Happy People levert écht Better Business op

“Hopelijk krijg je vandaag zó veel indrukken dat je ervan in de war raakt.” Zo opent Giel Pastoor ‒ directeur van het Parktheater ‒ Happy People-Better Business. Het congres rond werkgeluk, onderdeel van de Dutch Happiness Week, is toe aan zijn derde editie.

Pastoor spreekt profetische woorden. Dat blijkt al bij de eerste presentatie. Frank van Massenhove (secretaris-generaal van de Belgische Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid) vertelt hoe hij het ministerie vanaf 2009 ombouwde tot één van de topwerkgevers van zijn land. “Wij hebben bijvoorbeeld ‘Absurdistanen’ in dienst. Hun enige taak is om anders te denken en al onze medewerkers gelukkig te maken.”

Vrijheid en geluk
Dat personeel werkt volledig autonoom. “Hoe en waar maakt niet uit. Zo lang ze maar presteren.” Dat laatste gebeurt: uit evaluaties blijkt dat mensen op jaarbasis steevast méér doen dan afgesproken. Begin deze eeuw was de FOD nog een grijze ambtenarenorganisatie die amper aan nieuw personeel kon komen. In 2009, na een verhuizing, besluit Van Massenhove (foto) het roer rigoureus om te gooien: voortaan staat de mens en zijn/haar werkgeluk centraal. In het eerste jaar stijgt de productiviteit met 121 procent. De cultuuromslag leidt tot op het oog wonderlijke keuzes. “Twee van onze medewerksters werken alleen ’s nachts. Dat doen ze omdat hun echtgenoten ook nachtdiensten draaien. Zo hebben ze de rest van de week meer tijd samen.” Maar juist door die grote flexibiliteit in werktijden is het glazen plafond gebroken. “Omdat ze hun werkuren helemaal zelf plannen, hoeven vrouwen niet langer parttime te werken. Daardoor stromen zij makkelijker door naar het middenmanagement en verder.”

Het blijft toch vooral een zaak van cultuur: anders denken. Van Massenhove geeft daarvan veel voorbeelden. “De selectie van nieuwkomers ligt in handen van de teams. Wat blijkt? Zonder dat daarvoor een formeel beleid bestaat, worden onze teams vanzelf diverser en beter.” Mensen die vertrekken hebben een jaar lang terugkeergarantie: bevalt de nieuwe job niet, dat blijft de deur open. “Ongeveer de helft van de vertrekkers komt zo weer bij ons terug.”

“Work different”
Dat de focus op werkgeluk ook werkt in het bedrijfsleven, bewijst de presentatie van Jenn Lim (foto). Volgens de voormalige internetconsulente van schoenen-webshop Zappos is er wereldwijd steeds meer ruimte voor ‘work different’: andere doorslaggevende waarden dan alleen winst. “Het sneeuwbaleffect is overduidelijk: blije werknemers → blije klanten → meer winst → meer geluk en zingeving. Geluk is een onmisbaar ingrediënt. Aristoteles zei al: Geluk is ons doel en we hebben het zelf in de hand.”

Ook bij Zappos draait alles om de organisatiecultuur. “En dan moet je mensen hebben die daarvoor staan. Nieuwelingen krijgen eerst vijf weken ‘cultuurtraining’. Er zijn vertrekbonussen voor medewerkers die de aansluiting niet meer voelen. Cultuur betekent namelijk ook continuïteit: bedrijf en medewerkers moeten steeds alert zijn op de eigen kernwaarden.”

Werkgeluk zit volgens Lim onder meer in een open communicatie op basis van vertrouwen. “Mensen moeten zich veilig genoeg voelen om zichzelf te kunnen zijn.” Om (werk)geluk in het alledaagse leven beter uit te dragen schreef ze het boek Delivering Happiness, waarvan zo’n 900.000 exemplaren zijn verkocht. “Samen met Zappos-CEO Tony Hsieh schreef ik het in vijf weken. Eigenlijk puur op intuïtie. Maar onze ideeën hebben veel teweeggebracht en snijden kennelijk hout.”

Hard en zacht
Erik Giebels, trainer van Learn-Instituut Arpa, verzorgt de workshop ‘De harde en zachte kant van werkgeluk’. Hij betoogt dat je als organisatie niet alleen je processen moet aanscherpen, maar ook aandacht moet hebben voor de motivatie van mensen: “Niet alleen leaner, maar ook learner." Ook in sectoren als techniek en bouw is volgens hem veel winst te behalen met ‘zachte’ aspecten als zingeving en autonomie van werknemers.

Hans Baetens (Management of Change Coordinator bij DSM) is een van de deelnemers aan de workshop. “Zeer herkenbaar voor mij. In mijn sector geldt nog steeds: meten is weten… Ik krijg dan ook nogal eens de vraag wat een aspect als werkgeluk nu eigenlijk oplevert.” Het valt Baetens trouwens op dat het merendeel van de congresbezoekers in het goed gevulde Parktheater vrouw is. “Eigenlijk is het een groot cliché. We hebben het over geluk. Iets dat helemaal niks met hard of zacht of M/V te maken heeft. Geluk is een basale levensbehoefte van ieder mens.” [Frank van den Nieuwenhuijzen]