Studenten Bedrijfskunde tackelen personeelstekort in de horeca
‘Het is maar een opdracht voor school’ is zeker niet het motto van vier tweedejaarsstudenten Bedrijfskunde die onlangs het personeelstekort in de horeca tackelden. “We willen ondernemers echt concreet en zo snel mogelijk verder helpen. We zijn wel bedrijfskundigen hè”, benadrukt het studententeam van Fontys Hogeschool Economie en Communicatie in Eindhoven ambitieus.
Dat de vier jonge professionals Dennis Beurskens, Dirk Leenders, Frank van de Ven en Thomas Hendrikx voor hun opleiding een actueel bedrijfskundig probleem moesten onderzoeken, was dan ook koren op hun molen.
Een van hen werkt bij een restaurant in Limburg waar een nijpend personeelstekort speelt. Dat leek ze interessant en praktisch genoeg om aan te pakken. Toen hun research uitwees dat het probleem voor de hele branche geldt, waren ze nog gemotiveerder.
Zelf eieren bakken
“We hebben 25 kantjes aan onderzoek”, vertellen Thomas en Frank. “Daaruit bleek onder andere dat de Nederlandse horecasector jaarlijks 90.000 nieuwe werknemers moet werven om alle openstaande vacatures te vervullen. En die tekorten zijn de laatste drie jaar fors opgelopen; van 5 procent in 2016 naar 28 procent in 2019.”
Voor restaurants zijn die percentages zelfs nog wat hoger; van 6 naar 30 procent. “De eigenaar van Dok6, het bedrijf waar ons teamlid werkt, kan daarvan 
meepraten. Hij staat soms noodgedwongen zelf eieren te bakken.” Dok6 werd dan ook opdrachtgever van het vierkoppige team en de studenten brachten met behulp van verder onderzoek en interviewsessies de oorzaken van het probleem in kaart.
“We zagen een opmerkelijke tegenstelling”, vertelt Frank. “Enerzijds zou koken ‘hot zijn’ door de populariteit van tv-koks en kookboeken, maar anderzijds is er dus steeds minder animo voor het vak. Daar bleken een aantal redenen voor: lage salarissen, veel onbetaalde overuren, lastige werktijden in weekenden en op late avonden, hoge druk en zwaar fysiek werk, angstcultuur vanwege strenge hiërarchie in de keuken, gebrek aan waardering, generatiekloof, vergrijzing of een slechte inwerkperiode.”
Imagoverbetering
Die oorzaken zijn zeker niet in elke horecazaak van toepassing en ze zijn ook niet allemaal te verhelpen, benadrukken de jongens. “Die werktijden horen bijvoorbeeld nou eenmaal bij de horeca”, aldus Thomas.“En bij Dok6 speelden gelukkig geen dingen als een slechte werksfeer, dus konden we ons richten op praktische oplossingen.”
Zo kwamen ze op een aantal ideeën, vooral gericht op imagoverbetering en aantrekkelijkheid van de sector. “Een horecazaak zou de opleiding van medewerkers deels kunnen betalen of tijdens de opleiding betrokken kunnen zijn bij projecten of het geven van gastcolleges.”
Inzetten robots
Andere opties zijn volgens de studenten het verhogen van salaris of meer zelfbeschikking over het werkrooster. De meest opmerkelijke en vergaande oplossing lijkt nogal futuristisch; het inzetten van robots, die met name bedienend personeel kunnen vervangen.
“In Japan gebeurt het al tien jaar, ontdekten we. Eenmalig een forse investering, dat wel, maar verder heel efficiënt natuurlijk, want een robot is nooit ziek of moe en werkt altijd. Maar het is de vraag in hoeverre robots passen in de Nederlandse eetcultuur waar het meer draait om gezelligheid en grotere maaltijden versus kleine, makkelijk serveerbare hapjes als sushi.”
De kans dat gasten van Dok6 dus binnenkort door een robot bediend worden, lijkt klein. Maar de eigenaar was zeker blij met alle mogelijke oplossingen die de studenten aan hem voorlegden. “Heel fijn, want daar is het ons echt om te doen. Hopelijk zien we binnenkort ook verbetering in de praktijk. Dan zijn we echt trots.” [Anke Langelaan]