Met robots de crisis te lijf
Een robot die met behulp van uv-licht een ruimte desinfecteert. Het is één van de innovatieve ideeën die het Fontys Centre of Expertise HTSM ontving na een oproep. Het doel is om hightech te laten helpen bij het herstel en het ‘weerbaar maken’ van de samenleving, voor nu en na de coronacrisis.
Een jury beoordeelt binnenkort de inzendingen. Na selectie moeten er tien kansrijke onderzoeksprojecten overblijven. Daarin gaan Fontys-onderzoekers en -studenten samenwerken met bedrijven en instellingen.
Rink Lycklama à Nijeholt coördineert de projecten namens het Centre of Expertise High Tech Systems and Materials (HTSM). Ze starten al medio juni. “Want het is nu crisis”, verklaart Lycklama à Nijeholt de voortvarendheid.
“Het gaat ook om wat langer lopende onderzoekstrajecten. Maar als er low hanging fruit blijkt te zijn, gaan we daarmee meteen aan de slag. 
Doel is dat de maatschappij minder verlamd raakt als iets groots haar treft. Dat is de kern. Of het om een oorlog, een pandemie of een natuurramp gaat.”
Veelbelovende inzendingen
Onder het motto ‘een robot krijgt geen corona’ roept HTSM ondezoeksgroepen op projectvoorstellen in te dienen. Daarbij is gekozen voor vier thema’s: het midden- en kleinbedrijf, gezondheid, de omgeving en bedrijfsmanagement.
De inzendingen die Lycklama à Nijeholt tot dusver ontving, noemt hij ‘veelbelovend’. Eén van de ideeën is om matrijzen in 3D te printen in plaats van ze uit een blok aluminium te frezen, omdat een 3D-printproces sneller is en daarmee flexibeler inzetbaar.
Een ander idee is een gerobotiseerde ober, niet duur en gemakkelijk te assembleren, die zonder te knoeien drankjes kan serveren. En wat te denken van een gerobotiseerde appelplukker? Of een robot die met behulp van uv-licht een ruimte desinfecteert?
Overtuigend verhaal
Lycklama à Nijeholt benadrukt dat het niet gaat om een quick fix. “We zijn op zoek naar structurele oplossingen. Het moet een overtuigend verhaal zijn. Dat het meteen duidelijk is welk probleem er door die techniek wordt opgelost”, zegt hij.
De animo om deel te nemen is alvast goed. “Er wordt heel positief op gereageerd. Het is ook goed voor Fontys om ons te profileren als kenniscentrum in de Brainportregio. We zoeken de samenwerking met bedrijven. Het gaat om publiek-private samenwerkingen. Het doel is gemeenschappelijke kennisdeling en innovatie.”
Nieuws onder de zon
Omdat in de coronacrisis mensen bij veel handelingen en processen ervoor moeten waken niet te dicht bij elkaar in de buurt te komen, lijkt robotisering voor allerlei zaken een voor de hand liggende oplossing. Er lijkt wat dat betreft weinig nieuws onder de zon. De robotisering van de samenleving vindt bovendien al tientallen jaren plaats.
Lycklama à Nijeholt erkent dat, maar nuanceert die gedachte. “Als je kijkt naar maakbedrijven, dan zijn er in theorie allerlei mogelijkheden om flexibele productiestraten in te richten, om ze iets anders te laten maken. Die gedachten bestaan allang, maar het vereist een investering om dat te kunnen doen.”
Momentum en urgentie
Er is door corona momentum en urgentie om actie te ondernemen, weet Lycklama à Nijeholt. “Als onderdelen uit bijvoorbeeld China niet meer geleverd worden, moet je snel kunnen reageren. Quick response manufacturing wordt nu ineens opportuun.”
“We moeten ervoor zorgen dat we als Nederland onafhankelijk zijn en sommige onderdelen kunnen maken voor de prijs van die Chinese onderdelen. Dat betekent dat je moet automatiseren, want onze mensen zijn te duur om zo goedkoop te kunnen produceren.” [Erwin Blatter]