Arjan Erkel als inspirator voor internationale ervaring opdoen...
Hij was niet meteen de eerste gastspreker die je zou verwachten bij de opening van de Fontys International Week, het evenement dat medewerkers en studenten wil aansporen internationale ervaringen op te doen. Arjan Erkel kwam vooral vertellen over de de bijna twee jaar die hij werd gegijzeld in Rusland. Geen fijne ervaring. En toch stof voor inspiratie.
Het evenement wordt georganiseerd vanuit het domein Mens en Maatschappij en kende van maandag tot en met vandaag allerlei inspirerende sprekers en workshops. Ook collega's van aanverwante instituten uit het buitenland waren uitgenodigd en schoven aan.
Fontys-voorzitter Joep Houterman verrichte de officiële opening met een toespraak waarin hij vooral benadrukte hoe belangrijk internationale ervaring is voor je vorming, niet alleen professioneel maar ook voor je persoonlijke vorming. Dat je je leert aanpassen, je blik verruimt en je eigen gewoontes en overtuigingen veel beter in perspectief kunt plaatsen.
Houterman somde nog eens op waarom internationalisering een wezenlijk onderdeel is van de visie Fontys for Society: “Onze samenleving en de problemen van ons huidige tijdsgewricht vragen om internationaal georiënteerde professionals die buiten de grenzen van hun eigen cultuur kunnen kijken. Dat allereerst en vooral. Fontys is there for Society, after all.”
Erbarmelijk
Daarna mocht Arjen Erkel aantreden om zijn verhaal te doen. Erkel was directeur van Artsen zonder Grenzen in Rusland toen hij daar in 2002 werd ontvoerd en gegijzeld. Onder erbarmelijke omstandigheden wist hij zichzelf overeind te houden in Dagestan, tot na 607 dagen eindelijk een losgeld van vijf miljoen euro tot zijn vrijlating leidde.
In alle eerlijkheid: twee jaar gegijzeld worden is niet meteen de ervaring en inspiratie waar je bij internationalisering aan denkt. En over die internationalisering ging het eigenlijk ook weinig in het verhaal van Erkel. Een verhaal dat voor de meesten inmiddels wel bekend is: hij schreef er drie boeken over, had een eigen tv-programma en geeft al 15 jaar lezingen over zijn tijd als gijzelaar.
En toch had Erkel naast het bekende verhaal en tussen de anekdotes door ook wel wat zinnigs te melden. Niet zozeer over internationalisering, wel over hoe je kunt overleven. Hij vertelde hoe hij wekenlang als gijzelaar geen enkele kracht meer voelde tot hij besefte: ik moet veranderen. Hij verdiepte zich in zijn ontvoerders, won langzaam hun vertrouwen. Hij ging sporten voor zover hij dat in die halve grotwoning kon. [Tekst loopt door onder foto]
Dan nog: er waren soms gedachten aan zelfmoord, weken waarin hij het minder zag zitten. Hij had geen enkel contact met de buitenwereld, alleen zichzelf en zijn cipiers. Hij ging terugkijken en focussen op de dingen die hij leuk vond. Op de vraag of zijn leven het waard was geweest. Zijn mooiste uitspraak: “Je moet eerst iets verliezen om iets te kunnen winnen.”
En de teksten die achter hem op het scherm verschenen waren misschien een beetje cliché, maar daarom niet minder waar. 'Laat het verleden niet je toekomst ruïneren. Bij je besluit om gelukkig te zijn, kan je niet wachten tot het moment dat het leven minder zwaar is. Je bent meer dan alleen alle slechte dingen die jou overkomen."
Waarop hij de toehoorders tot slot voorhield dat om jezelf te ontwikkelen in zijn ogen zeven kenmerken essentieel zijn: de wil te groeien, weerbaarheid, zelfvertrouwen, aanpassingsvermogen, positief blijven in tijden van crisis, nieuwsgierigheid en dankbaarheid. Daar valt voor iedereen wel wat uit te halen. Dus ook voor wie internationaal aan de slag wil. [Jan Ligthart]