Picard
We worden overstelpt met series die langvervlogen successen een vervolg moeten geven. Dat geldt al helemaal voor sci-fi classics als Star Wars en Star Trek. Zo is sinds deze week het derde en laatste seizoen van Picard in zijn geheel te zien. Een feest voor alle fans van Star Trek The Next Generation.
De verwachtingen bij dit laatste seizoen waren bij mij niet zo hoog. De eerste twee seizoenen waren matig van kwaliteit. En of het nu zo in het script stond of niet, Patrick Stewart (captain Picard die inmiddels tot admiraal is gepromoveerd maar vooral zit weg te kwijnen op zijn Franse wijnboerderij) sprak doorlopend in slow motion. Zonde, want Stewart sprak altijd prachtig Engels.
Ook in deze eindserie staat hij verbaal in de laagste versnelling. Maar het hindert de kijker veel minder. Dat komt omdat het verhaal tien keer beter en spannender is dan de voorgaande twee jaargangen. Wat ook helpt: het is één grote Next Generation-reünie. Jordi, Worf, Riker, Crusher, Troi, Data: ze zijn allemaal weer van de partij. Met daaraan toegevoegd Seven of Nine, de blikvanger uit de serie Voyager.
Dat niet alleen, ook de beruchtste en daarmee populairste vijanden uit de serie die zeven seizoenen lang een kaskraker was in de jaren ‘80 en ’90, komen allemaal voorbij. De Changelings en de Borg, en vooruit (friend or foe?) ook Q. Wie de oude serie nooit heeft gezien, krijgt dat allemaal maar mondjesmaat mee. Enige voorkennis is eigenlijk onontbeerlijk. Maar voor de echte ‘Trekkies’ is het genieten geblazen. Geen wonder dat de serie bij Prime op dit moment het best bekeken programma is.
Wel jammer dat van de slotaflevering weer zo'n langgerekt, melancholisch drama is gemaakt. Dat maakte de jongste loot in het Star Trek-universum Discovery - eveneens te zien op Prime - uiteindelijk tot een draak van een serie. Zo erg is het bij Picard niet. Je weet namelijk dat je dit keer echt voor het allerlaatst naar Picard en zijn metgezellen zit te kijken. Dat geeft het sentiment van een lief die je de rug toekeert en nooit meer terugkomt. [Jan Ligthart]
Cijfer: een 8. “De allereerste Star Trek-serie was, zeker door de bril van nu, ronduit camp. De serie Voyager was de spannendste van allemaal. Maar de zwaar filosofische Next Generation was veruit de meest boeiende, door de karakters en de acteurs die hen vertolkten. Picard brengt die verhaallijn tot een waardige finale."
Of mogelijk kun je aangeven wat je wel goed vond en waarom dat zo was. Dat maakt in ieder geval deze discussie nog inhoudelijker van aard en daarmee mogelijk van meerwaarde voor andere sci-fi fans die minder bekend zijn met wat de oudere Star Trek series ons (nu nog steeds) te bieden hebben.
De beste scenes zijn toch wel die waar die groep bij elkaar is. Rondom een vergadertafel, in de holodeck simulatie van Ten Forward (de fameuze bar van de Enterprise), maar vooral in de poker scenes.
Ik hoop dat het ze lukt iets soortgelijks te organiseren rondom de werkelijk beste en meest filosofische serie van Trek: Deep Space Nine. Daar werd tenminste echt het eeuwige goedzakkerige en betweterige (dare I say: paternalistische) van Trek doorbroken. In plaats van moraliteit en ethische problemen continu maar in zwart/wit te schetsen, wist Deep Space Nine de schakering aan grijswaarden van situaties maar ook juist van haar karakters te schetsen. Commander Benjamin Sisko (wat een belangrijke rol qua diversiteit/inclusie), de changeling Odo, Major Kira Nerys (voormalig verzetstrijder/terrorist/maar nu verbindingsofficier tussen de Federation en haar thuis planeet Bajor die lidmaatschap heeft aangevraagd), Kai Opaka, Section 31 (de blackops van de Federation), Dr. Bashir & zijn Cardassiaanse vriend Garak (de kleermaker/spion--wat een karakter!), Chief Miles O'Brien (bekend van Next Generation, hier eindelijk multidimensionaal neergezet met zijn aversie voor Cardassians), en wat te denken van de eeuwig manipulatieve Gul Dukat (oud-generaal van de strijdkrachten van Cardassia) of zijn sergeant Damar (die later juist samenwerkt met Kira Nerys om Cardassia onder het juk van de Changelings uit te krijgen--wat een Hero's Journey hier: van onderdrukker naar onderdrukte naar rebellenleider en symbool van het verzet). En dan ben ik de Ferengi Quark en zijn broer Rom nog vergeten (die naast de komische verlichting ook heel veel brachten).
Ik daag iedere sci-fi kijker uit om een serie te vinden die mogelijk net zo gelaagd en moreel ambigu is en waar zoveel menselijkheid in schuil gaat als Stark Trek: Deep Space Nine. Ik durf te beargumenteren dat die er niet zijn.
Natuurlijk kun je aankomen met voorbeelden als Battlestar Galatica (2004-2009; een geweldige remake van het origineel uit 1978), Farscape (1999-2003 met nog enkele vervolgfilms), of het recentere The Expanse (2015-2022; geweldige sci-fi gebaseerd op een gerenomeerde serie boeken--beiden top).
Heel, heel misschien dan, lukt het het door J. Michael Straczynski gemaakte Babylon Five (1993-1998, gelijktijdig met het lopen van Star Trek TNG/DS9/VOY seizoenen) nog. Dat was ook een serie met heel veel grijswaarden en uiterst menselijke problematieken die centraal stonden. Dat is een serie die door velen (inclusief mijzelf moet ik zeggen tot ik tijdens de Corona pandemie de tijd nam om hem in een keer helemaal te kijken) nooit op waarde is geschat door de voor die tijd slechte special effects en het wisselende kwaliteitsniveau in het eerste seizoen. Maar ook 'mijn favoriet' Deep Space Nine had een paar seizoenen nodig om z'n eigen stijl te vinden.
En misschien is dat wel de conclusie: in het huidige tv landschap krijgt een serie vaak de tijd niet. De streaming / video on demand markt is genadeloos. De series die we hier roemen hadden in deze tijd allemaal na een seizoen gecanceld geweest en nooit kunnen groeien tot de sci-fi klassiekers die ze zijn geworden.