‘Blij met meer diversiteit in Canon van Nederland’

In de herijkte Canon van Nederland, die gisteren werd gepresenteerd, is meer aandacht voor diversiteit. Zo werd de Surinaamse vrijheidsstrijder Anton de Kom (1898-1945) een van de nieuwe ‘vensters’. “Ik ben daar blij mee, ook dat er meer vrouwen inzitten”, zegt geschiedenisdocent Gijs van Gaans.

De vijftig vensters – iconen of iconische gebeurtenissen - in de Canon van Nederland bieden docenten houvast in hun geschiedenisonderwijs. De canon is bedoeld voor het basisonderwijs en de onderbouw van het voortgezet onderwijs .

De vorige was volgens critici te ‘nationalistisch’ en er zaten te veel mannen in. Dat is nu veranderd. Er kwamen onder meer vrouwen bij zoals Marga Klompé, die symbool staat voor de opkomst van de verzorgingsstaat. De Surinaamse schrijver en verzetsheld Anton de Kom vertelt het verhaal van de Surinaamse vrijheidsstrijd.

Identiteit
Van Gaans pleitte er vorige week in het Bron-artikel ‘Standbeelden staan voor verhalen waarin velen zich niet herkennen’ nog voor om de Nederlandse geschiedenis vanuit meerdere perspectieven te vertellen. De docent is aan het promoveren op hoe verhalen en mythes invloed hebben op de identiteit van mensen.

“10 tot 15 procent van de Nederlanders heeft een andere achtergrond. Het is belangrijk dat hun verhalen worden verteld.” In de boeken worden de slaven bijvoorbeeld altijd als ‘lijdend voorwerp’ beschreven. “Maar zij hebben zich ook verzet, er waren veel slavenopstanden. Die verhalen moeten meer worden verteld. Ze dragen bij aan het ontwikkelen van je identiteit. Aan je gevoel van gelijkwaardigheid.”

Hij is er dan ook blij mee dat Anton de Kom een venster heeft gekregen. “Het zijn de eerste aanzetten om meer aandacht te hebben voor de achtergrond van de 10 tot 15 procent van de Nederlanders met een multiculturele achtergrond.”

Gastarbeiders
Helemaal juichen doet hij niet. “Met het nieuwe venster ‘gastarbeiders’ heb ik wel wat moeite. Het lijkt een woord dat meteen aan problemen wordt gekoppeld. Misschien was ‘arbeidsmigranten’ beter geweest. Daarmee zou ook meer worden erkend dat Nederland een migratieland is.”

‘Gastarbeiders’ vervangt bovendien het venster ‘Veelkleurig Nederland’ en dat bood volgens Van Gaans meer mogelijkheden om in te gaan op de diversiteit van Nederland. “Bijvoorbeeld ook de homo-emancipatie.”

Want de Canon van Nederland is weliswaar een leidraad voor docenten waar ze zelf invulling aan kunnen geven, maar in de praktijk hebben zij volgens Van Gaans steeds minder uren gekregen om dat ook daadwerkelijk te kunnen doen. [Petra Merkx]