Eindhoven,
07
november
2022
|
16:06
Europe/Amsterdam

Sanne Rambags: altijd op zoek naar een stuk 'oer'

Luisteren naar zangeres Sanne Rambags lijkt op het doorkruisen van een sprookjeswereld. “De bron waaruit ik nu zo veel put was niet altijd fijn”, stelt de alumnus van de Academy of Music and Performing Arts in Tilburg. “Die was óók gebaseerd op angst en onzekerheid.”

In 2017 studeert Rambags (28) af op de discipline Jazz-zang. Sindsdien treedt ze wereldwijd op en wint ze met een bijzonder repertoire van jazz, geïmproviseerde en wereldmuziek twee Edisons. Ze relativeert: “Je hebt die Edisons, nou dan ben je goed, hoor ik vaak. Maar ik bepaal graag zelf hoe goed ik ben. In mijn muziek is het allerbelangrijkste dat ik me verbonden voel met mezelf.”

Hoewel ze ook ‘gewoon’ optreedt als singer-songwriter met akoestische gitaar laat haar muziek zich lastig labelen. Die is vooral onconventioneel, vrij, en lijkt overal naartoe te stromen.

“Wanneer ik vroeger traditioneel jazz-repertoire zong viel het me op dat na mijn solootje het echte werk pas begon. Dan gingen de instrumentalisten los.” Naar de magie die zo ontstond, keek ze vervolgens als zangeres aan de zijlijn. “Maar ik wilde meedoen; juist daarom moest ik de kant van de improvisatie op.”

Onder andere op het album ‘SONNA’ (2020) leidt die geïmproviseerde, experimentele zang tot een spectaculair klankenspectrum. De vrijheid en spontaniteit van haar muziek relateert Rambags aan de vrije natuur. “Als kind kwam ik elk jaar in Noorwegen. Dat land is mijn tweede thuis. Daar, in die ruige en overweldigende natuur, is de ruimte die ook in mijn muziek moet zitten.”

Zoekende
Wat voor type student was ze? “Super onzeker. Ik vind het belangrijk om gehoord te worden als mens, iemand die op deze aarde zijn muzikale verhaal doet. Maar bij Fontys Hogeschool voor de Kunsten wist ik echt nog niet wie ik was.”

Sanne Rambags, foto's: Ton Toemen“Zo vroeg ik me af of mijn stem wel mooi klonk. En wanneer mensen zeiden dat ik een bijzonder talent had, was ik geneigd het niet te geloven. Ik kon het niet laten zijn…” Sterker: het was dieper, een existentiële zoektocht. “Ik zat me geregeld af te vragen: wat doe ik hier, op deze school en deze aarde?”

Allemaal onprettige vragen, maar het beantwoorden ervan hielp om een diepe band met haar muziek te krijgen. “Muziek is voor mij wezenlijker dan alleen een liedje spelen. Het is een vorm van zijn en van verbinding met anderen.” Die connectie leerde ze uiteindelijk maken in Tilburg. “En gaandeweg de opleiding ging ik me vrijer voelen. Vrijheid is voor mij heel belangrijk. Dat heeft die studie me dus zeker ook gebracht.”

Geven
Rambags’ zangimprovisaties klinken hyper intens, waarbij het soms lijkt of het alles of niets is voor haar. Is het niet vermoeiend om op die manier muziek te maken, en bijvoorbeeld niet de houvast van refrein en couplet te hebben? 

“De improvisatie en de stroom, het resoneren met het publiek- je moet veel uit jezelf puren… Maar ik vind het ‘diepste’ eruit proberen te halen eigenlijk vanzelfsprekend. Ik zie dat niet als inspannend. Vaak ontstaat wat ik noem ‘de stroom van de moeiteloosheid'’.”

Veel van haar nummers bestaan uit louter klank, en vermijden de laag van de tekst. “Aan de ene kant is tekst ook klank, die je gebruikt bij je improvisatie. Maar wat ik er belemmerend aan vind is dat woorden nooit zo diep gaan als mijn klankenwereld. Tekst kan ook zo banaal zijn…”

In haar singer-songwriterrepertoire is tekst wel meer een verplicht nummer. “Soms is dat zoeken. Maar misschien heb ik ook gewoon minder met tekst omdat ik geen Bob Dylan of Joni Mitchell ben. Elke keer bij het schrijven van tekst denk ik: hoe zou Joni dit doen? Samenvattend wil ik meer een verbinder zijn dan een zender.”

Bovendien merkt ze dat er in die woordloze klankwerelden, hoe vrij ze ook zijn, voor iedereen herkenning zit. “Bijvoorbeeld in Zuidoost-Azië of het Midden-Oosten spreken veel mensen geen Engels. Maar ze connecten altijd met tekstloze muziek. Ik zoek ook altijd naar een stuk ‘oer’. Iets archetypisch dat in veel landen en culturen wordt herkend.”

Musical
Zelf blijft ze koste wat kost haar intuïtie volgen. “Als ik straks bijvoorbeeld het gevoel krijg dat ik in een musical moet spelen, doe ik dat gewoon. Omdat ik weet dat ik daarvan dan het gelukkigste word. Andermans verwachtingspatroon boeit me minder.”

Wat wil ze de huidige generatie Fontys-studenten meegeven? “Leer luisteren naar jezelf. Jouw eigen ambities en behoeften zijn belangrijker dan slaafs het curriculum volgen. En: wees koppig en heb lef. AMPA-docenten zeiden tegen mij: niet zo focussen op één ding Sanne, je moet eerst nog andere stijlen uitproberen. Ik reageerde dan: ik ga niet rondshoppen, ik weet wat ik wil.” [Frank van den Nieuwenhuijzen]

Reacties (0)
Bedankt voor uw bericht.