Docent strijdt met Extinction Rebellion tegen klimaatcrisis

Het bezetten van de A12 is een klassiek voorbeeld van een actie die uitgevoerd is door Extinction Rebellion. Voor buitenstaanders lijkt het misschien overdreven, maar voor Jos Baijens, docent bij Fontys Journalistiek, is Extinction Rebellion een fantastische organisatie. “Alles wat we doen, doen we voor een groter doel.”

In de jaren ’80 protesteerde Baijens al tegen kernwapens en kernenergie, maar sinds vier maanden is hij ook ‘lid’ van Extinction Rebellion, de internationale, activistische beweging die zich verzet tegen klimaatverandering en het verlies van biodiversiteit. “De beweging groeit heel snel en mensen die zich aansluiten zijn ontzettend actief. Je wordt ook niet echt lid, maar Extinction Rebellion roept mensen vooral op om in actie te komen. Dus als je zegt dat je een rebel bent, ben je er ook een.”

Baijens heeft zelf ook al deelgenomen en hielp mee met de organisatie van een paar acties, zoals de mars door het centrum van Tilburg met een blok ijs om aandacht te vragen voor de smeltende ijskappen en het protest op Eindhoven Airport om een einde te maken aan vluchten van privéjets. Zijn belangrijkste reden daarbij is de klimaatcrisis; de reden waarom hij zich in eerste instantie aansloot bij de ‘rebellen’.

‘De natuur slaat terug’
Nederland kent volgens de docent over tien jaar hetzelfde klimaat als Zuid-Frankrijk en er is een grote kans dat Breda of Tilburg in de toekomst aan zee komt te liggen. Ook verzekeringen worden steeds duurder omdat het aantal hoosbuien door extreme temperaturen toeneemt. “Straks oplossingen bedenken, is wat dat betreft veel duurder dan nu maatregelen nemen. En hoe minder we doen, hoe harder de natuur uiteindelijk terugslaat.”

Hoewel sommige protestacties kunnen leiden tot arrestaties en voorgeleidingen in de rechtbank, wil Baijens ook juist de mooie kant van het activisme belichten. “Protesten zijn indrukwekkende ervaringen. Ja, de politie kan je hardhandig verwijderen, maar het is juist ook inspirerend. Denk maar eens aan het orkest dat klassieke muziek speelde bij de afzetting van de A12 of de hoogleraren die lezingen gaven in toga’s. Er hing een hartverwarmende festivalsfeer, terwijl de noodzaak van de actie ook benadrukt werd.”

Met zijn allen strijden
Daar trekt Baijens zijn winst uit, net als uit het feit dat hij deel uit mag maken van een wereldomspannende organisatie. “Je ziet het historisch besef groeien. Ook allerlei organisaties en bedrijven zoals de FNV en kerken sluiten zich aan om sneller meer te kunnen doen. En ja, de frustratie van iedere rebel is het feit dat je nooit genoeg lijkt te doen. Want de veranderingen komen niet snel genoeg. Maar volgende week staan we weer klaar met een nóg grotere groep. Dat is dan ook mijn voornaamste doel: met zijn allen strijden voor een beter klimaat.”

Met zijn acties inspireert Baijens ook andere docenten en studenten van de opleiding Journalistiek. Verhalen tijdens de koffiepauze zorgden er bijvoorbeeld voor dat collega’s ook trainingen gingen volgen. “Tijdens de volgende actie van Extinction Rebellion zijn we dan ook met meer docenten aanwezig. Dat is meteen het mooie aan deze beweging. Je kunt altijd een kring binnen je kring oprichten, waardoor je ziet dat mensen links, rechts, voor en achter je in beweging komen. Wat dat betreft ben je gek als je niet meedoet.”

Denken aan de toekomst
Of de docent met zijn cirkel het klimaatprobleem op gaat lossen? “Zeker niet. Soms voel je je zelfs een roepende in de woestijn. Maar als we nu allemaal meedoen op onze eigen manier om verandering te bewerkstelligen, is dat niet alleen goed voor onze wereld, maar ook voor die van onze kinderen en kleinkinderen.”

Volgens de docent heeft Fontys daar ook nog een grote slag in te slaan. “We moeten als onderwijs de jongere generatie meegeven dat we in een crisis zitten. In de nieuwe onderwijsplannen is er aandacht voor het klimaat en de ecologie, maar het is echt urgenter dan dat. Als je in een crisis zit, moet je ook zo handelen. Doe je dat niet, dan doe je iets verkeerd. Doe je uiteindelijk niets, dan sla je jezelf straks echt voor je kop, want onze samenleving staat op het punt om op allerlei vlakken te veranderen.” [Noëlle van den Berg]