Fontys en Tiuri: pedagogiek die uitgaat van het talent

Een al jarenlange succesvolle samenwerking voor de komende tijd formaliseren. Plus meer tijd (en geld) vrijmaken voor onderzoek. Dat is wat er gaat gebeuren met het ondertekenen van een convenant tussen het Lectoraat Opvoeden voor de Toekomst van Fontys Pedagogiek en Tiuri.

Fontys werkt al sinds 2017 samen met Tiuri, een theaterwerkplaats voor jongvolwassenen met een lichtverstandelijke beperking. Het is een plek waar het ontwikkelen van talent centraal staat. De één doet dat al dansend, de ander met muziek bezig zijnde. 

“Vanaf dit jaar gaan we onze samenwerking formaliseren in een convenant. Concreet betekent dit dat we nu de middelen hebben om structureel onderzoek te doen, waarbij een docentonderzoeker een dag in de week meeloopt met het team bij Tiuri”, legt Maike Kooijmans uit, al vijf jaar lector van het lectoraat Opvoeden van de Toekomst

Oriëntatiefase 
De docentonderzoeker in kwestie is Eva van der Veer, Fontysdocent bij Pedagogiek. Zij is hoofdonderzoeker van het project en zal - met ondersteuning en begeleiding van Kooijmans - het onderzoek gaan uitvoeren. “Ik vind het superleuk”, zegt ze. “Ik ben dit gaan doen omdat de doelgroep me heel erg aanspreekt.”

Het onderzoeksproces zit momenteel nog in een oriëntatiefase. Aan het einde van dit schooljaar moeten er een plan en onderzoeksvraag klaarliggen, in september gaat het onderzoek officieel van start. Van der Veer: “Het is een zoektocht, maar wel een megaleuke.”

Onderzoek
In het onderzoek bij Tiuri wordt gekeken naar de waarde en betekenis van kunst en cultuur bij het vormen van je identiteit. 

“In ons lectoraat doen we hier onderzoek naar omdat er in de samenleving veel prestatiedruk is”, legt Kooijmans uit. “En omdat het heel belangrijk is dat er plekken zijn waar jongeren en kinderen niet alleen moeten presteren, maar waar ze ook kunnen ontdekken.”

Dat laatste kan volgens de lector bij Tiuri. Ze omschrijft de werkplaats ‘als een mooi voorbeeld van een pedagogische praktijk waar niet een curriculum als uitgangspunt wordt genomen, maar de talenten zelf’.

“Wij kunnen daarvan leren. Hoe kan theater bijdragen aan de identiteitsontwikkeling van jongvolwassenen met een beperking? Zowel op het vlak van persoonlijke identiteit als professionele identiteit. We willen een inclusievere samenleving en cultuursector creëren met veel meer gelijkheid. We moeten kijken naar wat mensen kunnen in plaats van naar wat ze niet kunnen.”

Participatief onderzoeken
Studenten zullen actief bij het onderzoek worden betrokken. Kooijmans: “Ze doen participatief mee met de werkwijze van Tiuri. Ze leren op kunsten gebaseerd onderzoek te doen – we noemen dat art based research – om de wereld van jongvolwassenen met een beperking beter te leren begrijpen. We doen dus onderzoek over hen, maar ook mét hen.”

Van der Veer vult aan: “We werken bij onze opleiding met pedagogische kwesties. Dat zijn vragen die uit de praktijk komen en waar geen antwoord op is. Mijn streven is om verschillende groepjes studenten mee te laten doen aan onderdelen van het onderzoek.” [Karen Luiken]