COLUMN, Rens van der Vorst,
31
maart
2023
|
09:33
Europe/Amsterdam

Het Baader Meinhof-fenomeen

Mijn moeder overleed toen ik 12 was. Mijn vader werd 63. Mijn ouders voelden feilloos aan wat de beste manier is om dementie te voorkomen: jong overlijden.

Dementie, het is een hoop ellende. Zo heb ik een vriend met een moeder die zo dement is als een deur. Drama. Mijn vriend is een klassieke technologieliefhebber. AI is de oplossing voor alles, en kritiek op technologiebedrijven verdraagt hij slecht. 
Het bekende verhaal dat smartphones je afluisteren, bijvoorbeeld, verwijst hij naar het land der fabelen. Het is hetzelfde als wanneer je een gele Kia koopt, beweert hij, dan zie je die plots overal rijden. Dat noem je het Baader-Meinhof-fenomeen.

Een tijdje geleden werd de moeder van mijn vriend elke dag om 5 uur onrustig. Het verzorgingshuis opperde een snoezelrobot, maar dat was zelfs voor mijn vriend, de gadgetfreak, een brug te ver. Hij besloot het nuttige met het aangename te verenigen. 

Elke dag bezocht hij zijn moeder, legde zijn smartphone op tafel en praatte honderduit over dingen die hij nooit zou kopen. Hondenbrokjes voor een hond die niet bestond, reizen naar Hawaï en gouden Rolexen. Zijn moeder vond het fantastisch. ’s Avonds controleerde hij zijn tijdlijn en browser. In drie maanden kwam niet één keer een reclame voorbij die correspondeerde met de gesprekken met zijn moeder. Voor mijn vriend het bewijs dat telefoons je niet afluisteren.

En ja, dat hij na drie maanden verzorgingstehuis wel heel vaak reclames voorgeschoteld kreeg van kunstgebitten, incontinentieluiers, hoorapparaten en uitvaartbedrijven, ach, typisch geval van het Baader-Meinhof-fenomeen!  

Rens van der Vorst is technofilosoof, werkt bij Fontys Hogescholen ICT en Engineering en is auteur van diverse boeken waaronder het onlangs verschenen Digitale Gremlins. Lees hier de eerdere columns die hij voor Bron schreef. 

Reageren kan hieronder. Eenmaal gepubliceerde reacties worden niet verwijderd
Reacties 1 - 3 (3)
Bedankt voor uw bericht.
Willöm
20
April
2023
Wat ik grappig vind is dat ik altijd reclames te zien krijg voor dingen die ik eerder aangeschaft heb. Mosterd na de maaltijd die algoritmes.
Frank van den Nieuwenhuijzen
03
April
2023
Voor wat jij het Baader Meinhof-fenomeen noemt, is in de psychologie meen ik nog een andere benaming. 'Toujours vu': een zwangere vrouw ziet overal kinderwagens en een kind dat een puppy wil overal honden.
Frans
31
March
2023
Heftige intro, Rens. Wat betreft het afluisteren: teveel data en ze weten toch alles al. Die beste vriend had vast z'n locatiedata aanstaan en had mensen in zijn netwerk die ook vaak naar het verzorgingstehuis gaan, I guess? Ze weten toch wel alles...