'De pabo opdelen? Niet verstandig'

De Tweede Kamer besloot deze week dat het anders moet met de pabo's. Om het lerarentekort tegen te gaan en meer mannen voor de klas te krijgen, wil de Kamer dat de minister realiseert dat er nieuwe pabo's komen, opgesplitst in één voor het oudere kind en één voor het jongere kind. Niet verstandig, zegt Fontys-directeur Nus Waleson van Kind en Educatie.

Een variant is het op hoe het ooit was, in de tijd dat er nog sprake was van kleuteropleidingen. De motie die een meerderheid van de Tweede Kamer deze week aannam spoort de minister aan om snel met de hbo's rond de tafel te gaan zitten om deze ‘nieuwe pabo-opleidingen voor smallere bevoegdheden’ te realiseren. 

Het zal bij veel mensen in Nederland de wenkbrauwen hebben doen fronzen. Want niet alleen ontraadde minister Dijkgraaf de motie, ook de beroepsgroep zelf en een overgroot deel van de opleidingen ziet dit plan helemaal niet zitten. Sterker nog: een experiment van dezelfde strekking ging twee jaar geleden hopeloos de mist in omdat ook studenten er geen trek in hadden.

Ook Nus Waleson loopt niet warm voor de wens van de Kamer. “Daar zijn twee redenen voor. Allereerst: je creëert hiermee de zoveelste weg naar het leraarschap. En er zijn misschien al wel 364 routes die je daartoe in Nederland kunt volgen. Als iedere hogeschool voor deze twee varianten dan ook weer vier routes bedenkt - deeltijd, voltijd, enzovoorts - dan neemt die massaliteit alleen maar verder toe. Het tweede is dat we bij Fontys met TEO (Transitie Educatief Onderwijs, red.) al zestig studiepunten profileringsruimte hebben ingebouwd. Daarmee kun je dus ook al gespecialiseerde leerkrachten afleveren."

Te veel drukte
De Fontys-directeur ziet nog een andere beer op de weg bij dit plan. “Wat ik los van die twee bezwaren verder vrees is dat met deze twee gescheiden opleidingen de bestuurlijke drukte nog groter wordt. Dan worden er weer allerlei projectgroepen, adviescolleges, studie- en klankbordgroepen en weet ik wat opgericht die zich hier dan allemaal over gaan buigen.”

Of de soep ook zo heet gegeten wordt als de Tweede Kamer hem nu opdient, dat moet Waleson nog zien. “Gelukkig hebben we ook nog een Eerste Kamer en een Raad van State.” Want ook als het om de ongelijkheid in mannen en vrouwen voor de klas in het basisonderwijs gaat, ziet hij in dit idee geen voordelen. “Eerder andersom. Er zal nog meer segregatie ontstaan omdat de mannen dan bijna allemaal naar de bovenbouw gaan.”

Grenzen
Verder vindt Waleson het wel curieus dat een factor die juist voor deze motie spreekt, door het parlement helemaal niet naar voren is geschoven. “Je ziet al langer dat de traditionele grenzen in het onderwijs voor de jongste leerlingen worden verlegd. Kinderopvang en de eerste paar jaar van de basisschool schuiven steeds meer in elkaar. Hetzelfde geldt voor de groepen 7 en 8 van de basisschool en de brugklassen.”

“In dat kader is er wel behoefte aan specialisatie. Aan de ene kant voor de kinderen tot en met pakweg groep 4, en aan de andere kant voor de leerlingen die in de leeftijdscategorie van acht tot veertien jaar vallen. Vanwege het feit dat ons huidige model dus wat is uitgerekt. Maar daar heb ik niets van gehoord in de berichtgeving over de Kamerdebatten rond die pabo-splitsing."

"Uiteindelijk is het dus gewoon een misplaatste poging om iets aan de problemen op de arbeidsmarkt te doen. Maar er zullen, dat blijkt ook wel uit het antwoord van de minister, buiten de Tweede Kamer weinig handen op elkaar gaan voor dit idee.”