Speciale schoen voor diabetici stapje dichterbij

Het kan nog een paar jaar duren. Maar dat er een manier komt om schoenen voor diabetici zo te maken dat ze minder of geen last meer hebben van gevaarlijke zweren op de voeten, daar is associate lector Fred Holtkamp van overtuigd. De leider van het Fontys-project Shoe-TIMeS heeft dat toekomstbeeld samen met 26 studenten het afgelopen halfjaar een stapje dichterbij gebracht.

Vanmiddag deden de studenten en hun docenten gedetailleerd verslag van dat halfjaar tijdens een symposium ter afsluiting bij de Fontys Paramedische Hogeschool in Eindhoven. Het komend halfjaar gaan er andere studenten mee aan de slag, waarschijnlijk meer dan dertig. Ze komen van minstens zoveel studierichtingen als de huidige 26, van de Paramedische Hogeschool tot de Hogeschool ICT. Daarnaast steken ook de TU/e en een middelbare school energie in Shoe-TIMeS, ofwel Shear force Textile Intelligent Measurement System.

Voorschotjes
Vorige week won een onderzoek in dit project de juryprijs van het Fontys Centre of Expertise High Tech Systems and Materials (HTSM). Vanwege het hoge innovatiegehalte én omdat het bijdraagt aan de oplossing van een maatschappelijk probleem, vertelt student Artjom Belovs van de Hogeschool Engineering. De bijbehorende 300 euro zal opgaan aan het terugbetalen van kleine voorschotjes die studenten uit eigen zak betaald hebben om het onderzoek verder te helpen, denkt hij.

Samen met studiegenoot Martin Vladimirov bracht Belovs vanmiddag uitgebreid verslag uit van hun onderzoek naar hoe je een sensor het beste kunt 'verstoppen' in de schoen. De sensor moet de krachten meten die voet en schoen op elkaar uitoefenen: daar waar teveel druk ontstaat, gaat de huid van iemand met diabetes snel kapot. Er ontstaan zweren die moeilijk te genezen zijn en niet zelden nopen tot amputatie van (een deel van) de voet. De twee onderzochten hoe de sensor het beste gemaakt kan worden (3D-printen of met mallen), hoe hij zijn energie krijgt (batterijen) en hoe hij zijn data het beste kan verzenden (wifi, bluetooth).

Sensor op maat
En dat is nog maar een van de bevindingen die de studenten doen onder leiding van Holtkamp en Geert-Jos van der Maazen, docenten aan de Paramedische Hogeschool. Student industrial design Troy Nachtigall van de TU/e onderzocht hoe de sensor straks helemaal op maat van de individuele gebruiker kan worden gemaakt.

Dennis Steeg, vierdejaars aan de Paramedische Hogeschool, onderzocht aan welke eisen de sensor moet voldoen. Gideon Stuijk (Toegepaste Natuurwetenschappen) en Jimmy Verhage (Paramedische Hogeschool) analyseerden welke krachten er eigenlijk precies tussen schoen en voet spelen als je loopt (het zijn er acht, van de zwaartekracht tot 'bewegende frictie'). En een aantal Technasium-leerlingen van het Knippenbergcollege in Deurne bekeek het gedrag van sensors onder verschillende omstandigheden.

Magneetje
Het is letterlijk onderzoek op de vierkante centimeter, blijkt uit de presentaties. Maar met een mogelijk wereldwijd effect: als je erin slaagt om de krachten die in een schoen spelen bij het lopen in kaart te brengen, kun je de schoen zo maken dat hij zo weinig mogelijk druk geeft. En dat zou voor miljoenen diabetespatiënten een uitkomst zijn. Het onderzoek dat tot nu toe naar deze krachten wordt gedaan, richt zich meestal op de voet zelf, niet op de wisselwerking met de schoen.

Het onderzoek werkt als een 'magneetje', vertelt Van der Maazen. "Studenten horen ervan, vinden het interessant en willen meewerken. En brengen weer hun eigen deskundigheid mee. Wij hoeven hiervoor niet te werven." [Debbie Langelaan]