Eye-openers voor gevluchte techniekstudenten

Koffiedrinken als een van de belangrijkste leerpunten van je opleiding? Voor de studenten binnen het pilotproject ‘Leren en Werken’ in de techniek - waarmee vluchtelingen een vooropleiding en een technische associate degree volgen – wel. “Dankzij interactie komen ze over een heleboel drempels heen”, weet projectleider Simone van der Velde.

Om die reden voeren de studenten tijdens het twintig weken durende project vooral in groepsverband verschillende opdrachten uit, zoals technische vraagstukken of (het voorbereiden van) bedrijfsbezoeken.

Tijdens een van de klassikale lessen in het gloednieuwe Fontys-gebouw Nexus op de campus van de Technische Universiteit Eindhoven werken ze bijvoorbeeld in vier groepjes aan robotmotortjes die ze zo moeten programmeren dat ze vijftig meter kunnen afleggen.

Van elkaar leren
Een van die groepjes bestaat uit Bilal (die in Irak civiele techniek studeerde), Abir (oorspronkelijk uit Palestina, maar ze deed in Syrië een opleiding tot elektro engineer) en Mustafa (die in Irak bedrijfskunde studeerde). Bijna in koor beamen ze enthousiast hoe fijn ze het vinden om dit samen aan te pakken.

“We merken echt dat we van elkaar leren”, vertellen ze in het Nederlands, want dat is de voertaal tijdens het project en ze willen ook niet anders, zeggen ze. “We zijn tegelijkertijd met de taal én praktisch bezig, dat is erg leuk”, licht Mustafa toe. “Ik wil namelijk graag mijn hersenen gebruiken, dat is echt mijn passie.”

Tandje erbij
Hoewel ze niet onbekend zijn met de materie, merken ze wel dat ze tijdens de opdrachten een tandje moeten bijschakelen. “Zowel de technologie als de industrie is hier toch anders, het niveau in Nederland is wel wat hoger”, zegt Abir.

“Daarom is het belangrijk dat we een opleiding kunnen volgen, ook al voelen we best wat druk omdat gemeentes willen dat we zo snel mogelijk aan het werk gaan.” Al wil ze dat zelf uiteindelijk ook heel graag.

“Mijn droom is om degene te zijn die over de digitale snelwegborden gaat, of over pinautomaten”, legt ze uit. “Ik weet nog niet precies hoe dat heet of welke banen dat zijn, maar het lijkt me super interessant om te weten hoe zulke dingen werken.”

Waarop projectleider Van der Velde meteen inspringt: “Dat is dus juist waar we deze studenten in willen begeleiden; hoe kom je daarachter, welk stappenplan is daarvoor nodig, met welke mensen moet je dan contact opnemen?”

Koffiekaart
Daarom heeft ze de ‘koffiekaart’ geïntroduceerd. “We vragen de studenten om tien koffiemomenten in te plannen met mensen waarnaar ze nieuwsgierig zijn. Bijvoorbeeld een bedrijfsdirecteur, maar het mag ook een totaal ander iemand zijn.”

Zo had een student onlangs een gesprek met de vader van een van de kinderen in het voetbalteam van zijn eigen kind. “Die bleek vanuit een mbo-opleiding naar een hbo-opleiding doorgestroomd te zijn, iets waar die student nog nooit van gehoord had. Maar waardoor hij wel leerde dat je een plan moet maken om uiteindelijk je droom te realiseren.”

Hoogopgeleid in thuisland
Eye-openers, daar gaat het om, benadrukt Van der Velde. “Deze studenten zijn al hoogopgeleid in hun thuisland, dus qua kennis is het vooral een kwestie van bijspijkeren. Waar we juist specifiek op inzetten, is bevorderen dat ze duurzaam aan de Nederlandse arbeidsmarkt mee kunnen doen.”

Daarom worden de studenten tijdens het project - een initiatief van Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF, Fontys Educatief Centrum en bedrijven in de Brainport regio - klaargestoomd voor een vervolgopleiding in combinatie met een baan.

“Ze willen niet alleen maar met leren bezig zijn, maar ook meteen aan de slag en in contact komen met collega’s. Zodat ze deel uitmaken van de maatschappij”, vertelt Van der Velde.“

En we merken dat veel vluchtelingen onterechte aannames doen waardoor ze zich laten ontmoedigen. ‘Ik heb die ervaring of dat diploma niet, dus dan zullen ze me vast niet aannemen’, dat soort dingen. Maar als we ze dan motiveren om het gewoon aan iemand te vragen, dan zijn ze vaak positief verrast.”

Eerste afvaller
Terwijl de studenten aan hun opdrachten werken, ontwikkelen ze dus ook communicatieve vaardigheden. En dat blijkt toch de beste manier om succesvol te integreren, want: “De eerste afvaller van het project is al een feit, maar gelukkig wel omdat ze een baan heeft gevonden”, glundert Van der Velde.

“Deze dame had een vacature gezien, maar wilde eigenlijk niet reageren omdat ze dacht geen kans te maken. We hebben haar overgehaald toch te solliciteren en voilà.” [Anke Langelaan]