Betalen per studiepunt nog niet bij Fontys

In je eigen tempo studeren, zelf je vakken kiezen en per behaald studiepunt afrekenen; voor studenten die een bedrijf hebben, mantelzorg verlenen of topsport bedrijven moet dit als muziek in de oren klinken. Toch sluit Fontys niet aan bij dit experiment rond ‘flexstuderen’.

Flexstuderen biedt studenten de mogelijkheid om het onderwijs te verdelen over een langere tijd en enkel te betalen voor de vakken die worden gevolgd: per studiepunt. De proef loopt sinds 2017 bij diverse instellingen voor hoger onderwijs in Nederland – onder meer Tilburg University. Het zou de uitval van studenten verminderen.

Een meerderheid in de Tweede Kamer bepaalde vorige week echter om het zes jaar lopende experiment niet af te wachten. Onderwijsminister Van Engelshoven is opgedragen om ‘flexstuderen’ zo snel mogelijk in een wet te verankeren. Studenten, ook die van Fontys, zouden dan vanaf september 2023 zelf de mogelijkheid krijgen om te bepalen welke vakken ze volgen.

In eigen tempo
Betalen per studiepunt kan met name aantrekkelijk zijn voor studenten die naast hun studie een onderneming (willen) hebben, een bestuurlijke functie ambiëren of die mantelzorg verlenen. Ook biedt het topsporters en studenten met een chronische ziekte of functiebeperking mogelijkheden om in hun eigen tempo een studie te volgen.

Het is wel iets duurder: in de proef wordt per studiepunt zo’n 40 euro betaald. Voor de 60 te behalen studiepunten per jaar betekent dat dus een bedrag van 2.400 euro, terwijl het wettelijk collegegeld komend studiejaar 2.143 euro is. Het blijft in 2023 overigens mogelijk dat in één keer te betalen.

‘Bezopen plan’
Binnen het hoger onderwijs is ook de nodige kritiek op het systeem. Tegenstanders zijn bang dat dit het vooruitschuiven van lastige vakken in de hand werkt. Ook zou zo’n ‘afhaalsysteem’ de rode draad in een curriculum verstoren, die weloverwogen door de opleiding is aangebracht. Bestuursvoorzitter Sander van den Eijnden van Hogeschool Leiden sprak vorige week op Twitter van ‘een bezopen plan’.

Ook Fontys gaat dus niet aan het experiment meedoen. In een gezamenlijk advies geven de diensten Onderwijs & Onderzoek en Studentenvoorzieningen aan er weinig heil van te verwachten. De resterende tijd zou te kort zijn om gedegen conclusies te kunnen trekken.

Ook zien zij onvoldoende voordelen voor de doelgroep studentondernemers, mantelzorgers en topsportstudenten. In die groep is bij Fontys sowieso geen sprake van een grotere uitval. Voor voltijdstudenten die door bijzondere omstandigheden studievertraging oplopen, zijn er bovendien al mogelijkheden voor (financiële) ondersteuning.

Tijdrovend karwei
Tenslotte bestaat de vrees dat deze proefneming veel zou vragen van de organisatie, met name de studentenadministratie. Die is niet ingericht op betalen per studiepunt. Dat zou handmatig moeten worden bijgehouden, een tijdrovend karwei. Het weegt niet op tegen het te verwachten ‘leereffect’ voor Fontys en de voordelen voor studenten, aldus de diensten. [Tim Durlinger]