Doorstroom mbo'ers naar hbo stagneert, maar niet bij Fontys

Het aantal mbo'ers dat doorstroomt naar het hbo stagneert. Al sinds 2010 ruilen zij verhoudingsgewijs het studentenleven vaker in voor een vaste baan. De laatste paar jaar leek het dat die tendens werd omgebogen, maar landelijk stagneert nu de groei. Zo niet bij Fontys, waar het aantal nieuwe studenten dat uit het mbo afkomstig is juist toeneemt. 

Uit de jongste cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat er van de jongeren met een juist behaald mbo4-diploma verhoudingsgewijs steeds minder doorstromen naar het hbo: van 44 procent in 2010 naar 39 procent in 2018. 

Doorstroom
Fontys lijkt de laatste paar jaar tegen deze ontwikkeling in te gaan en juist iets meer mbo'ers aan te spreken. Waar in 2017 van alle nieuwe doorstromers naar het hbo 8,2 procent voor Fontys koos, was dat een jaar later 8,9 procent. Dat is verhoudingsgewijs bijna net zoveel als in 2014, het 'topjaar' voor Fontys als het om instroom van nieuwe mbo'ers gaat. 

In absolute aantallen is het voor Fontys zelfs het hoogste aantal ooit als het gaat om nieuwe studenten afkomstig uit het mbo: 2766. Dat komt overeen met 30 procent van de totale instroom van nieuwe studenten bij Fontys-opleidingen.

"Dat komt omdat we al meerdere jaren nadrukkelijk oog hebben voor deze groep. En je ziet dat als je aandacht aan een speificieke doelgroep geeft, dit effect sorteert. En ja, we hadden ook wat in te halen omdat we achterliepen bij andere hbo-instellingen", zegt Rosemarie Moonen, consultant Studiesucces bij Fontys Hogescholen. 

Tekort
Dat landelijk meer mbo'ers kiezen voor een baan in plaats van verder studeren, is niet zo vreemd. Er is een schreeuwend tekort aan mbo-geschoold personeel. Met name in de bouw en de verpleging en uiteraard ook in de techniek is de vraag naar praktisch opgeleid mensen groot. 

Mogelijk deinzen studenten ook terug vanwege de kosten van doorstuderen die met het huidige leenstelsel behoorlijk  kunnen oplopen. 

Behalve inkomen speelt volgens het CBS ook het onderwijsniveau en de (migratie)achtergrond van de ouders een rol. Maar nauwelijks gemeten en veel belangrijker, zo geeft het bureau toe, zijn zaken als intelligentie, motivatie, inspirerende docenten en de gekozen opleiding.

Alternatief
In 2010 haalden 49.569 mbo'ers hun mbo4-diploma. Daarvan stroomden er 21.626 ofwel 43,6 procent door naar het hbo. In 2018 ging het om 59.695 studenten waarvan er 23.207 ofwel 38,9 procent doorstroomde. Een lager percentage dus, maar wel een groter aantal mbo-studenten dat het hbo instroomt.

Moonen: "De mbo'er heeft inderdaad een alternatief: gaan werken in plaats van doorstuderen. Wat past dan bij iemand? En we zien dat de meeste mbo'ers niet automatisch gemotiveerd worden door hun omgeving om door te studeren. Bij Fontys hebben we heel nadrukkelijk de mbo'er in beeld als nieuwe student. Waar mogelijk proberen we hen te helpen, te ondersteunen en te motiveren als ze de overstap naar het hbo maken." [Jan Ligthart]