Dromen van een carrière in de modejournalistiek

Speciaal voor ‘jonge mensen met een droom’: de cursus modejournalistiek van Fontys Hogeschool Journalistiek. Voor 900 euro kan iedereen in twee maanden een certificaat halen. Journalist en art director Aynouk Tan is een van de docenten: “Een modejournalist heeft een grote verantwoordelijkheid.”

Beginnende bloggers en vloggers, maar ook mensen die al enige ervaring hebben in de modejournalistiek vormen de doelgroep van de cursus die de Hogeschool Journalistiek organiseert in samenwerking met het modeblad Elle. “Iedereen die geïnteresseerd is in mode en droomt van een baan bij een modeblad kan zich aanmelden”, zegt de site.

Kunnen de hogeschool en het blad deze droom ook waarmaken? Theo Dersjant, docent aan de Hogeschool Journalistiek is een van de ontwikkelaars van de cursus: “Nou, we hebben voor de komende keer 45 deelnemers plus 20 op de wachtlijst. Het is duidelijk dat die niet allemaal een baan krijgen bij een modeblad. Maar dat is vaak ook helemaal niet het doel van de cursisten."

Bloggers
De cursisten hebben een heel diverse achtergrond, allerlei beroepen en opleidingsniveaus, vertelt Dersjant. "De een komt voor een kennismaking en wil graag leren hoe het wereldje in elkaar zit en hoe je nu eigenlijk een interview maakt. Sommigen zijn al wat langer bezig, bijvoorbeeld als blogger, en zijn op zoek naar meer contacten. En weer anderen doen het puur uit liefhebberij, als een hobby, maar willen er wel beter in worden."

Keurslijf
Aynouk Tan, een van de docenten waarmee de cursusten te maken krijgen, werd modejournalist in een tijd dat het blog nog niet bestond. Ze studeerde communicatie en liep stage bij de masteropleiding voor mode-ontwerpers. “Ik dacht: mode, geweldig! Ik ging voor verschillende bladen schrijven."

"Toen kwam ik erachter dat er iets niet klopte. Mode-ontwerpers vertellen het verhaal van vrijheid, dat je een eigen wereld kan creëren met wat je draagt. Maar de modewereld is een keurslijf. Ga je naar een feestje, dan móet je dat-en-dat aan. De merken regeren. Ik durfde gewoonweg niets meer van mezelf aan te trekken!”
Tan nam een rigoreus besluit: “Ik dacht: ik ga mijn eigen universum maken, ik trek aan wat ik wil. Voor mij is mode een verkleedkist, ik wil schaamteloos zijn en me onttrekken aan wat ‘in’ is en wat ‘moet’. Ik ben het eigenlijk fundamenteel oneens met de wetten van de mode.”

Kritische houding
Dit besluit betekende geenszins het einde van Tans carrière in de modejournalistiek. Integendeel: ze kreeg werk bij de Volkskrant en NRC Handelsblad, kranten die wel willen volgen wat er op de catwalks gebeurt maar met een kritische houding. Inmiddels houdt ze zich meer bezig met kunst dan met mode.

Vindt zij het wel zinvol om mensen in te wijden in een wereld die ze zelf als een keurslijf ervaart? “Jawel, ik zie ook positieve ontwikkelingen. Zo is er een democratisering van de mode: het gaat niet meer alleen om de catwalks, maar ook om street style. Je ziet modellen met meer huidskleuren, meer leeftijden, het is niet meer alleen een stads verschijnsel. Er zijn rubrieken in de kranten waarin de kledingstijl van bekende of onbekende Nederlanders wordt besproken. Als blogger kun je je buurvrouw interviewen die er altijd zo leuk uitziet.” 

En ze heeft een missie: "Veel bloggers zijn totaal niet onafhankelijk, soms zijn het wandelende merken. Terwijl een modejournalist een grote verantwoordelijkheid heeft: mode raakt aan het zelfbeeld van de drager en kan inspelen op de angst om er niet bij te horen en je minderwaardig te voelen als je de mode niet volgt. Ik wil natuurlijk niet iedereen die een beetje blogt zo’n enorme verantwoordelijkheid op de schouders leggen, maar wel dat de cursisten erover nadenken.”

Tierelier
De cursussen zijn voor Dersjants hogeschool ook een manier om geld te verdienen. “Traditioneel verzorgden we wel trainingen voor bedrijven en redacties, maar die zakelijke dienstverlening is op een gegeven moment wat opgedroogd. Iemand bij het blad Voetbal International zei toen dat er veel belangstelling zou kunnen zijn voor cursussen sportjournalistiek, en dat bleek te kloppen. En zo was er nog wel wat meer onontgonnen terrein: popmuziek, reizen, interieur, en dus mode. De cursussen lopen allemaal als een tierelier.”

Dersjant schat de jaarlijkse omzet op zo’n 2 ton, waar dan de kosten vanaf moeten. De mediapartners (Voetbal International, popkrant Oor, ANWB Media en Elle) delen in de winst, denken mee over de inhoud, leveren redacteuren aan voor de cursussen en verzorgen de publiciteit. Verder worden (meestal freelance)-deskundigen uit het werkveld ingehuurd om de cursussen inhoud te geven. 

De hogeschool levert de didactische expertise. Zo doceert Dersjant ook tijdens de cursus modejournalistiek. "Ik leer ze hoe ze een interview moeten maken, van mode heb ik geen verstand." [Debbie Langelaan]