Kreunende koffiezetapparaten

Laat ik beginnen met een woord met zes lettergrepen: antropomorfisme. Dat is het toekennen van menselijke eigenschappen aan niet-menselijke wezens. Bijvoorbeeld, kijk, zie die cavia nou eens blij zijn dat ik thuis ben.

Nu technologie geavanceerder wordt, krijg je ook nieuwe vormen van antropomorfisme. Mensen repareren robotstofzuigers bijvoorbeeld veel vaker dan gewone stofzuigers. Ze kunnen maar moeilijk afscheid nemen van hun trouwe ‘El Stoffo.’ Of ze nemen hun ‘vriend’ ChatGPT in vertrouwen. In Japan trouwen mensen regelmatig met een chatbot.

Ik herken het wel. Ik heb het bij de luxe Fontys-koffiemachines. U weet wel, met van die doorzichtige bakken met koffiebonen erbovenop. Die dingen kreunen. Steeds nadat ik zwarte koffie kies, klinkt het alsof een oude man met kapotte knieën en een versleten rug een steile trap op strompelt met in zijn trillende handen een bekertje koffie. Fontys-koffiemachines lijden. Luister maar eens goed, al die luxe apparaten hebben dat.

Voel ik daarom medelijden met het apparaat? Nee, juist niet. Wat koffie betreft ben ik een beetje als die mensen die het liefst diamanten dragen waarvoor andere mensen gestorven zijn. Of die kreeft lekker vinden, omdat zo’n beest levend gekookt is. Of eisen dat de ganzenlever afkomstig is van een gans die gedwangvoederd is met een stalen buis.

Dat heb ik dus met Fontyskoffie. Het idee dat er voor geleden is, verrijkt de smaak. Dat geluid, als van een oude, bejaarde barista die zijn laatste adem uitrochelt: neem van mij aan, daar kan geen speciale blend tegen op!

Heerlijk.

Bakkie doen?

Rens van der Vorst is technofilosoof, werkt bij Fontys hogescholen ICT en Engineering en is auteur van diverse boeken, waaronder het onlangs verschenen Digitale Gremlins. Lees hier de eerdere columns die hij voor Bron schreef.