Gefontyst

Heeft u wel eens een inbussleutel gebruikt? Waarschijnlijk wel. Heeft u zich toen ook afgevraagd of het een sleutel was van het Duitse bedrijf Bauer und Schaurte? Waarschijnlijk niet. Inbus staat namelijk voor Innensechskantschraube Bauer und Schaurte, alleen dat is bijna iedereen vergeten. De inbussleutel is een mooi voorbeeld van een merknaam die een productnaam is geworden.

Andere voorbeelden zijn het Spaatje rood, luxaflex, een Jaccuzi, de Maxi-Cosi, de Post-It, Ranja (van naranja), waxinelichtjes en de Zamboni. In marketingtermen noemen ze dit fenomeen merkverwatering, maar dat is natuurlijk maar net hoe je het bekijkt. Je zou ook kunnen zeggen dat je als merk geen groter compliment kan krijgen.

Met de opkomst van digitale technologie zijn heel veel nieuwe merknamen, productnamen geworden. Vaak zijn het ook nog werkwoorden. Fotoshoppen, bijvoorbeeld, genoemd naar het softwarepakket van Adobe. Googelen wordt steeds vaker gebruikt voor zoeken op het internet in het algemeen (met of zonder Google) en in Amerika wordt dingen online kopen of verkopen ‘eBay-en’ genoemd.

Dus, vroeg ik me af, hoe zit dat met Fontys? Bestaat er zoiets als ‘fontysen’? Als ik de zin gebruik: die student heb ik eens even lekker gefontyst, wat betekent dat dan? Heb ik die student erdoorheen gesleept? Geïnspireerd? Zijn unieke talenten aangesproken? Wat?

Ik heb ‘gefontyst’ even opgezocht en het bestond, maar het bleek iets heel anders te betekenen. Er was inderdaad sprake van merkverwatering maar dan anders.

Googelt u het maar even.
En pak er een valium bij.
Het liefst de originele van Hoffman-La Roche.      

Rens van der Vorst is technofilosoof, werkt bij Fontys hogescholen ICT en Engineering en is auteur van diverse boeken, waaronder Digitale Gremlins. Lees hier de eerdere columns die hij voor Bron schreef.