‘Boze winkeliers moeten ook in spiegel kijken’
Na de boeren, de bouwvakkers en de leraren, zijn nu ook winkeliers ‘boos op Den Haag’. Regelgeving, hoge parkeertarieven en concurrentie van online-giganten als Alibaba maken de retailsector kapot, zeggen ze. Fontys-lector Cees-Jan Pen: “Het verbaast me dat de winkeliers niet ook in de spiegel kijken.”
Jan Meerman, directeur van INretail zei vanochtend in het NOS Radio 1 Journaal, dat er een ‘veenbrand’ gaande is, in met name de binnensteden. ‘Binnensteden verpauperen straks doordat er te veel winkels zijn verdwenen. Dat mag niet gebeuren.’
Demonstreren gaan ze niet, maar er gaat wel een ‘brandbrief’ uit naar alle Tweede Kamerleden met mkb-beleid in de portefeuille. Daarin roept INretail op 
om de btw te verlagen, de btw op Chinese postpakketjes juist fors te verhogen, werkgeverschap te belonen, boetes op flexibele arbeid in te trekken en winkeliers de ruimte te geven voor extra verdienmogelijkheden zoals horeca.
Het is ook erg
Cees-Jan Pen, lector van De Ondernemende Regio dat onder meer onderzoek doet naar hoe binnensteden vitaal kunnen blijven, herkent de misère onder de winkeliers. “We hebben niet in de gaten hoe erg het is, omdat er in Nederland een economische groei is.”
“De leegstand in de steden is bovendien langzaam gedaald de afgelopen jaren. In de lege panden kwamen echter geen nieuwe winkels maar horeca, of het werden woningen”, legt hij uit.
Geen innovatie en verduurzaming
Dat het water de winkeliers aan de lippen staat, valt niet te ontkennen. “Maar wat mij verbaast is dat de winkeliers alleen naar de overheid wijzen en niet in de spiegel kijken. Waarom kijken ze niet naar waar geïnnoveerd en verduurzaamd kan worden?”
De lector ergerde zich deze zomer kapot aan de open winkeldeuren toen het 40 graden warm was, waardoor overal de airco’s stonden te loeien. Het is volgens hem exemplarisch voor het dikwijls ouderwetse denken van de sector.
“Ze baseren zich vaak op oude dogma’s – ‘de deur moet altijd open staan’ – maar de klant wil ook verduurzamen en als het 40 graden is gaat sowieso niemand winkelen.”
Professionalisering nodig
Naast meer aandacht voor duurzaamheid kan de sector ook een professionaliteitsslag maken. “Als de ondernemers binnen een winkelgebied beter samenwerken, kunnen ze ook veel meer bereiken. Bijvoorbeeld richting de gemeente, die iets kan doen aan de openbare ruimte. Dat laatste is belangrijk nu winkelen steeds meer ‘beleving’ wordt.”
De boosheid over hoge parkeertarieven begrijpt hij ook niet. “Alsof winkelgebieden kapotgaan als je er niet voor de deur kunt parkeren. Uit onderzoek blijkt dat mensen best met het ov, de fiets en zelfs te voet willen komen. Autoluwe winkelgebieden worden ook als aantrekkelijk gezien en het verbetert de luchtkwaliteit.”
Oneerlijke online concurrentie
Ook op het punt van ‘oneerlijke concurrentie’ vindt Pen dat winkeliers met de overheid de verkeerde partij aanwijzen als schuldige: “De consument wil blijkbaar goedkope producten met weinig kwaliteit. Dáár zou de gedragsverandering moeten plaatsvinden.”
“Het is een complex probleem dat je niet zomaar oplost door op Chinese import hogere belastingen te heffen. Ik vind wel dat er een gelijk speelveld moet zijn voor alle partijen. Als de Chinese bedrijven mogelijk subsidies krijgen van hun overheid, zou een fiscale heffing vanuit Nederland een serieus punt kunnen zijn.”
Pen benadrukt dat de grootste uitdaging voor binnensteden is om niet langer vanuit alleen ‘een winkelbril’ te bekijken. “De toekomst van binnensteden en ook winkelgebieden zit in: méér wonen, méér groen, méér werken, méér cultuur, enzovoort.” [Petra Merkx]