Eindhoven,
01
november
2017
|
20:22
Europe/Amsterdam

FLOT wordt flex

Hoe tweehonderd docenten samen flexibiliteit in deeltijdopleidingen pompen

Het lesrooster is ervoor leeg geveegd en de grootste ruimte in het gebouw ervoor ingeruimd: de Fontys Leraren Opleiding Tilburg ofwel FLOT gaat Flex. Afgelopen dinsdag was de eerste van 2,5 dag brainstormen, overleggen en van elkaar leren. Op 21 november rond lunchtijd moet er per deeltijdopleiding een studiegids liggen die één en al flexibiliteit ademt.  

''Je krijgt zo'n grote verandering op een normale manier niet gepland'', vertelt programmamanager Margreet Verbunt. ''Het lukt anders niet om iedereen tegelijk vrij te maken. Dit geeft veel minder versnippering. Er waren zo'n tweehonderd docenten, dat zegt genoeg.'' 

Die tweehonderd mensen, en hun collega's, staan voor de taak om de lerarendeeltijdopleiding veel flexibeler te maken. Vanaf 2018/2019 wordt dit flexibele studeren de norm in alle negentien deeltijdopleidingen bij FLOT. Drie hiervan fungeren als voorhoede en zijn dit jaar al begonnen.  

Meebrengen
Waarom deze fors
e inzet op flexibilisering? Nederland wil veel (meer) goede leraren, het moet voor werkenden veel aantrekkelijker worden om een lerarenopleiding in deeltijd te volgen. Het idee is dat de drempel voor hen lager wordt, terwijl de kwaliteit overeind blijft, als de kennis en vaardigheden die ze al meebrengen, meetellen voor het eindresultaat.  

De grote verandering zit hem in het kiezen van een leerweg die past bij de student, zijn werk en ervaring. Daarbij maakt het niet uit hoe je aan je kennis komt, als je maar je leeruitkomsten haalt. Er wordt niet meer precies aangegeven dat je hoofdstuk 3 van leerboek A moet bestuderen. Wel wordt aangegeven welke kennis en vaardigheden van belang zijn, van welk aanbod je gebruik zou kunnen maken en wat aanbevolen literatuur is. Als je die kennis en vaardigheden zelfstandig kunt opdoet, bijvoorbeeld in de praktijk en eventueel ondersteund door online onderwijs, dan is het ook goed.

''Traditioneel is het onderwijs aanbodgestuurd, dat moeten we loslaten'', schetst Verbunt de verandering. ''Vanaf het begin is de persoonlijke bagage en de studiewens van de student leidend, rekening houdend met de eisen van het beroep uiteraard.'' Zo kan hij straks al bij de intake aangeven dat hij bepaalde kennis en vaardigheden heeft, waardoor hij onderdelen van het curriculum kan overslaan. Dat gaat een stap verder dan vrijstelling vanwege behaalde diploma's. Margreet Verbunt: ''Maar het moet wel bewezen worden, de opleiding moet er een goedkeuring aan geven.'' Een en ander wordt vastgelegd in een individuele onderwijsovereenkomst.  

Het gaat niet alleen om mensen met een voorsprong door bepaalde kennis of vaardigheden die zij al opgedaan hebben. Verbunt: ''In deeltijd vragen studenten soms ook juist om het even wat rustiger aan te kunnen doen. Ze hebben extra drukte in hun baan of het is privé even niet te doen om op volle kracht vooruit te gaan. Ook dat moet straks gemakkelijker gaan.'' 
Al met al ontstaat een compleet nieuwe insteek: de leeruitkomsten sturen het onderwijs en de toetsen evalueren of de student de leeruitkomsten bereiken, waarbij de student vrij is in de leerweg en het al of niet volgen van het onderwijsaanbod.   

Niet gewend
Het doel is dat alle opleidingen op 21 november halverwege de dag beschreven hebben wat de leeruitkomsten van hun studenten moeten zijn. Plus de vormen van toetsing. De opleidingen voor leraren economie, bedrijfseconomie en wiskunde zijn al een jaar verder. De flexibele deeltijdopleiding wordt daar nu al aangeboden. Een stuk of zeventig studenten wiskunde hebben nu dus de eerste onderwijsperiode achter de rug. Coördinator Rook Doggen van deze opleiding was betrokken bij hun intake afgelopen voorjaar. ''We hebben nog geen vrijstellingen op basis van ervaring gezien. Er was één student bij voor wie dit mogelijk van toepassing is, de beoordeling daarvan volgt  nog." Doggen merkt dat studenten vooral in het begin van hun studie juist om houvast vragen: ''Ze vragen vooral juist wat ze precies moeten doen. Voor hen is dit ook een andere manier van studeren die ze nog niet gewend zijn uit hun vorige opleidingen.'' 

Mede om hen hiermee te helpen krijgt iedere student een studiecoach toegewezen. Met deze coach kunnen ze samen een leerweg uitstippelen. Doggen verwacht dat hier meer vraag naar flexibiliteit uit voortkomt. ''Ook de stage verandert, die wordt direct gekoppeld aan de leeruitkomsten. Wat je daar geleerd hebt, telt dus ook mee in het eindresultaat."  [Debbie Langelaan]

Foto's: beelden van de bijeenkomsten op dinsdag, plenair (middelste foto) en in groepjes.