Fontys-docent schrijft mee aan boek over seksverslaving
In het boek ‘Lust als last’ verkent docent Herm Kisjes het dubbelleven van mensen met een seksverslaving. Het doorbreken van het taboe is een belangrijke stap op weg naar een oplossing, net als bij de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag onder studenten.
Kisjes ‒ werkzaam bij Fontys Hogeschool Mens en Gezondheid in Eindhoven ‒ maakte het boek samen met psycholoog Matthijs Kruk. Laatstgenoemde is initiatiefnemer van Mind Your Sex, een platform dat meer maatschappelijk bewustzijn wil creëren rond seksverslaving.
Etalage
Naast literatuurstudie is het boek gebaseerd op praktijkcasussen. “Bij seksverslaving is er vaak sprake van een glijdende schaal”, vertelt Kisjes, die ook behandelaar is bij GGZ Momentum in Veldhoven.
“Seks is als eten - het hoort bij het leven. En een Tinder-date kan je ook een vergelijkbaar goed gevoel geven. Maar bij sommige mensen sluipt het erin dat seks uitlaatklep wordt voor de verkeerde emoties, zoals verdriet en onzekerheid.”
Voor de persoon in kwestie ontstaat er langzaam een geheime wereld, die een grote rol speelt in het dagelijks leven maar verborgen blijft voor naasten. “Het verschil tussen hoe je jezelf presenteert ‘in de etalage’, bijvoorbeeld tegenover collega’s, vormt dan een groot contrast met hoe het er achter de schermen toe gaat.”
Tekst gaat onder foto verder.
Taboesfeer
Volgens de Rutgers Stichting zouden in Nederland 126.500 mannen (in de leeftijd 18-70 jaar) ‘dwangmatig seksuele verlangens’ ervaren én daar last van hebben. Het uit de taboesfeer trekken van deze problematiek is één weg naar een oplossing.
“Ons seksueel gedrag blijft beladen. Er zit nog steeds stigma en veroordeling op. Toch helpt het om opener over deze problematiek te praten.” Dat kan bijvoorbeeld door iemand in vertrouwen te nemen.
In de therapie bij deze cliënten speelt ook bewustwording van je gedrag een rol. “Stop eens een week met de Tinder-app. Zo krijg je beter inzicht in wat die met je doet.” Vervolgens stel je je dan de vraag waarom je die prikkel überhaupt nodig hebt.
“In de therapie is het al een heel proces om tot bewustwording (en het stopzetten van het gedrag) te komen. Hetzelfde geldt voor het bespreken van het probleem met een partner. Maar die bereidheid moet er wel zijn… Dit zijn wezenlijke beginstappen in het therapeutisch proces. Vaak leggen we afspraken hierover ook eerst zwart-op-wit vast.”
Raakvlak met andere problematiek
Vorige week publiceerde Amnesty International de resultaten van een alarmerend onderzoek, waaruit blijkt dat 11 procent van de vrouwelijke studenten weleens te maken heeft met seks zonder hun instemming. Bij mannelijke studenten ligt dit aantal op 1 procent.
Tekst gaat onder foto verder.
“Ons boek stipt ook onderwerpen als #MeToo en machtsverhoudingen binnen seksuele relaties aan”, zegt Kisjes. “Toch wil ik seksverslavingsproblematiek graag loskoppelen van seksueel misbruik. Verreweg de meeste van mijn cliënten zijn geen daders in die zin.”
Toch ziet hij een duidelijk raakvlak. “Ook dit probleem moet meer uit de taboesfeer. Er moet openlijker over worden gesproken. Dat maakt het voor slachtoffers bijvoorbeeld makkelijker om aangifte te doen.”
Ook het onderwijs heeft daarin volgens hem een rol. Als docent bij Verpleegkunde bespreekt Kisjes regelmatig gevallen van seksueel grensoverschrijdend gedrag. “Niet iedere student maakt het mee dat een patiënt je zo bejegent… Maar wel leer je dat de impact altijd enorm is. Zodra je erover praat, voelen studenten zich vrijer om ervaringen te delen. Ook dat leidt weer tot meer bewustwording.”
Paradoxaal
Dat seks in meer algemene zin maar moeilijk uit de taboesfeer komt, vindt Kisjes ook wel iets goeds hebben. “Het gaat om ons intieme leven, en het is ergens logisch dat je dat niet met Jan en Alleman deelt.”
Daarnaast is het dan weer tegenstrijdig dat we via bijvoorbeeld apps en internet zo vaak met seks in aanraking komen. “Het is interessant om te zien wat dat met ons doet. Ga je er daarom bijvoorbeeld openlijker over praten, of ben je van de weeromstuit juist geneigd om terughoudender te zijn? Eigenlijk zou ik dat graag nader onderzoeken.” [Frank van den Nieuwenhuijzen]
‘Lust als last’ verschijnt bij Uitgeverij Lucht in Amsterdam. Het boek wordt op donderdag 17 juni gepresenteerd tijdens een online-event bij Fontys, met onder meer een gesprek met de auteurs. Klik hier om mee te kijken.