving is. Daarnaast zien we dat het aantal stage- en werkplekken groter en gedifferentieerder wordt vanwege de grote vraag aan jong talent."
Wat zijn de grootste verschillen binnen de journalistiek tussen vroeger en nu?
“Ten eerste de manier van lesgeven. Vanaf aanstaande september voeren we een actieve onderwijsvernieuwing in waarbij we de HILL-methodiek volgen en vanuit journalistieke rollen gaan denken. Studenten verplaatsen zich dan in specifieke rollen, zoals impactmakers, nieuwsmakers of factcheckers. Ze creëren hun eigen leerroute.
Die manier van lesgeven past goed bij de verschuiving die we in het werkveld zien. De grote vraag om journalisten blijft bestaan, maar tegelijkertijd zien we ook dat er steeds vaker wordt gevraagd naar specifieke vaardigheden. Voor onderzoeksjournalistiek bijvoorbeeld, maar ook data-analisten zijn in opkomst.” [Tekst gaat verder onder de foto]
Welke banen verdwijnen en welke zullen ontstaan?
“Ik weet niet of er echt banen zullen verdwijnen. Ik spreek liever van remediëren: banen krijgen een nieuwe invulling. Kijk naar de papieren krant. Die werd heel lang geleden al doodverklaard, maar krijgt eigenlijk gewoon iedere keer een andere rol.
Verder zie je dat er steeds meer nieuwe methodes worden ingezet voor onderzoek. En er zijn meer samenwerkingen tussen journalistieke redacties. Panama Papers is daar een goed voorbeeld van, ruim tweehonderd journalisten werkten hieraan mee. Samenwerkingen zoals deze waren voorheen ondenkbaar, maar zijn tegenwoordig steeds makkelijker te faciliteren op globale schaal.”
Wat kunnen studenten verwachten op het gebied van salarissen?
“De tarieven worden langzaam maar zeker aangepast. We moeten niet vergeten dat de journalistieke beroepen steeds gevaarlijker aan het worden zijn. Dat betekent dat ze zowel op digitaal als mentaal vlak bewapend moeten worden, maar ook dat ze meer moeten gaan verdienen. De voorzieningen moeten beter en daar wordt gelukkig al meer aandacht aan geschonken.”
Moeten we ons zorgen maken over de opkomst oprukkende technologieën?
“Robotjournalistiek maakt een opmars. Bij deze vorm van journalistiek kunnen robots op basis van gestructureerde data leesbare teksten maken. Vaak gaat het dan over sportdata of financiële data. Columns zullen ze nooit maken. Interviews idem dito. Daar heb je menselijke interactie voor nodig.
Robots gaan echte journalisten niet vervangen, daar ben ik van overtuigd. Maar er kunnen wel nieuwe samenwerkingen ontstaan. Tijdrovende klussen kunnen uitbesteed worden zodat er meer ruimte komt voor duiding en andere zaken waar journalisten goed in zijn.” [Karen Luiken]