Tilburg,
06
mei
2020
|
09:15
Europe/Amsterdam

Horror vacui

Waar ik het meest naar uitkijk? Om gewoon weer thuis te zijn. Maar dan wel terwijl anderen dat niet meer zijn. Terwijl anderen hun agenda’s weer belegeren en de wereld, geolied en wel, het gaspedaal weer wat harder indrukt.

Ik mis de ‘druk is het nieuwe cool’-hype. Ik mis de vrienden die me eens in de zoveel tijd opbelden om te zeggen dat ze die maand maar één avond ‘gewoon thuis’ waren, waarop ik dan reageerde met: ‘oh, wauw, nou zeg, hou je dat wel allemaal vol?’ – gesprekken die ik het liefst op doodnormale dinsdagmiddagen voerde, terwijl ik nog half in pyjama gehuld op de bank lag.

Ja, ik mis mijn zelfbenoemde ‘horror vacui-vrienden’. Horror Vacui betekent ‘angst voor de leegte’. Kunsthistorici gebruiken die term ter beschrijving van extravagante barokschilderijen, die werken waarop kunstenaars elk minuscuul vlakje van het canvas vulden met figuren, motieven, bladen of ornamenten. Een beetje zoals mensen dat de laatste jaren ook graag met hun agenda deden. Elk uur van de dag een afspraak, vergadering of andere bedrijvigheid – het liefst buitenshuis.

Die beweging kreeg bij mij altijd weinig weerklank. Ik genoot altijd wel van mijn kluizenaarsbestaan, maar sinds die als norm geldt, is de romance volledig verdwenen. Mijn kamer is nu niets anders dan een compositie van nietszeggende meubels en materialen. Ik zie enkel boeken die ik niet meer wil lezen, gitaren waar ik niet meer op wil pingelen en ramen waar ik niet meer uit wil staren. De heremietenmagie verliet mijn kamer via het ventilatiesysteem.

Er mist iets. Ik lijk bezweken door de horror vacui. Of wellicht is het eerder de angst voor conformiteit. Noem me een iconoclast, maar ik wil afwijken. Ik snak naar iets anders. Naar buitenlucht, naar gezelschap. Maar dan eigenlijk vooral voor anderen.

Sjoerd Aarden is derdejaars student aan Fontys Hogeschool Journalistiek in Tilburg. 

Reacties 1 - 6 (6)
Bedankt voor uw bericht.
Martyn
08
May
2020
Al eeuwenlang geven verschillende filosofen aan, dat de enige manier om aan het horror vacui te ontkomen, is door te handelen, te maken, te creëren. Zo ook de filosoof Schelling: door te handelen is de mens met iets buiten zichzelf bezig en kan hij/zij de (angst voor de) leegte overwinnen.
Zijn ultieme voorbeeld is het Scheppingsverhaal: het Scheppingsverhaal als een oorsprongsmythe begint met een chaos (waar verder in de Bijbel niet over gesproken wordt). Maar toch is die afgrond waar God uit oprijst als hij na innerlijke strijd tot de schepping overgaat, aanwezig. Echter waarover de schepping precies zegeviert, blijft duister. Wat deed God voor hij de wereld schiep? Antwoorden:
- Augustinus: hij schiep de hel voor wijsneuzen die zulke vragen stellen.
- Schelling: ook voor God geldt, dat alleen door te handelen aan het horror vacui ontkomen kan worden. In het handelen, het maken, het produceren is de mens met iets buiten zichzelf bezig. Gods schepping is het ultieme 'buiten Hemzelf'.(1)

Kortom Sjoerd, ga eens iets doen (maar dat doe je al met het schrijven van je column...)

(1) Safranski, R. (vertaling Mark Wildschut), Het Kwaad, Amsterdam: Olympus, 1998, p.17.
Roman
06
May
2020
Mooi verwoord en interessant.
Carmen
06
May
2020
Helemaal mee eens.. mooi geschreven
Anita
06
May
2020
Goed stuk!!
Harm Aarden
06
May
2020
Fantastisch !!
Leendert
06
May
2020
Prachtig!