“Had ik echt zoveel moeten lenen?”
Studenten lenen minder wanneer ze meer voorlichting krijgen, blijkt uit onderzoek van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud). Veel studenten hebben namelijk niet in de gaten hoe hoog hun studieschuld is en hoe lang ze daarmee blijven zitten. “Wat boeit jou dat als je 18 bent?”
Studenten die de informatie wél kregen, verlaagden hun maandbedrag met gemiddeld 41 tot 65 euro per maand. Studenten die hun lening naar beneden aanpasten en deze informatie niet kregen, verlaagden hun maandbedrag met gemiddeld 24 euro.
25.000 studieschuld
Robin studeert Communicatie en leent 400 euro per maand. “Als je dat zo zegt, valt het mee. Maar ik heb het laatst uitgerekend en ik heb dus al 
25.000 euro studieschuld. Toen ik begon met lenen dacht ik ook echt ‘oh dat komt wel goed’. Je hoort vaag iets over moeilijkheden met een hypotheek krijgen, maar wat boeit jou dat als je 18 bent? Maar nu ik 24 ben boeit me dat natuurlijk wel. Had ik echt zoveel moeten lenen?”
Het uitrekenen van de schuld is een realitycheck voor haar. “Het zou goed zijn om voorlichting te krijgen over wat de gevolgen zijn. En stel, ik los de aankomende 10 jaar ongeveer 20.000 af, dan kijken ze met de hypotheek nog steeds naar mijn oorspronkelijke schuld. Dus de overheid stimuleert ook echt totaal niet om versneld af te lossen."
"Ik ben wél heel blij dat mijn ouders hebben gezegd: ‘je leent alleen wat je nodig heb voor de woonruimte en meer niet’. Dat vond ik toen natuurlijk stom, maar dan had ik nu met een studieschuld van het dubbele gezeten.”
Weet al dat het veel is
Economiestudent Coen leent ook, maar rekent precies uit wat hij nodig heeft per maand, voor studie, woonruimte en schoolspullen. “Ik reken niet uit wat mijn totale leenbedrag is, want ik weet toch al dat het veel is."
"Ik zou ook niets 
aanpassen als ik zou weten wat ik maandelijks terug moet betalen en hoelang, want ik leen al het minimale voor wat ik nodig heb. Ik pas mijn bedrag wel aan wanneer ik meer of minder nodig heb, afhankelijk wat ik verdien met mijn bijbaantje. Ik zou wel voorlichting willen over het aflossen, want ik heb er echt geen idee van hoe dat nu gaat en per wanneer ik moet gaan aflossen.”
Advies Nibud aan DUO
Het Nibud adviseert Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) om studenten drie dingen duidelijk te maken. Eén: de hoogte van hun totale studieschuld als ze zo blijven lenen zoals ze nu doen. Twee: de hoogte van het maandbedrag dat ze straks moeten afbetalen. Drie: de leeftijd waarop ze klaar zijn met aflossen.
Omdat het aflossen van hun schuld pas hoeft als ze zijn afgestudeerd, denken veel startende studenten niet na over de gevolgen van lenen, zegt Arjan Vliegenthart van het Nibud. Studenten krijgen ook 35 jaar de tijd om af te lossen, maar dat betekent dat sommigen tot hun zestigste bezig zijn met afbetalen.
In oktober bleek uit cijfers van het CBS dat steeds meer jongeren, steeds meer lenen. De totale Nederlandse studieschuld was begin dit jaar 19,3 miljard euro. Dat is 1,9 miljard meer dan in 2018. Sinds de invoering van het leenstelsel in 2015, waardoor studiefinanciering geen gift meer is maar altijd een lening, loopt de totale studieschuld elk extra hard jaar op. [Jacky Eickes]