Atlas van Europese Waarden in deze tijd belangrijker dan ooit
Onlangs is de nieuwste Atlas van Europese Waarden gepresenteerd. Deze atlas, waaraan is gewerkt door docenten van Fontys Lerarenopleiding Tilburg en Tilburg University, biedt belangrijke inzichten over de mentaliteit in onze samenleving.
Hoe milieubewust zijn we in Europa? Hoe tolerant zijn we ten opzichte van migranten? En hoeveel vertrouwen hebben we in de medemens? In de Atlas van Europese Waarden worden al deze en nog veel meer vragen beantwoord. In grafieken en kaarten wordt een beeld geschetst van de belangrijkste overtuigingen en waarden van de Europeanen.
Data uit 36 landen
Op 9 mei, heel toepasselijk op Europadag, is de nieuwste editie van de ‘Atlas of European Values: Change and Continuity in Turbulent Times’ gepresenteerd. De Atlas, de derde in een serie, is samengesteld op basis van enquêtegegevens uit de European Values Study (EVS), bestaande uit meer dan 200 grafieken met data uit 36 Europese landen.
Volgens de onderzoekers is de atlas gezien in het licht van de oorlog in Oekraïne belangrijker dan ooit. Want hoe gaan we ons verenigen op een continent dat zo divers is? En hoe zorgen we ervoor dat we sterker uit deze oorlog komen? De atlas kan helpen bij het beantwoorden van deze prangende vragen. 
Waarde-educatie
Volgens Uwe Krause, docent Aardrijkskunde aan Fontys Lerarenopleiding Tilburg (FLOT), is de atlas vooral een onmisbaar hulpmiddel voor docenten in het voortgezet onderwijs. "Waarde-educatie is heel belangrijk”, stelt Krause. “En toch besteden scholen er maar zeer beperkt aandacht aan.”
Docenten deinzen ervoor terug, merkt Krause. "Ze vinden het moeilijk om controversiële onderwerpen in de les aan bod te laten komen. Wij bieden met deze atlas hulpmiddelen en leermaterialen om ze hierin te ondersteunen.”
Op de site atlasofeuropeanvalues.eu kunnen docenten interactieve kaarten maken die laten zien hoe Europeanen over een breed scala aan onderwerpen denken. Leerlingen kunnen deze waarden vervolgens vergelijken tussen landen, periodes en tussen verschillende groepen in de samenleving.
Ook kunnen docenten op de site een digitale klas aanmaken om de waarden van leerlingen weer te geven en hiermee de discussie over actuele onderwerpen aan te zwengelen. De waarden van de leerlingen kunnen dan vergeleken worden met de gemiddelde waarden in andere landen.
Enorme set aan data
“De data loopt terug tot 1981 toen de EVS voor het eerst gegevens publiceerde over Europese burgers”, vertelt Krause. “Zij herhalen hun onderzoek om de negen jaar en publiceren dan de nieuwe gegevens. Zo is er een enorme set aan data ontstaan.”
Krause nam aan het begin van deze eeuw samen met collega’s van FLOT en Tilburg University het initiatief om onder de vlag van EVALUE (European Values in Education) de onderzoeksresultaten van het EVS te vertalen naar het onderwijs. Hij ontving daar in 2011 de Fontys Onderwijsprijs voor.
“Ons project loopt parallel aan de atlas van de EVS. Met onze webtools, kaarten en het digitale klaslokaal bieden we docenten in het voortgezet onderwijs duidelijke handvatten om onderwijs te geven in burgerschap.” [Tekst loopt door onder de afbeelding]
Hoger onderwijs
Ook in het hoger onderwijs kan de atlas volgens Krause worden ingezet om colleges te verrijken. “In de atlas komen allerlei onderwerpen aan bod, van godsdienst tot gezondheid en van economische zaken tot vrijetijdsbesteding. Voor diverse opleidingen kan het zeer interessant zijn om eens in deze data te duiken en de discussie tussen studenten op gang te brengen.”
Krause raadt al zijn collega’s dan ook aan om een kijkje te nemen op de site. “Als ze er niet helemaal uitkomen of als ze extra uitleg nodig hebben, kunnen ze altijd contact met mij opnemen.” [Ivo van der Hoeven]