Fontys ontwikkelt ‘intelligente teststraat’ voor coronavrije bubbels op de campus

Onderzoekers van Fontys bedachten samen met twee regionale bedrijven een ‘intelligente teststraat’, waarmee onderwijs op locatie weer mogelijk wordt. Het plan ligt er, nu is het wachten op financiële ondersteuning voor de uitvoering ervan.

De basis van de teststraat is het 3T shields concept: triage, testen, traceren. Met deze methode kunnen ‘coronavrije bubbels’ worden gemaakt , aldus de lectoren Anne Loonen en Joost Schoeber.

Digitaal en snel
Het eerste shield is de digitale triage: studenten en medewerkers vullen thuis via een app in hoe ze zich voelen. Omdat dit thuis én digitaal gebeurt, gaat dat snel.

Bij een groen vinkje, mogen ze naar de campus komen. Eenmaal op de campus, worden mensen om de vier dagen getest, via moleculaire testen. Dat is het tweede shield: het testen.

Wie daarbij positief test omdat hij zonder het te weten toch corona opliep of omdat hij de app niet eerlijk invulde, wordt meteen naar huis gestuurd. Dat is het derde shield: het traceren.

Moleculair testen
Belangrijk onderdeel van het concept is het moleculair testen. Dat gebeurt met een beetje speeksel en gaat veel sneller dan via de methode met de wattenstaafjes in neus en keel. De uitslag is meteen bekend.

Voordeel is bovendien dat er geen medisch personeel voor nodig is. Studenten kunnen het - onder toezicht van docenten - uitvoeren. Een ander groot voordeel: meerdere samples (monsters) kunnen in één keer worden onderzocht.

Bulkonderzoek
Het is een soort bulkonderzoek, legt lector Anne Loonen uit. “Je kunt dan tussen de tien en twintig samples tegelijkertijd onderzoeken in een pool."

"De kans dat er positieve tussen zitten, is klein vanwege de digitale triage vooraf. Zit er wel een positieve uitslag tussen, dan wordt de bewuste persoon dus meteen naar huis gestuurd. Die moet vervolgens zelf naar de GGD voor verder (bron- en contact)onderzoek en in quarantaine gaan.”

Zo moet het volgens de lectoren lukken twee keer per week duizenden studenten en medewerkers op corona te screenen. Incidentele bezoekers of personeel en studenten die niet zo vaak in een bepaald gebouw komen, krijgen een reguliere sneltest.

Subsidie OCW
Het onderzoek naar deze methode startte vorige zomer al vanuit het lectoraat Applied Natural Sciences van Fontys Hogeschool Toegepaste Natuurwetenschappen, in samenwerking met de regionale bedrijven Scan Europe en Sure Laboratories. Vanuit Fontys zelf kwam er subsidie voor.

De lectoren Anne Loonen en Joost Schoeber hebben vorige week ook een subsidie van 400.000 tot 500.000 euro aangevraagd bij het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap om dit op grote schaal te kunnen uitvoeren. [zie update: er is inmiddels groen licht, over hoogte bedrag wordt nog gesproken]

De hogeschool werkt hiervoor samen met de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) en ROC Summa College. Er is intensief contact over met GGD Hart voor Brabant en verschillende instellingen op het gebied van gezondheidszorg en onderzoek. Ook partijen binnen Fontys werken mee, zoals het lectoraat De Ondernemende Regio.

Ethische kanten
De initiatiefnemers hopen dat ze deze week horen of de subsidie komt en dat ze dan tot half maart kunnen gaan testen met een kleine groep.

Als dat goed gaat, kan het vanaf april tot juni verder worden ingevoerd bij de deelnemende instellingen. De methode zou dan ook geschikt zijn voor bijvoorbeeld basisscholen, met name omdat moleculair testen - daarbij wordt alleen speeksel gebruikt - minder belastend is voor kinderen.

Maar er moeten eerst nog verschillende vragen worden beantwoord. Zoals ethische. Jongeren onder de achttien mag je bijvoorbeeld niet testen zonder toestemming van de ouder of voogd. En hoe ziet onderwijs eruit voor studenten die zich niet willen laten testen, en hoe verloopt de communicatie?

Volgens lector Joost Schoeber is de gebruikte software, nCrypt, in ieder geval veilig. “Hiervoor werken we samen met Scan Europe uit Helmond dat gespecialiseerd is in software voor medische gegevens.” [Petra Merkx]